15 lutego

2020-02-15, Kalendarium

Zdarzyło się:

1945 r. (75 lat) – żołnierze sowieccy spalili wieś Marzęcin [Marienspring], zdarzenie to historycy datują ostrożnie na 14-16.02.1945; stało się za sprawą trzech maruderów niemieckich, którzy zjawili się we wsi w poszukiwaniu żywności, a następnie ostrzelali patrol sowiecki, zabijając 4 żołnierzy, dwóch innych zdołało zbiec i ogłosić alarm, następnie we wsi zjawiły się 3 czołgi, ostrzelali ją, a żołnierze sowieccy nakazali mieszkańcom opuścić domy, a następnie je podpalili; wieś ta figurująca formalnie na mapach, nigdy nie została odbudowana.

1945 r. (75 lat) – rozpoczęły się regularne naloty niemieckie na Gorzów. Z chwilą przywrócenia łączności kolejowej z Landsbergiem, rozpoczęły się intensywne naloty Luftwaffe – wspominał Marian Dychtowicz (1917-1992), – Codziennie, z niemiecka pedanterią o godzinie 20.00 nadlatywały nad miasto wrogie samoloty, usiłując zniszczyć nastawnię oraz tory kolejowe i sparaliżować dostawy frontowe. W jednym z takich nalotów zginął wspomniany już lejtnant Makarenko. Przy okazji i miastu parę bomb się dostało. Przedziwna ironia losu, że Landsberga, a więc przede wszystkim Niemców – broniła przed niemieckimi nalotami radziecka artyleria przeciwlotnicza, obsługiwana wyłącznie przez kobiety. Ofiarą bombardowań przeprawy mostowej padły domy stojące u wylotu mostu na Zawarciu, był to zabudowany z trzech stron czworobok domów przy Wale Okrężnym, z cokołem popiersia Hermanna Pauckscha, kilka bomb spadło na rzeźnię, jedna w okolicy ul. Kosynierów Gdyńskich i Krzywoustego, narożny dom jeszcze w latach 80. XX wieku nosił na tynku ślady odłamków.

1965 r. (55 lat) – utworzone zostało Przedszkole Miejskie nr 4 „Mali Odkrywcy”.

1980 r. (40 lat) – zakończył się VIII Zjazd PZPR; Antoni Pierz (1922-2015) ze „Stilonu” został ponownie członkiem KC PZPR, I sekretarz KW PZPR w Gorzowie Ryszard Łabuś (1928-1996) – zast. członka KC, a Jolanta Borowska z „Bometu” w Barlinku – członkiem Centralnej Komisji Rewizyjnej.

1990 r. (30 lat) – powstał Gorzowski Klub Sportowy „Gorzovia”, zajmujący się tenisem stołowym; wybrano 5-osobowy zarząd klubu w składzie: Bogdan Gruntkowski – prezes, Ryszard Kulczycki – wiceprezes, Janusz Kulczycki (1947-2007), Ryszard Ratajczak i Józef Torzewski (1935-2012) – członkowie.

1990 r. (30 lat) – Filia Zbiorów Audiowizualnych WBP, ul. Świerczewskiego 11-13 [= Wyszyńskiego] udostępniła wszystkim za odpłatnością swe zbiory „książki mówionej”.

1993 r. – cała kuria gorzowska, z wyjątkiem sądu kościelnego, przeniosła się do Zielonej Góry.

1995 r. (25 lat) – grupa gorzowskich handlowców powołała Bractwo Kupieckie.

Urodzili się:

1920 r. (100 lat) – Kazimierz Jaworski, szklarz, pionier miasta, właściciel pierwszego w mieście warsztatu szklarskiego, działacz wędkarski, zm. w 1989 r.

1920 r. (100 lat) – Kazimierz Koziński, księgowy, b. powstaniec warszawski, jeden pierwszych absolwentów Gimnazjum i Liceum Handlowego (1948), zm. w 2013 r.

1925 r. (95 lat) – inż. Kazimierz Chudziński, konstruktor mostu kolejowego w Gorzowie, zm. w 2013 r.

1935 r. (85 lat) – Alicja Czubakowska z d. Jaroszewicz, b, kierowniczka Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej PMRN, później radca prawny w „Gobexie”, zm. w 2008 r.

Zmarli:

1565 r. (455 lat) – Bartel Költzing, oberżysta, b. rajca i sędzia.

1960 r. (60 lat) – Walter Lehmann (56 l.), b. współwłaściciel firmy „Jähne & Sohn” i willi Schröderów.

1987 r. – Franciszek Ścibek, OMI (83 l.), w l. 50. wikary w parafii Chrystusa Króla.

1987 r. – prof. dr inż. Kazimierz Kozikowski (76 l.), leśnik, organizator „Pagedu”, pionier Gorzowa.

2000 r. (20 lat) – Stefan Walczak (77 l.), b. I sekretarz KM PZPR (1954-1956) i b. dyrektor MPK (1960-1976).

2001 r. – dr inż. Romuald Frymus (72 l.), b. pracownik naukowy IUNG i IHAR, hodowca jęczmnienia, działacz ludowy.

2011 r. – Henryk Cywiński (89 l.), ekonomista, b. pracownik ZM „Gorzów”, członek KZ „Solidarności” (1980-1981), znany w l. 50. z licznych wystąpień w programach estradowych i amatorskich przedstawieniach teatralnych.

2014 r. – inż. Jerzy Szmyt (81 l.), b. dyrektor Zakładu Energetycznego (1989-1992), regionlista.

Kalendarium

Jaromir

27 kwietnia

1984 r. (40 lat temu) – w gorzowskim teatrze wystąpili gościnnie Elżbieta Barszczewska (1913-1987) i Roman Wilhelmi (1936-1991) w sztuce Wilhelma Gibsona „Dwoje na huśtawce” w reż. Krzysztofa Kuca.