Pamięci Tadeusza Szyfera

2019-11-24, Kultura

24 listopada 2019 r. zmarł znany i ceniony satyryk, Tadeusz Szyfer.

Urodził się 2 VII 1938 r. w Hrubieszowie na Lubelszczyźnie. Debiutował w „Stilonie Gorzowskim” fraszkami w 1964 roku. W 1980 wygrał ogólnopolski konkurs na zbiór fraszek, a nagrodą była publikacja. Jego pierwsza książka pt. „Parę gaf i paragraf” ukazała się w ogromnym, jak na dzisiejsze wielkości, nakładzie 30 tysięcy egzemplarzy. Następne jego książki to – zawsze o oryginalnych tytułach – „Moje wyboye, czyli Prawdy małe dla dojrzałych”, „Wolne igraszki na 102 fraszki”, „Fraszka prawdę ci powie, czyli Prawie biała księga”, „Łeb w łeb – turniej satyryków” (wspólnie z Janem Grossem), „Jaja z PiS-anek”, „Moje zmyślenia”. Łącznie wydał 10 książek z fraszkami.

W 2017 r. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta wydała wszystkie jego utwory literackie w liczącej 608 stron książce pt. „Pikantne (z)dania do wyśmiewania”. Zawiera ona ponad 2600 fraszek, ponad 400 aforyzmów, 43 limeryki, 20 humoresek, 5 szopek i 10 wierszy.

Wiele jego fraszek i aforyzmów weszło do najważniejszych polskich antologii tych gatunków literackich. Często jego fraszkami podpisywane są karykatury, ilustracje lub komentowane artykuły prasowe m. in. w „Gazecie Lubuskiej”, „Ziemi Gorzowskiej”, „Stilonie Gorzowskim”, „Pegazie Lubuskim”. Od 1998 r. był członkiem Związku Literatów Polskich. Mieszkał w Gorzowie.

Tadeusz Szyfer pisał:

Dobra fraszka jest jak wino!

Mocna, chociaż lata miną.

Tematy jego fraszek dotyczyły wszystkich sfer życia: od polityki (bardzo częsty temat) przez komentowanie zdarzeń, portretowanie znanych ludzi aż po tematy obyczajowe, szczególnie męsko-damskie. Wyznawał zasadę sformułowaną we fraszce „O zaangażowaniu”:

Tylko ten poeta pisze należycie,

który piękno odczuć konfrontuje z życiem.

Był także autorem świetnych aforyzmów. Stworzył nawet żartobliwą definicję tego gatunku i określił zadania dla autora:

Aforyzm - elaborat oszczędzający czas i papier.

Aforysta - fraszkopisarz, który rytm zastąpił sensem.

W formie aforyzmów pozostawił wiele wskazówek dla wszystkich. Tu tylko dwa wybrane:

Czas jest bezwzględny. Ceni tylko tych, co na czasie.

Budźmy tak nadzieję, by nie zasnęła znowu.

Swoje najważniejsze życzenie Tadeusz Szyfer także ubrał w formę fraszki:

Chciałbym chociaż jedno poprawić w naturze,

Żeby satyrycy żyli jak najdłużej.

Niestety, nie udało się.