Muzyczne arcydzieło zabrzmi w Filharmonii Gorzowskiej

2015-10-21, Kultura

Requiem, najsłynniejsze, ostatnie i jednocześnie niedokończone dzieło Wolfganga Amadeusza Mozarta zagra orkiestra FG. Koncert poprowadzi maestra Monika Wolińska.

Requiem jest najbardziej znaną kompozycją Wielkiego Salzburczyka. W FG zabrzmi po raz drugi. Pierwszy raz wykonała je FG tuż po otwarciu instytucji. Orkiestrę poprowadził wówczas maestro Piotr Borkowski.

Prof. Monika Wolińska, naczelna dyrygent FG uznała, że minęło już wystarczająco dużo czasu od poprzedniego wykonania, i może ono zostać wykonane po raz drugi.

Tajemniczy zleceniodawca

Requiem to msza żałobna, którą zaczął pisać tuż przed śmiercią w 1791 roku. Kompozytor dostał zlecenie na napisanie akurat tego utworu listem i to listem anonimowym. Pisał akurat wówczas operę „Czarodziejski flet”. Zamówienie na mszę żałobną nie dość, że anonimowe, to jeszcze bez żadnych warunków, czyli bez określenia koncepcji dzieła, terminu ukończenia. Co więcej kompozytor z góry też dostał honorarium i to dosyć spore.

Jednak nie od razu przystąpił do pracy. Jak chce legenda, Mozart był dziwnie przekonany, że pisze Requiem na własną śmierć. No i ociągał się, jak mógł z przystąpieniem do pracy. Efekt był taki, że nie zdążył dokończyć dzieła. Nawet na dzień przed śmiercią, czyli 4 grudnia 1791 roku pracował nad partią Lacrimosy.

Już po śmierci kompozytora wyjaśniło się, że tajemniczym zleceniodawcą był hrabia Franciszek Walsegga zu Stuppach, który podniosłą kompozycją zapragnął uczcić śmierć żony, która zmarła przed kilku laty.

Legenda i prawda o kompozycji

Legenda przypisuje zakończenie kompozycji Antonio Salieri, nadwornemu kompozytorowi Habsburgów w Wiedniu. Legenda utrwalona zresztą przez słynny film Milosa Formana mówi, że Salieri nienawidził Mozarta, ale kiedy ten był umierający pomógł mu zakończyć ostatnią kompozycję.

Prawda jest nieco mniej romantyczna i burzliwa. Mozart zdążył bowiem napisać osiem pierwszych taktów Lacrimosy. Wdowa po kompozytorze, Konstancja poprosiła o zakończenie utworu kompozytora Josepha Eyblera oraz ucznia Mozarta i przyjaciela domu Franza Xavera Süssmayra.

Skrupulatni badacze życia wielkiego kompozytora podają, iż jest on autorem w całości partii wokalnych i instrumentalnych z Introitus Requiem aeternam, wokalnych z Kyrie (instrumentalne uzupełnione na podstawie szkiców Mozarta przez Süssmayra), wokalnych Dies Irae, Tuba Mirum, Rex tremendae, Recordare, Confuntatis (instrumentalne uzupełnione według szkiców Mozarta przez Eyblera). Partie wokalne i instrumentalne Lacrimosa i Amen według szkiców wykończył Süssmayr. Mozart ukończył także partie wokalne Domine Jesu i Hostias, zaś niepełna instrumentacja wykończona została przez Süssmayra. On też samodzielnie skomponował Sanctus, Benedictus, Agnus Dei oraz Lux aeterna (na wzór Introitus i Kyrie Mozarta).

Pierwsze wykonanie Requiem miało miejsce 14 grudnia 1793 roku w posiadłości hrabiego von Walsegga pod Wiedniem. O Agnus Dei, końcowej części Requiem powiedziano: Nie napisał tego Mozart – niech będzie. Ale ten kto to napisał, jest Mozartem.

Do ciekawej tradycji wiążącej się z ta kompozycją doszło w Poznania, gdzie od 2001 roku w kościele franciszkańskim w rocznicę śmierci Mozarta, czyli 5 grudnia, odprawiana jest msza św. za spokój jego duszy oczywiście z muzyką z Requiem.

Gorzowskie wykonanie

Genialną kompozycję Requiem d-moll KV 626 Wolfganga Amadeusza Mozarta zagra orkiestra Filharmonii Gorzowskiej pod kierunkiem prof. Moniki Wolińskiej. Na scenie partie wokalne wykonają: Marta Brzezińska – sopran; Lucie Ceralova – alt; Adam Smith – tenor; Patryk Rymanowski – bas. Partie chóralne wykona Poznański Chór Kameralny, który przygotował Bartosz Michałowski. Na koncert, który zacznie się w piątek o 19.00 są jeszcze bilety. I strefa: 40 zł normalny, 28 zł ulgowy; II strefa: 50 zł normalny, 35 zł ulgowy, balkon 28 zł.

Renata Ochwat