Echogorzowa logo

wiadomości z Gorzowa i regionu, publicystyka, wywiady, sport, żużel, felietony

Jesteś tutaj » Home » Renata Ochwat: Moje irytacje i fascynacje »
Anieli, Kasrota, Soni , 28 marca 2024

Landsberska opowieść o pradziadku

2014-11-18, Renata Ochwat: Moje irytacje i fascynacje

Ma to miasto jedną fantastyczną rzecz, którą chwalą jak kraj między rzekami długi i szeroki. A są to modelowe, wzorcowe, no megaprzyjazne kontakty z byłymi mieszkańcami. A nie wszędzie tak jest.

Już dziś w książnicy wojewódzkiej Wolfhart Paucksch opowie o swoim pradziadku i jego firmie, czyli Johannie Hermanie Pauckschu i jego zakładach budowy maszyn, jednej z największych, bodaj największej fabryce w przedwojennym Landsbergu. I choćby już to, że kolejny potomek kolejnego fabrykanta wygłosi wykład o swoim antenacie, jest niezwykłe i godne chwalenia pod niebiosa. Bo zwyczajnie rzadko się zdarza, w skali zresztą całego kraju, aby takie kontakty byłych mieszkańców trwały, i aby ich potomkowie po latach wspominali ich w publicznych instytucjach. Bo raczej zapomina się o tych ludziach, albo niechętnie pamięta, bo przecież cały czas pokutuje dziwaczne przekonanie, że być może Niemcy zechcą tu wrócić i coś tam zabrać.

Trzeba i należy pamiętać, że takie modelowe kontakty budowane były od wielu lat. Zaczęły się w latach 70. ubiegłego wieku dzięki Hansowi Beske, który dołożył wielu starań, aby jednak wrócić do rodzinnego miasta, choć klimat wcale nie był sprzyjający. Potem zmienił się system i kontakty stały się możliwe i ówczesne władze wykorzystały tę szansę. Zapraszały ziomków do udziału w miejskich uroczystościach, dość przypomnieć odsłonięcie Pauckschmarie, fontanny kobiety z wiadrami, wspólnym polsko-niemieckim wysiłkiem odtworzonej pieczołowicie przez gorzowską rzeźbiarkę Zofię Bilinską. Dość przypomnieć Dni Pamięci i Pojednania obchodzone każdego 30 stycznia, dość wspomnieć kontakty na płaszczyźnie kultury czy nawet na płaszczyznach prywatnych. No marzenie taka sytuacja. I nam się to tu w mieście nad trzema rzekami zwyczajnie udało.

No bo dziś wykład o Hermannie Pauckschu, twórcy fabrykanckiej potęgi, budowniczym Zawarciańskiego Zameczku, czyli siedzibie Grodzkiego Domu Kultury, o który pieczołowicie należy zadbać i mam nadzieję, że to się stanie, ale też twórcy opieki socjalnej, którą w niebywały, jak na tamte czasy otoczył swoich ludzi właśnie ten światły i głęboko mądry pracodawca.

A przecież kontakty biblioteki z wnukami byłych fabrykantów to nie jeden ślad. Takie uskutecznia też Muzeum Lubuskie. Bo przecież utrzymuje przyjazne związki z panią Carlą Mueller, wnuczką Gustwa Schroedera, budowniczego siedziby muzeum, też gorzowskiego fabrykanta. Pani Carla jest na co dzień w muzeum. I za każdym razem powtarza, że to szczęście widzieć rodzinny dom tak zadbanym. Dzięki potomkom Schroedera muzeum wzbogaciło się i wzbogaca o cenne przedmioty, bo związane z rodziną fundatora. W tym mój ulubiony obiekt, cudnej urody zestaw śniadaniowy, który można podziwiać na parterze budynku, a który ja planowałam jakiś czas temu zwyczajnie ukraść, ale durny pomysł wywietrzał mi z głowy – żart naturalnie, ale ile razy w muzeum jestem, to idę sobie pogapić się przepiękny porcelanowy komplecik.

