Czy pomnik na placu Grunwaldzkim jest prawnie bezpieczny?

2017-10-05, @forum gorzowian

Pani Renata Ochwat w artykule pt. „Znowu mi przyjdzie napisać dobre słowa o magistracie” zamieściła stanowiska Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia 22.09.2017 r. znak: OSz-050-11 podpisane przez Dyrektora Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie dra Pawła Skubisza. Po analizie tego pisma nasuwają się pewne wątpliwości, w tym dotyczące pomnika na placu Grunwaldzkim w Gorzowie Wielkopolskim.

Dyrektor Paweł Skubisz pisze „Jeśli chodzi o pomnik Braterstwa Broni, to informuję, że po wejściu w życie znowelizowanej Ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dziennik Ustaw z 2016 r., poz. 744), pomnik Braterstwa Broni w Gorzowie Wielkopolskim podlegać będzie usunięciu w myśl art. 5 ww. Ustawy.

Artykuł ów przewiduje usunięcie z przestrzeni publicznej pomników, które upamiętniają osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny. Będą one usuwane na podstawie decyzji wojewody przez właścicieli albo wieczystych użytkowników nieruchomości, na których się znajdują. Jej wydanie wymagać będzie opinii Instytutu Pamięci Narodowej - w razie zapytania z Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego nasze zdanie, wyrażone w niniejszym piśmie, zostanie powtórzone.

Nie ma znaczenia fakt, że obecnie postsowiecki pomnik nosi miano pomnika Niepodległości - to wciąż obiekt propagandowy, a takie przeróbki nie tylko nie są sposobem godnego uczczenia niepodległości, ale wręcz uwłaczają naszej pamięci narodowej. Przy demontażu konieczne będzie jedynie zabezpieczenie orła z koroną oraz tablicy z 11 listopada 1998 r.”.

Wątpliwości do tak przedstawionego stanowiska, a zarazem nadzieję dla obrońców pomnika może nieść nowelizacja ustawy wymienionej przez dyrektora Pawła Skubisza, która wejdzie w życie z dniem 21 października br. (Dz. U. z 2017 r. poz. 1389). Owa ustawa po art. 5 dodała rozdział 2, a w nim m. in. art. 5a ust. 3 pkt. 4, w myśl którego przepis o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego nie dotyczy pomników wpisanych - samodzielnie albo jako część większej całości - do rejestru zabytków.

Plac Grunwaldzki w Gorzowie Wielkopolskim zawarty w czworoboku ulic: Mieszka I, Kazimierza Jagiellończyka, Juliusza Słowackiego i Gen. Jarosława Dąbrowskiego leży w kwartale miasta, który wpisany jest do rejestru zabytków jako: historyczny układ urbanistyczny tzw. Nowego Miasta, 1876-XX, nr rej.: L-224/A z 4.09.2006 (źródło: http://www.lwkz.pl/page/show/id/9). Czy w tym stanie, pomnik jako część większej całości wpisanej do rejestru zabytków podlegał będzie wyłączeniu z obowiązku usunięcia, czy mimo takiego położenia podlegał będzie usunięciu ?. W załączeniu mapka sytuacyjna.