Od mapy zniszczeń po uderzenie w Dzwon Pokoju

2015-01-28, Mija dzień

W piątek 30 stycznia obchodzimy w Gorzowie Dzień Pamięci i Pojednania. Z tej okazji w mieście będzie miało miejsce wiele spotkań i imprez przypominających raz upamiętniających wydarzenia 1945 roku, które sprawiły, że niemiecki Landsberg stał się polskim Gorzowem Wlkp.

Oto program obchodów Dnia Pamięci i Pojednania:

10.00-11.30 spotkanie landsberczyków z gorzowską młodzieżą w sali kameralnej CEA – Filharmonii Gorzowskiej:

- przemówienia przedstawicieli miast: Gorzowa Wlkp., Herfordu oraz Fundacji Brandenburg

- krótki program artystyczny w wykonaniu uczniów gorzowskich szkół

- prezentacja pn. „Historia pewnego albumu” dr. hab. Dariusza A. Rymara, dyrektora Archiwum Państwowego w Gorzowie

- prezentacja pn. "Historia zamknięta w jednej mapie" Agnieszki Dziakowicz, kierownika w Wydziale Geodezji i Katastru Urzędu Miasta

Mapa zniszczeń powojennych Gorzowa według stanu na 1945 r. powstała z inicjatywy Archiwum Państwowego i Wydziału Geodezji i Katastru Urzędu Miasta.

W Referacie Systemów Informacji Przestrzennych w WKG rozpoczęto prace w styczniu 2014 r. poprzez wykonanie na bazie aktualnej mapy numerycznej miasta, po usunięciu budynków wybudowanych po 1945 r. w darmowym i wolnym oprogramowaniu QGIS, mapy Landsberga z 1945 r. poprzez wkartowanie budynków sprzed 1945 r. na podstawie przedwojennych map miasta, zarysów pomiarowych do założenia ewidencji gruntów w mieście z 1966 r., planu zagospodarowania miasta z 1951 r. i innych źródeł.

Na powstałą historyczną mapę naniesiono informację o stopniu zniszczenia budynków według różnych źródeł archiwalnych, głównie informacji zawartych w teczce "Wykaz szkód wojennych", która powstała w Zarządzie Miejskim w 1945 r. Możliwości techniczne mapy numerycznej pozwoliły na usunięcie z powstałej mapy historycznej budynków całkowicie zniszczonych lub rozebranych, co przestrzennie wizualizuje i naocznie pokazuje zniszczenia miasta w 1945 r. Sporządzenie mapy było możliwe tylko i wyłącznie we współpracy z Archiwum Państwowym i regionalistą Jerzym Zysnarskim w zakresie niemieckiego nazewnictwa ulic w 1945 r.

W prezentacji "Historia zamknięta w jednej mapie" umieszczono także plan miasta z 2015 r. oraz przedstawiono zmiany granic miasta od 1945 r. do 2015 r.

11.30 -12.30 – przejazd i złożenie wiązanek w lapidarium oraz na cmentarzu wojennym.

13.00-13.15 uroczystości na placu Grunwaldzkim: przemówienie Prezydenta Miasta Gorzowa Wlkp., „Oda do radości” w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1, symboliczne uderzenie w Dzwon Pokoju.

17.00 otwarcie wystawy pn. „Życie codzienne w dawnym Gorzowie” w Spichlerzu.

18.30 spotkanie pn. „Historia w Łaźni” w Łaźni Miejskiej:

- „Alte Kameraden” Gorzowskiej Orkiestry Dętej

- słowo o historii Roberta Piotrowskiego

- fragmenty prozy Christy Wolf i Natalii Bukowieckiej

- „Wspomnienia z miasta L.”, film Zbigniewa Sejwy, Moniki Kowalskiej i Grzegorza Kowalskiego

19.00-20.30 koncert symfoniczny pn. „Ocalić od zapomnienia” z udziałem orkiestry z Herfordu w CEA – Filharmonii Gorzowskiej.

red