Tak dla arboretum, ale nie w tym miejscu

2018-04-30, @forum gorzowian

Sz. P. Marek Pogorzelec

Sz. P. Zbigniew Rudziński

Sz. P. Józef Kruczkowski Oddział PTTK Ziemi Gorzowskiej

STANOWISKO SARP ODDZIAŁ GORZÓW WLKP.

W SPRAWIE UTWORZENIA ARBORETUM ZA FILHARMONIĄ GORZOWSKĄ

Z zainteresowaniem zapoznaliśmy się z inicjatywą utworzenia w aglomeracji gorzowskiej arboretum. Jako środowisko zawodowo zajmujące się kształtowaniem przestrzeni popieramy tworzenie terenów zieleni urządzonej jako ważnego elementu miasta, będącego niezbędnym, choć często niedocenianym składnikiem zrównoważonego rozwoju. Nie bez znaczenia w przypadku arboretum jest również walor edukacyjno - dydaktyczny. Niemniej jednak chcemy zwrócić uwagę, że wskazana lokalizacja na błoniach za Filharmonią Gorzowską przy ul. Dziewięciu Muz nie jest dobrym wyborem.

Arboretum, jako miejsce, w którym szczególne znaczenie mają drzewa i krzewy uznać należy za rodzaj parku. Z kolei błonia za Filharmonią stanowią unikatową w skali Gorzowa otwartą, niezadrzewioną przestrzeń o wysokich walorach krajobrazowych, a także rekreacyjnych. Przyroda wykształciła na tym rozrzeźbionym terenie specyficzny ekosystem oparty na zieleni niskiej z nielicznymi skupiskami drzew i krzewów. Co ważne, ten ogólnodostępny teren stanowiący zaplecze dużego osiedla jest od lat wykorzystywany przez okolicznych mieszkańców we wszystkich porach roku - tu znajdują się miejsca do opalania, trasy saneczkowe, czy ścieżki do spacerów z psem. Tutaj krzyżują się liczne ciągi piesze łączące osiedla z centrum. Błonia graniczące z Filharmonią mają potencjał bycia sceną dla plenerowych imprez kulturalnych, wydarzeń sportowych czy po prostu bycia kwietną łąką miejską. Propozycje rozstrzygnięć przestrzennych uzyskane w organizowanych w latach ubiegłych konkursach architektonicznych, w których udział brali architekci również spoza Gorzowa, zawsze lokalizowały w tym miejscu przestrzeń otwartą i ogólnodostępną.

Funkcjonowanie arboretum grozi nieodwracalnym zniszczeniem najcenniejszych walorów tego miejsca i wymagać będzie wprowadzenia wielu ograniczeń w jego funkcjonowaniu. Największe obawy obok wprowadzenia wysokiej zieleni budzi ogrodzenie terenu - niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowej hodowli zebranych okazów. Płoty uniemożliwią mieszkańcom dostęp do terenu poza godzinami pracy arboretum i utrudnią poruszanie się po terenie. Ponadto prowadzenie ogrodu dendrologicznego wymagać będzie budowy szklarni, zaplecza gospodarczo - sanitarnego oraz administracyjnego, co wiązać się będzie z dalszym zabudowywaniem, a przez to z degradowaniem tej wyjątkowej, otwartej przestrzeni.

Co równie ważne błonia położone są w ścisłym sąsiedztwie wymagającego rewaloryzacji zabytkowego ogrodu dendrologicznego istniejącego przy Muzeum Lubuskim na ul. Warszawskiej. W świetle potrzeb ogrodu przy Muzeum, wykorzystanie publicznych środków na budowę i utrzymanie na przylegającym do Muzeum terenie nowego obiektu o podobnej funkcji nie ma uzasadnienia finansowego. Wybór omawianej lokalizacji nie znajduje także uzasadnienia pod względem funkcjonalnego zarządzania przestrzenią miasta jako całości.

Stoimy na stanowisku, że przygotowanie tak dużego założenia jakim jest arboretum, powinno być poprzedzone nie tylko wnikliwymi badaniami przyrodniczymi w celu określenia optymalnych warunków siedliskowych, ale również pogłębioną analizą urbanistyczną i analizą skutków społecznych takiego przedsięwzięcia. Jednocześnie wnosimy o utrzymanie unikalnych cech krajobrazowych terenu wokół Filharmonii Gorzowskiej, zachowanie jego ogólnodostępności oraz wyznaczenie innej lokalizacji dla arboretum. Deklarujemy naszą chęć wsparcia inicjatywy i pomoc we wskazaniu innych niż błonia terenów dla jego realizacji.

Z wyrazami szacunku, w imieniu członków gorzowskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich SARPV-ce

Prezes Oddziału Katarzyna Gucałło

Sekretarz Oddziału

Marta Jakubowska

Do wiadomości:

Pan Jacek Wójcicki - Prezydent Gorzowa Wlkp.

Pan Sebastian Pieńkowski - Przewodniczący Rady Miasta