Najważniejsze to zapobiec i wyleczyć udary mózgu

2017-07-23, Mija dzień

Oddział Neurologii Wielospecjalistycznego Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie zajmuje się głównie pacjentami po udarach mózgu. Tych jest najwięcej, bo aż 80%. Dlatego w ramach oddziału funkcjonuje pododdział leczenia udarów, który zajmuje prawie połowę jego powierzchni. Dla pacjentów udarowych przewidzianych jest 20 spośród 43 łóżek. W oddziale jest też czterołóżkowa sala, w której prowadzony jest intensywny nadzór nad pacjentem z udarem w fazie ostrej.

- Udary mózgu to druga pod względem częstości zapadalności choroba. Dotyczy coraz młodszych osób. Wcale nierzadkie są przypadki Pacjentów w okolicy 40 roku życia. Czynnikami ryzyka są przede wszystkim choroby towarzyszące jak cukrzyca, nadciśnienie, choroby serca, migotanie przedsionków – mówi kierownik Oddziału Neurologii Grzegorz Rutkowski.

Chorobie sprzyja też nadwaga, brak aktywności fizycznej, alkohol, środki psychoaktywne, towarzyszący nam stres, płeć pacjenta i jego wiek (z wiekiem ryzyko wystąpienia udaru rośnie).

Co powinno zwrócić naszą uwagę? Zaburzenia mowy, opadnięty kącik ust i niedowład ręki po tej samej stronie. To sygnał do skontaktowania się z lekarzem, a nawet do wezwania karetki.

- Nowoczesne sposoby leczenia ostrego udaru mózgu niedokrwiennego opierają się na lekach udrożniających tętnice doprowadzające krew do mózgu. Jedynym dostępnym lekiem o udowodnionej skuteczności i dobrym profilu bezpieczeństwa jest alteplaza wykorzystywana do leczenia trombolitycznego. Jej zadaniem jest rozpuszczenie czynników (skrzepów) powodujących zatkanie naczynia doprowadzającego krew do mózgu – mówi Grzegorz Rutkowski – kierownik Oddziału Neurologii gorzowskiego szpitala. - Ta metoda ma jednak swoje ograniczenia. Decydującym czynnikiem jest tu czas. Trombolizę można wykonać u pacjentów, u których od wystąpienia pierwszych objawów udaru mózgu nie minęło więcej niż 4,5 godziny.

- Trombolizą próbujemy przywrócić dopływ krwi do niedokrwionych części mózgu. To bardzo ważne, bo im wcześniej to nastąpi, tym mniejsze będzie uszkodzenie mózgu, a pacjentowi będzie łatwiej wrócić do sprawności – dodaje doktor Rutkowski. - Zdarza się, że po zastosowaniu tej metody objawy udaru wycofują się na naszych oczach, a pacjent czuje się na tyle dobrze, że już na drugi dzień chciałby pójść do domu. Tak się jednak nie dzieje, bo musi zostać pod naszą obserwacją.

Na Oddziale Neurologii Wielospecjalistycznego Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp. na co dzień pracują lekarze, rehabilitanci, psycholog, logopeda oraz zespół doświadczonych pielęgniarek. Kilka lat temu oddział został przeniesiony z Zespołu Szpitalnego przy ul. Walczaka do głównego budynku przy ul. Dekerta. Przeprowadzka znacznie poprawiła możliwości diagnostyczne oddziału. Specjaliści z neurologii nie tylko mają do swojej dyspozycji całą bazę diagnostyczną szpitala (m.in. tomograf komputerowy, rezonans magnetyczny, laboratorium), ale też własną Pracownię EEG z możliwością videorejestracji.

- EEG (ElektroEncefaloGrafia) polega na odpowiednim rozmieszczeniu elektrod na skórze głowy. Ich zadaniem jest rejestrowanie aktywności mózgu. Nasze urządzenie jest sprzężone z kamerą video, dzięki której podczas analizy zapisów możemy stwierdzić, czy istnieje związek przyczynowy nieprawidłowości w pracy mózgu z jakimś konkretnym zachowaniem pacjenta – wyjaśnia kierownik oddziału. - Badanie EEG jest wykorzystywane głównie przy diagnozowaniu padaczek.

