Szósty cykl ciekawych rozmów

2015-11-12, Czytaj ze mną

Alfred Siatecki przygotował, a Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze wydało „Szósty klucz do bramy”. To szósty tom – cytuję podtytuł – „Rozmów nieautoryzowanych albo nieodbytych o przeszłości Środkowego Nadodrza”.

Z zainteresowaniem czytałam te rozmowy z ludźmi z przeszłości o sprawach z przeszłości. Historia naszego regionu dopiero od 70 lat jest wspólna, wcześniej południe i północ, a do tego jeszcze wschód – każdy region miał inne dzieje, a nawet przynależał do innych państw. Siatecki w interesujący sposób przybliża te historyczne przemiany.

W szóstym tomie Gorzów pojawia się w dwóch rozmowach: z Fritzem Bucholzem i z Henrykiem Ankiewiczem. Fritz Buchholz był autorem 58 większych publikacji o historii miasta, założycielem pierwszego muzeum w przedwojennym Landsbergu, także badaczem przeszłości regionu, pasjonatem archeologii. Choć zasługi jego są niepodważalne, sądzę, że gorzowianie mało o nim wiedzą. Okazało się, że nawet znalezienie jego zdjęcia było bardzo trudne. Rozmowa dotyczy jego badań, początków Santoka i Gorzowa. Siatecki zarzuca mu, że co cenniejsze znaleziska sprzedawał, a nie przekazywał do zbiorów miasta. Bucholtz się odżegnuje, tłumaczy, wyjaśnia, ale podejrzenie pozostaje. Nie wiem, czy Siatecki miał wystarczające argumenty, by stawiać takie zarzuty i czy są one najważniejsze wobec zasług tego pasjonata historii naszego miasta.

Drugą rozmowę terytorialnie związaną z Gorzowem Siatecki przeprowadził z zielonogórskim dziennikarzem – Henrykiem Ankiewiczem na temat Tatarów, którzy po wojnie osiedlili się w naszym mieście. Ankiewicz w Gorzowie rozpoczynał pracę dziennikarską i dokładnie 1 maja 1959 roku na festynie poznał śliczną dziewczynę, która potem została jego żoną. Wychowywali ją dziadkowie, a dziadek był imamem, czyli religijnym przywódcą tu mieszkających Tatarów. W ten sposób Polak wszedł do tatarskiej rodziny, poznał jej styl życia i historię tej grupy etnicznej. Po 1945 roku Tatarzy przesiedleni spod Wilna do Gorzowa zajęli domki w Janicach i dlatego tę część miasta potem nazywano Górkami Tatarskimi. Już w zasadzie nie ma u nas Tatarów, jedni zmarli, inni wyjechali. Tylko nasza biblioteka z Grażyną Kostkiewicz-Górską na czele podtrzymuje tatarskie tradycje. Szkoda, że autor tego nie zauważył.

Tematycznie rozmowy dotyczą czasów od prehistorycznych po współczesność. Od archeologa Józefa Kostrzewskiego, który opowiada o skarbie scytyjskim znalezionym koło Witaszkowa w gminie Gubin, do księdza Sylwestra Zawadzkiego, który zbudował figurę Chrystusa Króla koło Świebodzina. Spośród postaci historycznych najważniejszy jest Napoleon w Międzyrzeczu, tyle że autor nie jego zapytał o tę wizytę a historyka Bogdana Kresa. Równie ciekawa jest rozmowa z Heinrichem Brühlem, najważniejszym ministrem na polskich dworach Augusta II i Augusta III Sasów, który wystawił sobie wspaniały pałac w Brodach, dziś w powiecie żarskim. Tematem głównym rozmowy jest jego łabędzi serwis z porcelany składający się z dwóch tysięcy elementów, który po ostatniej wojnie… się rozpłynął.

Wymieniłam tu nazwiska sześciu rozmówców Alfreda Siateckiego, a jest ich dwunastu. Nie mniej oryginalnych i ciekawych. Jak już zaznaczyłam, jest to szósty tom rozmów. Autor zarzeka się, że ostatni. Ja żałuję, że to już koniec cyklu. Moim zdaniem to bardzo dobra forma popularyzacji wiedzy historycznej, za co jako czytelniczka bardzo dziękuję autorowi i wydawcy. Tylko żeby jeszcze można było tę książkę kupić w Gorzowie…

***

Alfred Siatecki, „Szósty klucz do bramy. Rozmowy nieautoryzowane albo nieodbyte o przeszłości Środkowego Nadodrza”, wydawca - Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, Zielona Góra 2015, 184 s. Dla zainteresowanych kontakt z wydawcą: www.mzl.zgora.pl, e-mail: muzeum@man.zgora.pl, Tel. 68 327 2345. Dziękuję autorowi za tę książkę.

Czytaj ze mną

Jaromir

„Pegaz Lubuski” nr 80

Po raz pierwszy zapraszam do czytania „Pegaza Lubuskiego” online, a nie na wydruku. Bo nie ma wydruku, nie było także zwyczajowej promocji numeru z udziałem autorów tekstów i osób zainteresowanych literaturą tworzoną w Gorzowie. Takie czasy. Ale czytać można.