A warto tu powiedzieć, że podobnych kontaktów z byłymi mieszkańcami nie ma Szczecin, gdzie ciągle niewygodnie jest mówić o niemieckich korzeniach miasta, o czym za każdym razem mówią goście z tego miasta zaprzyjaźnieni z gorzowskim placówkami kulturalnymi i badawczymi. Dość wspomnieć, że jeszcze rok temu w Winnym Grodzie obchodzono Dzień Powrotu do Macierzy, i ja zawsze przy takich okazjach się zastanawiałam, kto i jaki powrót do jakiej Macierzy obchodzi. Bo ze zwykłej logiki mi wychodziło i nadal wychodzi (choć akurat z tej dziedziny mózgowej aktywności to ja raczej marna jestem), że to Niemcy powinni takie  święto obchodzić, a nie osiedleńcy, którzy po II wojnie zamieszkali w Grünebergu. Taki paradoks.

Co więcej, po latach udało się wiele wspólnych pamiątkowych kamieni i pomników ustawić na cmentarzach mniejszych miejscowości w okolicy miasta na siedmiu wzgórzach ustawić. A co wcale łatwe nie było, bo w mniejszych dziurkach opór społecznej materii był znacznie większy niż w mieście wielkim i pięknym, jak do znudzenia powtarza mi przemiła znajoma w nadziei, że ja też w ten miraż uwierzę. Choć teraz może i ono się stanie piękne, jak je nowa władza dość poważnie wysprząta.

No jednym słowem dobrze i normalnie się dzieje, bo tylko w taki sposób można uporać się z ogromem win i żalów po obu stronach, jednak z akcentem przewagi win po tej drugiej stronie, niestety.

No w każdym razie dziś o 17.00 wykład połączony z wystawą prezentującą drzewo genealogiczne rodziny Pauckschów oraz materiały dokumentujące działalność zakładów budowy maszyn „H. Paucksch - Landsberg a.W.” ze zbiorów autora, jak i również Roberta Piotrowskiego, znanego gorzowskiego historyka i gorzovianisty.

No i innego kątka. Jeszcze wyborczego. A jednak miasto nie może wyjść z szoku wyborczego, a raczej wyniku tychże wyborów. Bo uzyskanie przez nowego szeryfa wyniku ponad 60 procent to sukces niebywały zarówno jego, ale przede wszystkim ludzi, jacy obok niego stanęli i poświęcili mnóstwo czasu, energii, ale chyba i własnych pieniędzy, aby zwycięstwo było. Ale chyba i oni się nie spodziewali takiego zmasowanego opowiedzenia się po jego stronie. Bo wiem, że liczyli na drugą turę. A tu taka siurpryza. Bardzo serdecznie gratuluję. Ale z drugiej strony muszę i chcę dodać, że ustępujący szeryf na trwale zapisał się w dziejach miasta, bo to przez lata jego wizja i jego śmiałe, często mocno krytykowane pomysły i ich realizacja jednak podniosły miasto na siedmiu wzgórzach o kilka stopni w rozwoju cywilizacyjnym i o tym zwyczajnie nie można zapomnieć. Bo jeśli się tak stanie, będzie to niegodziwością i zwyczajną małostkowością. Nie jestem i nigdy nie byłam człowiekiem byłego szeryfa, ale myślę, że o pewnych dobrych, jak i złych rzeczach trzeba pamiętać i tylko tyle.

P.S. A już za jakiś czas w FG zagra skrzypaczka Ada Witczyk, dziewczyna z miasta na siedmiu wzgórzach, która studiuje w londyńskim Royal College of Music, szkołe marzeń wielu, bardzo wielu skrzypków. W muzyczny świat skrzypiec wprowadzał ją prof. Joachim Wróbel ze szkoły przy Chrobrego, a teraz puchnąć musi z dumy, że jego uczennica tak daleko zaszła. Ale o tym za jakiś czas osobny tekst będzie. A skrzydlate już szczebioczą – Jak myślisz, że sama pójdziesz na koncert, to zapomnij, my też idziemy. Już się zresztą zaczęły przygotowania, co oznacza prasowanie ogonów i polerowanie dziobów. A nich to wszystkie Bogi świata, no zwyczajnie strach się bać.

X

Napisz do nas!

wpisz kod z obrazka

W celu zapewnienia poprawnego działania, a także w celach statystycznych i na potrzeby wtyczek portali społecznościowych, serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na przechowywanie cookies na Twoim komputerze. Zasady dotyczące obsługi cookies można w dowolnej chwili zmienić w ustawieniach przeglądarki.
Zrozumiałem, nie pokazuj ponownie tego okna.
x