Echogorzowa logo

wiadomości z Gorzowa i regionu, publicystyka, wywiady, sport, żużel, felietony

Jesteś tutaj » Home » Kalendarium »
Alfa, Leonii, Tytusa , 19 kwietnia 2024

28 marca

2020-03-28, Kalendarium

Zdarzyło się:

1945 r. (75 lat) – grupa operacyjna z Wągrowca powołała polską administrację w Gorzowie z burmistrzem Piotrem Wysockim (1898-1985) na czele, Franciszek Grajkowski (1904-1990) został burmistrzem dzielnic Północ i Południe, a Gerhard Konopa (1910-1988), dzielnic Wschód i Zachód; na potrzeby Zarządu Miejskiego zajęto budynek bankowy przy ul. Sikorskiego 7 (dziś siedziba GBS). Wydarzenia te obrosły w legendę i różne, trudne do weryfikacji wersje zdarzeń, w sprawozdaniu za 04.1945 Florian Kroenke (1909-2004) pisał: Po przybyciu władz polskich do Gorzowa zastano na terenie miasta niemiecką partię polityczną, która zarazem skupiała w swym ręku cały zarząd miasta i powiatu. Była to nieudolnie zmobilizowana partia komunistyczna mieszcząca w swych ramach w lwiej części element różnych nacjonal-socjalistycznych odłamów. Po zorientowaniu się w sytuacji partię tę odsunięto od władzy. Ona sama zaś na jakiś czas zniknęła z powierzchni życia politycznego. Usunięcie prezesa a zarazem burmistrza tej partii nastąpiło na skutek udowodnienia temuż przynależności do partii hitlerowskiej, rok później  moment przejęcia władzy opisywano już tak: ...ówczesny komendant wojsk rosyjskich, płk Dragon [sic] kategorycznie oświadczył Niemcom, że we wszelkich sprawach cywilnych głos decydujący mają władze polskie. Jeszcze tego samego dnia pierwsi pionierzy nasi udali się do lokalu „niemieckiej partii komunistycznej” i odebrali zakapturzonym SS-owcom wszelką chęć przywłaszczania sobie jakiejkolwiek władzy w mieście. Obecny prezydent miasta Gorzowa, ob. Wysocki sam wyrzucił w lokalu ówczesnego niemieckiego „burmistrza” wraz z jego krzesłem, z kolei w biuletynie Starostwa Gorzowskiego z 1946 r.  ujęto to jeszcze dobitniej, wspominając jak  burmistrz Wysocki ze słowami „Weg mit diesem Dreck und Schwein” wyrzucił razem z krzesłem niemieckiego burmistrza, który potem przyznał się „bez bicia”, że jeszcze tydzień temu był esesowcem; inne okoliczności przytoczył  Leon Kruszona (1909-1990) w sprawozdaniu z 1945: Chcieliśmy objąć w swe posiadanie Stadtverwaltung. Niemcy nie chcieli go opuścić. Zdobyliśmy się wtedy na groźbę. Jeżeli natychmiast nie opuścicie gmachu, to nasz pociąg pancerny wysiecze połowę ludności w  mieście. Niemcy ustąpili,  a w innych wspomnieniach dodawał po latach, iż po usunięciu niemieckiego burmistrza P. Wysocki poszedł do jednego z kościołów i wszedł na wieżę kościelną, a tam pochwycił zwisający koniec liny i zaczął dzwonić. Dzwonił z taką pasją, aż rozchybotany dzwon począł go unosić. Dzwonienie, początkowo chaotyczne, stawało się coraz rytmiczniejsze, przechodząc w potężny spiżowy chorał mieszający się z odgłosami kanonady artyleryjskiej, dochodzącej od zachodu. Polacy objęli miasto we władanie! On to z braku dzwonnika sam wydzwonił „akustyczną kropkę” w historii Gorzowa, od której liczyć się będzie nowy polski czas.

