Stuletnia perełka gotowa do remontu

2014-04-12, Prosto z miasta

- Od chwili wyprowadzki się ze starej biblioteki poszukiwaliśmy możliwości pełnej rewitalizacji budynku, ale dopiero teraz pojawiła się możliwość realizacji tego ambitnego planu – mówi Edward Jaworski, dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej.

Przypomnijmy, że w 2008 roku nasza książnica przeprowadziła się do nowoczesnego kompleksu, który został postawiony w dużej części ze środków unijnych na rogu ulic Kosynierów Gdyńskich i Sikorskiego, w samym sąsiedztwie starej biblioteki. Od razu pojawiły się jednak problemy co zrobić z ponad 100-letnim obiektem, nazywanym willą Hansa Lehmanna, który jest integralną częścią WiMBP.

- Zwłaszcza, że jest to jeden z najpiękniejszych budynków w mieście, należący, podobnie jak Pałac Ślubów, do tzw. berlińskiej secesji. Przed pięcioma laty poczyniliśmy starania w ministerstwie kultury i dziedzictwa narodowego zdobycia środków finansowych na generalny remont, a naszym sprzymierzeńcem był wiceminister i generalny konserwator zabytków Tomasz Merta. Niestety, jego tragiczna śmierć w Smoleńsku skomplikowała dalsze działania – przypomina dyrektor Jaworski.

I tak nieużytkowana willa z każdym rokiem ulegała szybkiej destrukcji, jej zużycie na poziomie ponad 60 procent wymagało niezwłocznego podjęcia prac konserwatorskich. Szefostwo WiMBP czyniło wszystko co w mocy, żeby uchronić obiekt przed dalszym niszczeniem. I szukało pieniędzy. Łatwo nie było, ale w pewnym momencie udało się wyskrobać niespełna pół miliona złotych z ministerstwa oraz samorządu wojewódzkiego, dzięki czemu zabezpieczono dach i poddasze, wymieniono opierzenia, rynny, rury, okna, deski podłogowe na poddaszu oraz odnowiono więźbę dachową. O poważniejszym remoncie nie było jednak mowy. A warto przypomnieć, że willa od chwili powstania w 1903 roku nigdy nie przeszła gruntownej rewitalizacji. Inna sprawa, że wiele elementów, w tym konstrukcyjnych znajduje się w przyzwoitym stanie i nie trzeba będzie ich wymieniać, co najwyższej zakonserwować.

- Willa znajduje się pod obserwacją konserwatora zabytków, jest właściwie dozorowana, a poza tym jakoś kiedyś robiono solidniej. Może dlatego, że drzewo było sezonowane w sposób naturalny, nie sztucznie – kręci głową dyrektor.

Po latach starań właśnie pojawiła się szansa na kompleksowy remont, poczynając od izolacji piwnic, kończąc na dachu. Willa znalazła się w programie rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich i wiejskich. I w ramach projektu Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego dostanie na remont 1.912.500 zł. Całkowity koszt wyniesie 2,6 mln zł. Prace budowlane zaczną się prawdopodobnie w maju a ich koniec zaplanowano wstępnie na koniec roku. Zakres rzeczowy inwestycji obejmować będzie nie tylko remont, lecz zakup i montaż wyposażenia.

Na remoncie zyska nie tylko biblioteka, ale przede wszystkim miasto, które wzbogaci się o jeden z piękniejszych obiektów reprezentacyjnych. – Tak w duchu zaczynam się uśmiechać, że idziemy drogą biblioteki narodowej. Jak wielu zapewne orientuje się książnica w Warszawie ma potężne obiekty przy alei Niepodległości, ale na placu Krasińskich znajduje się Pałac Rzeczpospolitej. Są tam zbiory specjalne. I ten pałac jest takim obiektem reprezentacyjnym. U nas tę rolę przejmie willa, a nowoczesna część biblioteki będzie służyła do celów, nazwijmy to, produkcyjnych – tłumaczy dyrektor.

Co znajdzie się w wyremontowanej willi, mającej 824 metry kwadratowe powierzchni użytkowej? Na poddaszu planowane jest utworzenie dużej galerii wystawienniczej, gdzie swoje pracę będą mogli prezentować regionalni artyści. W mniejszych pomieszczeniach znajdą się galeryjki m.in. dla wystaw karykatur, kartografii regionalnej, malarstwa, szkiców. W obiekcie przygotowane zostaną dwa pomieszczenia do działań na rzecz integracji społeczności lokalnej, w tym środowisk kombatanckich. Do tego ulokowane zostaną zbiory specjalne z czytelnią, muzeum książki, pracownia digitalizacji połączona z wydawnictwem własnym. W planie jest też uruchomienie w części piwnicznej restauracyjki, do której wejście będzie niezależne od całego obiektu.

Robert Borowy