Media anektują literaturę!

2015-02-25, Czytaj ze mną

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gorzowie prowadziła cykl konferencji pod wspólnym tytułem „Literatura w mediach, Media w literaturze”, a wygłoszone referaty publikowane były w kolejnych tomach serii.

Humaniści z naszej uczelni podejmują bardzo ważny temat anektowania przez media obszarów zajmowanych dotąd przez literaturę. Ale również literatura zmienia się pod wpływem powszechnej obecności mediów. Relacje między tymi nośnikami treści analizowane są w różnych aspektach tematycznych.

Pierwszy tom cyklu nosi tytuł „Doświadczenia odbioru”, a autorzy referatów koncentrowali się na ukazaniu różnorodnych form recepcji literatury oraz współistniejących z nią mediów.

Podczas drugiej konferencja i w drugim tomie zajmowano się literackością zawartą w przekazach medialnych – a oficjalny tytuł tomu to „Od dzieła do przestrzeni zjawisk”. Wydany niedawno tom trzeci ma tytuł wiodący „Nowe wizerunki”. Te nowe wizerunki obejmują zarówno pisarza, krytyka literackiego, całych środowisk, także czytelników, a kształtowane są przede wszystkim przez media elektroniczne. Czy możliwe jest, aby bardzo dobra książka zdobyła powszechne uznanie, jeśli nie jest reklamowana? Jeśli jej autor nie pokazuje się w telewizji ani w Internecie? Ba, nie wystarcza jego obecność w niszowych pismach lub w lokalnym radiu. A więc autor musi się stać celebrytą? Dominik Antosik z Krakowa porównuje medialną obecność dwojga pisarzy: Wisławy Szymborskiej, która chciała być niewidoczna, i Michała Witkowskiego, który robi wszystko, aby swoją osobą zaskakiwać telewizyjnych widzów i bywalców stołecznych wydarzeń. Czy taka agresywna obecność pomnaża Witkowskiemu czytelników? Nie wiem. Ale cicha Szymborska także tak naprawdę nie chowała się do mysiej nory: pisywała zgrabne rymowanki, rozsyłała wyklejane obrazki, epatowała papierosami, kochała koty. To jakże inna forma obecności bardzo chętnie podchwytywana przez telewizję. Autorzy referatów nawet nie zastanawiają się, czy taki proces da się zahamować, bo z góry wiadomo, że nie, że rodzić się będą nowe formy i nowe wizerunki autorów lub osób ich okalających.

Naukowcy muszą zbudować metodologię badań nad relacjami między literaturą a mediami. Trzy konferencje bardzo się przyczyniły do rozwoju myśli i naukowej refleksji nad zachodzącymi procesami. Projektem tym kierowali doktor Katarzyna Taborska, specjalizująca się w polimedialności i Wojciech Kuska, dziennikarz telewizyjny, który na co dzień buduje relacje między literaturą a telewizją.

Skończył się naukowy projekt naszej PWSZ, ale nie kończą się naukowe rozważania nad literaturą w mediach i mediami w literaturze. W Gorzowie ten nurt na pewno będzie rozwijany, bo zaangażowało się w niego wielu badaczy z różnych dziedzin. W kolejnych konferencjach wystąpili i swoje referaty opublikowali pracownicy PWSZ:

Gabriela Balcerzak – „Granice przekładalności” (tom I)

Sylwester Dworacki – „Ryszard Kapuściński i Herodotus redivivus” (tom III)

Arkadiusz Kalin - „Czy literatura w Internecie jest możliwa? Historia i perspektywy polskiego (i nie tylko) „Linternetu” (tom I), „Literatura jako działanie. Preformatywny model literackości na przykładzie Zwrotu politycznego w polskiej literaturze najnowszej” (tom II), „Bezwstydnik Marii Peszek – Literatura jako performans” (tom III)

Wojciech Kuska – „Kreacyjna funkcja barw w powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu oraz w jej ekranizacji” (tom I), „Literackie spisywanie cierpienia – o języku wywiadów telewizyjnych” (tom II)

Jerzy Madejski – „Powieść dziennikarska w Polsce” (tom I)

Agnieszka Anna Niekrewicz – „Relacja autor – czytelnik w świetle języka internetowych dyskusji literackich” (tom II) i „Amatorzy o amatorach. Słownictwo oceniające w e-recenzjach utworów publikowanych w Internecie” (tom III)

Katarzyna Taborska – „Gry medialne w krytyce literackiej” (tom I), „Literackość w polimedialności” (tom II)

Bogdan Walczak – „Media jako wzorzec poprawnej polszczyzny dawniej i dziś”, (tom I), „Językoznawca o celebrycie” (tom III)

Jowita Żurawska-Chaszczewska – „Wizerunek i twórczość Józefa Korzeniowskiego. Odnalezione w Internecie” (tom III).

„Nowe wizerunki” część III cyklu „Literatura w mediach. Media w literaturze”. Wydawca: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wlkp. Redakcja naukowa Katarzyna Taborska i Wojciech Kuska, Gorzów Wlkp. 2014, 250 s.

Czytaj ze mną

Jaromir

„Pegaz Lubuski” nr 80

Po raz pierwszy zapraszam do czytania „Pegaza Lubuskiego” online, a nie na wydruku. Bo nie ma wydruku, nie było także zwyczajowej promocji numeru z udziałem autorów tekstów i osób zainteresowanych literaturą tworzoną w Gorzowie. Takie czasy. Ale czytać można.