1945 r. (75 lat) – na zebraniu obywatelskim powołano posterunek Polskiej Milicji Obywatelskiej Tymczasowego Polskiego Starostwa w  Lendzbergu w składzie: Mieczysław Czerwiecki (1910-1945), Czesław Kasierski (1921-po 1961), Bolesław Machnikowski (1924-1990),  Sylwester Piątkowski (1918-1993) i Edmund Stachowiak (1921-2001)pierwszy protokół, opatrzony odciskiem polskiej monety przedwojennej, podpisał M. Czerwiecki, jako komendant Powiatowej Milicji Obywatelskiej.

1945 r. (75 lat) – do Gorzowa dotarła drużyna kolejarzy z Gniezna, wśród nich Jan Paluszkiewicz (1899-1983) i Stefan Ptak (1922-2016).

1955 r. (65 lat) – w miejsce ekspozytury powołano Oddział PKO w Gorzowie; bank zajmował parter obecnego Urzędu Miejskiego,  pierwszym dyrektorem był Piotr Palejczyk, a gł. księgowym – Józef Bohusz; bank zajmował parter obecnego Urzędu Miejskiego.

1979 – odbyła  I  Konferencja Wojewódzka Towarzystwa  Naukowej Organizacji i Zarządzania (TNOiK);  towarzystwo liczyło w województwie 180 członków  zwyczajnych, 25 wspierających, posiadało 7 kół na terenie Gorzowa i 6 sekcji specjalistycznych, prezesem był inż. Tadeusz Zaborowski.

1991 r. – odbył się przetarg na „Gazetę Lubuską”, dziennik kupiła spółka „Lubpress”, w której 22% udziałów miała Spółdzielnia Pracownicza „Lubpress”, resztę – Bank Handlowo-Kredytowy w Katowicach.

1997 r. – nad Gorzowem i Choszcznem przeszła gwałtowna wichura; uszkodzonych zostało 39 linii energetycznych i 644 trafostacje.

1998 r. – Rada Miejska nadała papieżowi Janowi Pawłowi II (1920-2005) i Florianowi Kroenke (1909-2004), pierwszemu staroście w Gorzowie, tytuły honorowego obywatela miasta.

Urodzili się:

1890 r. (130 lat)Stanisław Śliwian, powstaniec wielkopolski, zm. w 1965 r.

1905 r. (115 lat)Franciszek Piaskowski, rzeźnik, pionier Gorzowa, ojciec 5 legendarnych piłkarzy „wart”, zm. w 1969 r.

Zmarli:

1985 r. (35 lat)Antoni Dubicki (86 l.),  fotograf, pionier miasta

1990 r. (30 lat)Kurt Scharf (87 l.), syn landsberskiego księgarza i wydawcy, protestancki biskup Berlina i Brandenburgii, inicjator działań na rzecz pojednania z Polską, w  tym akcji Znak Pokuty w Oświęcimiu, spadkobierca gorzowskiej  kolekcji Wilhelma Ogoleita (dziś w zbiorach gorzowskiego muzeum).

2004 r.  – Henryk Nadolny (78 l.), b. prezes (1959-1969 i 1970-1976) i b. łowczy (1953-1958, 1969-1970, 1980-1985) Koła Łowieckiego „Leśnik”.

2009 r.Kazimierz Borus (92 l.), krawiec męski, pionier miasta.

2015 r. (5 lat)Tadeusz Suchecki (80 l.), księgowy, b. wicedyrektor GPT „Warta-Tourist” (1978-1981) i następnie „Stilonu”.

2018 r. – dr inż. Cezary Symonowicz (80 l.), inżynier budownictwa, biegły sądowy, budowniczy kościołów, działacz społeczny i kościelny, b. radny RM (1990-2002) i Sejmiku Lubuskiego (2002-2006), prezes Bractwa Męki Pańskiej przy sanktuarium św. Weroniki Giuliani przy parafii NMP Królowej Polski.

X

Napisz do nas!

wpisz kod z obrazka

W celu zapewnienia poprawnego działania, a także w celach statystycznych i na potrzeby wtyczek portali społecznościowych, serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na przechowywanie cookies na Twoim komputerze. Zasady dotyczące obsługi cookies można w dowolnej chwili zmienić w ustawieniach przeglądarki.
Zrozumiałem, nie pokazuj ponownie tego okna.
x