Echogorzowa logo

wiadomości z Gorzowa i regionu, publicystyka, wywiady, sport, żużel, felietony

Jesteś tutaj » Home » Czytaj ze mną »
Aleksandryny, Józefa, Nicety , 19 marca 2024

Młodzież w latach najważniejszych

2019-07-05, Czytaj ze mną

Zbigniew Syska od lat zajmuje się naukowo działalnością młodzieży w przełomowych latach 1980-1989. I choć od tamtego okresu minęło już sporo lat, ciągle znajdują się nowe dokumenty i materiały.

medium_news_header_25227.jpg

Książka ,,Z bibułą w plecaku" powstała także dlatego, że autor dotarł do trzech nieznanych wcześniej zbiorów z Gorzowa, Zielonej Góry i Sulechowa. Nosi podtytuł ,,Działalność opozycyjna młodzieży szkolnej w latach osiemdziesiątych XX wieku na Ziemi Lubuskiej". 

*

Doktor nauk humanistycznych Zbigniew Syska jest absolwentem Wydziału Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, doktorat uzyskał w Polskiej Akademii Nauk. Wcześniej był m.in. doradcą metodycznym w Wojewódzkim Ośrodku Metodycznym, wykładał filozofię w Papieskim Fakultecie Filozoficznym, teraz pracuje w IV Liceum Ogólnokształcącym. Najważniejsza jego książka to ,,Działalność opozycyjna gorzowskich środowisk młodzieżowych w latach 1975-1989" wydana w Warszawie w 2011 roku. Ponadto jest autorem wielu artykułów zamieszczonych w naukowych publikacjach zbiorowych i w pismach naukowych.

*

Książka omawia zasadnicze trzy rozdziały:

  1. Opozycja młodzieżowa w okresie legalnej ,,Solidarności" (wrzesień 1980 - 13 grudnia 1981)
  2. Grupy i organizacje młodzieżowe w okresie stanu wojennego (13 grudnia 1981 - 22 lipca 1983)
  3. Ugrupowania młodzieżowe w okresie schyłkowym PRL(lata 1983-1989)

Zawiera także bardzo bogatą bibliografię: dokumenty z Instytutu Pamięci Narodowej, samodzielnie zebrane relacje oraz rozlicznych publikacje. Całość dopełnia obszerny (bez numeracji stron) zestaw zdjęć, fotokopii dokumentów itp.

 *

W latach, jakie obejmuje pierwszy rozdział na terenie województw gorzowskiego i zielonogórskiego działały przynajmniej 22 grupy, autor opisuje 18. Tworzyły się spontanicznie, głównie by przenieść do szkół średnich założenia ,,Solidarności" dorosłych. Po wprowadzeniu stanu wojennego (rozdział drugi) powoływano grupy w celu walki z reżimem stanu wojennego. Na terenie Ziemi Lubuskiej konspiracyjnie działało pięć znaczących organizacji, w tym cztery w Gorzowie i jedna w Nowej Soli. Po zniesieniu stanu wojennego (rozdział trzeci) Zbigniew Syska wyodrębnił i opisał osiem ugrupowań. Podstawową formą aktywności było wytwarzanie i kolportowanie ulotek. Każde tego typu zadanie wiązało się z ryzykiem zatrzymania przez milicję, nawet z poważnymi restrykcjami. W organizacjach tych działali przede wszystkim uczniowie szkół średnich, choć włączali się także nieco młodsi i nieco starsi. Obok patriotycznych celów łączyła ich młodzieńcza przygoda. 

*

 O gorzowskim Ruch Młodzieży Niezależnej autor tak pisze: Należał do najbardziej masowych podziemnych organizacji młodzieżowych lat 80. w Polsce. W ośmioletnim okresie przewinęło się tu ponad 300 osób. Podobnie w zakresie działalności wydawniczej - liczba i częstotliwość ukazywania się biuletynów ,,Szaniec" (124) i szkolnych ,,Sokół" (31) plasuje gorzowski Ruch na pierwszym miejscu wśród największych organizacji tego typu w Polsce. Do tego należy dodać: szeroką działalność edukacyjną obejmującą tajne korepetycje, biblioteki wydawnictw niezależnych, letnie obozy szkoleniowe, pokazy filmów niedostępnych w powodu cenzury, prelekcje podczas pielgrzymek na Jasną Górę. Podkreślić też należy różnorodność i ilość przeprowadzonych akcji ulotkowych i malarskich, demonstracji ulicznych, wieloletnią obsługę Radia ,,Solidarność", kolportaż i działalność kurierską obejmującą nie tylko Gorzów i okręg gorzowski, ale i największe ośrodki opozycyjne w kraju, takie jak: Lublin, Poznań, Szczecin i Warszawa (s.106).

*

Gdy po ponad 30 latach czytam o ideowym zaangażowaniu młodzieży, o odwadze, o pomysłowości, o jednomyślności, zastanawia mnie, gdzie dziś są tamci ideowcy. Tylko nieliczne nazwiska pojawiły się później na różnych polach, ale przedstawiciele tego pokolenia nie objęli czołowych miejsc w politycznym pejzażu Ziemi Lubuskiej. Szkoda.

***

Zbigniew Syska, ,,Z bibułą w plecaku. Działalność opozycyjna młodzieży szkolnej w latach osiemdziesiątych XX wieku na Ziemi Lubuskiej". Wyd. Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Gorzowie Wlkp., Gorzów Wlkp. 2018, 114 s. tekstu + dużo stron ze zdjęciami.  

X

Napisz do nas!

wpisz kod z obrazka

W celu zapewnienia poprawnego działania, a także w celach statystycznych i na potrzeby wtyczek portali społecznościowych, serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na przechowywanie cookies na Twoim komputerze. Zasady dotyczące obsługi cookies można w dowolnej chwili zmienić w ustawieniach przeglądarki.
Zrozumiałem, nie pokazuj ponownie tego okna.
x