Historia Gorzowa w mariażu z globalnym bezpieczeństwem

2017-02-24, Czytaj ze mną

„Forum Historyczno-Społeczne” to rocznik wydawany przez gorzowski oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego od dwóch lat wspólnie z Muzeum Lubuskim im. Jana Dekerta.

Ten mariaż moim zdaniem jest udany, bo zarówno instytucja jak i stowarzyszenie zostały powołane do zajmowania się przeszłością. Tyle że nikt nie określił jaką: ani terytorialnie, ani tematycznie. I ten dylemat widoczny jest na łamach rocznika z numerem 4, który ukazał się w końcu 2016 roku.

Rozdział pierwszy „Z kart historii dalekiej i bliskiej” (s. 5 - 74) wypełniają prace dotyczące naszego regionu, a ich autorami są przede wszystkim pracownicy muzeum: Mirosław Pecuch przedstawia dzieje parafii grekokatolickiej w Gorzowie, Janusz Michalski prezentuje obrazy malarzy polskich z przełomu XIX i XX wieku w zbiorach muzeum. Inni autorzy to również gorzowianin Radosław Domke, który zajmuje się gminą Bledzew w latach 1945 – 1980, a Adrian Leszczyński najdawniejszą historią łączącą plemiona Wenedów, Wandalów i Słowian.

Rozdział drugi nosi tytuł „Państwo, bezpieczeństwo i prawo w relacjach międzynarodowych” (s. 75 – 164). Tu artykuły Adriana Bujaka o Ugandzie, Katarzyny Woińskiej o Kambodży, Tomasza Sielewicza o Włoszech i Pawła A. Leszczyńskiego o Szwecji. Pierwsza trójka to studenci dr hab. Pawła Leszczyńskiego z Akademii im. Jakuba z Paradyża, a obecnie magistranci na innych uczelniach oraz współpracownicy Akademickiego Centrum Badań Euroregionalnych – Pracowni Analiz Wschodniego Sąsiedztwa. Prof. Leszczyński dał swoim studentom szansę prezentacji. Same w sobie artykuły te są interesujące, szczególnie że tematyka międzynarodowa jest mało obecna w powszechnym obiegu, ale pytanie dlaczego właśnie tu, jest – moim zdaniem – bardzo zasadne.

Rozdział trzeci to „Życiorysy utrwalone w pamięci” (s. 165 – 215). Tu znów powraca tematyka gorzowska i szerzej – regionalna, a autorami większości szkiców są pracownicy muzeum: Zofia Nowakowska przypomina Helenę Budzan-Wolską – pionierkę Gorzowa, Małgorzata Pytlak prof. Kazimierza Michałowskiego, rektora Uniwersytetu Woldenberskiego, Katarzyna Sanocka-Tureczek gałąź rodziny Bahrów, a Monika Kowalska nowe ujęcie postaci Włodzimierza Korsaka.

Rozdział czwarty, czyli „Recenzje i omówienia” to tematyczny powrót do rozdziału drugiego. Paweł Leszczyński omawia angielskie pamiętniki Douglasa Hunta, Beata A. Orłowska zajmuje się książką „Ukraińcy Podlasia”, a Radosław Domke wydanym w Hiszpanii ilustrowanym atlasem kina hiszpańskiego.

Omawiając poprzedni numer „Forum” podkreśliłam, że jest miejsce do publikacji artykułów, a więc młodzi naukowcy powinni z tego skorzystać. W tym numerze młodzi już są, ale moje zastrzeżenia budzi tematyka rocznika. Pomieszanie historii Gorzowa i okolic z globalnymi problemami bezpieczeństwa nie wydaje mi się szczęśliwe. Nic ich nie wiąże poza osobą redaktora naczelnego „Forum” Pawła Leszczyńskiego, jednocześnie prezesa oddziału Towarzystwa Historycznego i kierownika Katedry Problemów Bezpieczeństwa Europy Północnej, Środkowej i Wschodniej w Akademii im. Jakuba z Paradyża. Czy taki związek może być szczęśliwy? Nie jestem przeciwna zajmowaniem się globalnym bezpieczeństwem, ale publikacje takie winna raczej firmować uczelnia albo należy „Forum” wydawać jako półrocznik – każdy poświęcony innej problematyce.

Na stronie tzw. stopkowej zamieszczono długą listę członków Rady Naukowej, w skład której wchodzą profesorowie m. in. z Hradec Kralowe, Iwano-Frankowska, Katowic, Gdańska a nawet Węgierskiego Instytutu Kultury. Po co? Czy mieli oni lub mają wpływ na dobór i treść artykułów? Recenzentem numeru był dr hab. prof. nadzw. Piotr Kwiatkiewicz z Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa w Poznaniu, który nie wchodzi w skład Rady Naukowej. Jeśli nawet jest on najlepszym specjalistą w swojej dziedzinie, to co wie o historii Gorzowa i regionu?

Numer „Forum Historyczno-Społecznego” ukazał się dzięki finansowemu wsparciu pani Carli Mueller, wnuczki Gustawa Schroedera, dawnego właściciela willi, w której znajduje się Muzeum Lubuskie. Piękny to gest, dziękujemy, ale nie może ono być stałym źródłem finansowego bytu pisma. Czy ktoś inny da pieniądze na taki mariaż historii regionu z bezpieczeństwem globalnym?

***

„Forum Historyczno-Społeczne” nr 4/2016, rocznik Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Gorzowie Wielkopolskim, nakładem Muzeum Lubuskiego im. Jana Dekerta w Gorzowie Wlkp. Redakcja: Paweł Leszczyński – red. nacz., Mirosław Pecuch – zastępca red. nacz., Radosław Domke – sekretarz oraz Zofia Nowakowska i Jerzy Sygnecki. 230 s.
Pismo jest dostępne w Muzeum Lubuskim.

Czytaj ze mną

Jaromir

„Pegaz Lubuski” nr 80

Po raz pierwszy zapraszam do czytania „Pegaza Lubuskiego” online, a nie na wydruku. Bo nie ma wydruku, nie było także zwyczajowej promocji numeru z udziałem autorów tekstów i osób zainteresowanych literaturą tworzoną w Gorzowie. Takie czasy. Ale czytać można.