Leczenie padaczek czy udarów mózgu to nie jedyne „specjalności” oddziału. Tu wykrywa się - i o ile to możliwe - leczy inne choroby układu nerwowego, w tym guzy mózgu, choroby zwyrodnieniowe układu nerwowego takie jak choroba Parkinsona, choroby demielinizacyjne zespoły otępienne czy zespoły bólowe kręgosłupa.

Pacjentom chorym na stwardnienie rozsiane oddział oferuje udział w programie lekowym. To świadczenie gwarantowane przez Ministerstwo Zdrowia. Leczenie w ramach programu odbywa się z zastosowaniem innowacyjnych, kosztownych substancji czynnych, które nie są finansowane w ramach innych świadczeń gwarantowanych i obejmuje ściśle zdefiniowaną grupę pacjentów. W gorzowskim szpitalu grupa ta obejmuje 40 osób.

Od wielu lat na oddziale wykonywane są zabiegi ostrzykiwania toksyną botulinową (popularnie zwaną botoksem). Tu jednak nie chodzi o odmłodzenie pacjenta, zlikwidowanie mu zmarszczek, czy wygładzenie i nadanie sprężystości skórze, ale o zabiegi dedykowane pacjentom z nadmiernym nieprawidłowym napięciem mięśniowym np.: spastyczność kończyny górnej po udarze, mózgowe porażenie dziecięce. Leczenie odbywa się w ramach umowy z NFZ i jest dla chorych bezpłatne. Z tej formy leczenia korzystają pacjenci z połowiczym kurczem twarzy, kurczem powiek, dystonią szyjną (czyli kręczem karku objawiającym się mimowolnym przechyleniem głowy na bok oraz jej skręceniem w stronę przeciwną).

- Pacjenci leczeni botoksem przychodzą na oddział raz na kwartał tylko po to, by przyjąć lek, i mogą wracać do domu, prowadząc zwykłą aktywność, bez konieczności hospitalizacji – zachwala zalety tej metody dr Grzegorz Rutkowski.

Oddział neurologii w Wielospecjalistycznym Szpitalu Wojewódzkim to jedyny taki oddział północnej części województwa. Dlatego często korzystają z niego nie tylko mieszkańcy Gorzowa, ale także okolicznych miejscowości. Na leczenie w Gorzowie kierowani są też pacjenci z południowej części województwa zachodniopomorskiego, m.in. z Barlinka, Choszczna, Dębna czy Myśliborza. Bywa więc, że brakuje miejsca i czasem pacjenci na wolne łóżko w sali muszą poczekać, ale…

- To zawsze jest wybór pacjenta lub jego rodziny. Nikogo nie odsyłamy do domu. Dajemy szansę na leczenie wszystkim, którzy tego wymagają. Mamy świadomość, że warunki pobytu na oddziale nie zawsze są komfortowe, ale zdrowie i życie pacjentów są dla nas najważniejsze. Rodziny hospitalizowanych i oni sami doskonale to rozumieją. Przypadki szukania miejsca w innych szpitalach to rzadkość, bo w leczeniu udarów czas ma niebagatelne znaczenie – dodaje dr Rutkowski.

Zaletą oddziału jest też własna sala rehabilitacyjna. Oddział Neurologii ściśle współpracuje z Oddziałem Rehabilitacji Neurologicznej, dzięki której pacjenci mogą kontynuować próbę powrotu do sprawności fizycznej pod okiem doświadczonych rehabilitantów i logopedów.

Agnieszka Wiśniewska

Mija dzień

Robert
Borowy

O ryzykownych zachowaniach rozmawiali w bibliotece

Ponad 200 osób, w tym dyrektorzy placówek oświatowych, nauczyciele, pedagodzy i psycholodzy, wzięli udział w konferencji, która odbyła się w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gorzowie, a której głównym organizatorem była znana gorzowska szkoła EduGorzów.