2016-07-02, Czytaj ze mną
Album „Kościół Ziem Zachodnich. Gorzów w epoce milenium chrztu Polski” towarzyszy wystawie zorganizowanej przez gorzowskie archiwum. Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski w 1966 roku były chyba najważniejszym wydarzeniem w latach 60. minionego wieku nie tylko dla Kościoła, ale dla wszystkich mieszkańców w całej Polsce.
Gorzów był w tamtych latach znaczącym ośrodkiem kościelnym, bo tu znajdowała się stolica ogromnej tzw. administracji apostolskiej, z której później powstały diecezje. Obejmowała ona ziemie od morza po Zieloną Górę, od granicy państwa po Koszalin, Słupsk i Lębork. 6 listopada 1966 roku odbyły się w Gorzowie centralne dla diecezji obchody milenijne. Wystawa i album składają się z trzech nierównych części: dwie pierwsze mają charakter wprowadzający, a zasadnicza jest trzecie. Te dwie pierwsze to: „Powstanie administracji apostolskiej kamieńskiej, lubuskiej i prałatury pilskiej” oraz „Ordynariat gorzowski w latach 1956 – 1966”. Zasadniczy i najobszerniejszy rozdział dotyczy samego roku milenijnego. Dzięki takiemu układowi otrzymaliśmy historię Kościoła w naszym regionie.
*
Do wydarzenia, jakim były obchody, Gorzów przygotowywał się długo i starannie. Wyznaczono dość ryzykowną datę, bo 5 i 6 listopada, gdy pogoda może pokonać uroczystość. Na szczęście była dobra, choć jesienna. Swój przyjazd zapowiedział Episkopat Polski z prymasem Stefanem Wyszyńskim i pięćdziesięcioma biskupami. W centrum miasta ciągle było jeszcze sporo gruzów, a prowadzone prace drogowe tylko utrudniały organizację zdarzenia. Uporządkowano teren między katedrą a Wartą, na bocznej stronie katedry ustawiono ołtarz. Choć uroczystość przygotowano starannie, takich tłumów chyba się nie spodziewano. Zachowało się wiele zdjęć dokumentujących uroczystość. Głowa przy głowie nie tylko na placu w stronę Warty, ale wokół katedry. Na dachach nowych domów przy ulicy Chrobrego bardzo dużo osób stojących tuż przy krawędzi. Ludzie potrzebowali takiego oddechu dla religii i dla Kościoła w latach długo budowanego socjalizmu. To była społeczna odpowiedź na propagowaną ideologię.
*
Bardzo interesująca jest cała wystawa przygotowana przez Annę Jodko z wykorzystaniem materiałów zebranych w dziewięciu instytucjach i od około trzydziestu osób prywatnych. A wszystko co najważniejsze weszło do książki, jak zawsze starannie wydanej przez gorzowskie archiwum.
***
„Kościół Ziem Zachodnich. Gorzów w epoce milenium chrztu Polski”. Wystawa zorganizowana z okazji 1050 rocznicy chrztu Polski, oprac. materiałów archiwalnych i tekstów Anna Jodko, wyd. Archiwum Państwowe w Gorzowie Wielkopolskim, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 108 s. Album dostępny w Archiwum Państwowym w Gorzowie.
Po raz pierwszy zapraszam do czytania „Pegaza Lubuskiego” online, a nie na wydruku. Bo nie ma wydruku, nie było także zwyczajowej promocji numeru z udziałem autorów tekstów i osób zainteresowanych literaturą tworzoną w Gorzowie. Takie czasy. Ale czytać można.