Zabytki nagrodzone i nominowane

2014-03-12, Mija dzień

Zabytkowy Dom Biskupów Gorzowskich otrzymał nagrodę Lubuskie Konserwacje, a zabytkowe obiekty Muzeum im. Jana Dekerta otrzymały nominacje w konkursie Zabytek Zadbany.

Sylwia Groblica jest miejskim konserwatorem zabytków i członkiem Kapituły Nagrody Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Lubuskie Konserwacje. Do tegorocznej edycji konkursu S. Groblica zgłosiła Diecezję Zielonogórsko-Gorzowską w kategorii za renowację i adaptację architektoniczną dawnego zespołu willi Maxa i Roberta Bahra do celów Instytutu Biskupa Wilhelma Pluty w Gorzowie. Nagroda została przyznana.

Uroczyste wręczenie nagród będzie jednym z punktów programu wojewódzkich obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków 30 kwietnia br. w Łęknicy.

Historyczny zespół budowlany składający się z dwóch willi wzniesionych przez Maxa Bahra i Roberta Bahra, zlokalizowany przy ul. 30 Stycznia 1, został wpisany do rejestru zabytków decyzją Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z 4 lipca 2008 r. oraz znajduje się na terenie historycznego układu urbanistycznego tzw. Nowego Miasta wpisanego do rejestru zabytków.

Dom Biskupów Gorzowskich stanowią dwie dawne wille braci Maxa i Roberta Bahra – gorzowskich przemysłowców z przełomu XIX i XX wieku. Usytuowane są na wspólnej działce, nad brzegiem rzeki Kłodawki, stykają się ścianami bocznymi i są wewnętrznie skomunikowane. Zachodnia, starsza willa (około 1895 roku) powstała w duchu historyzmu i jest nieco mniejsza, niższa. Wschodnia, młodsza budowla (1900-1902) wybudowana została w stylu secesyjnym, według projektu berlińskiego biura architektonicznego Mahrenholz-Threnicker. Wnętrza posiadają pierwotne rozplanowanie i wystrój: sztukaterie, polichromie, witraże, stolarkę okienną i drzwiową, posadzki. Natomiast ogród o charakterze sentymentalnym zachował się fragmentarycznie.

Renowacja i adaptacja architektoniczna dawnego zespołu willi Maxa i Roberta Bahra do celów Instytutu Biskupa Wilhelma Pluty rozpoczęła się w październiku 2009 roku i trwały do końca 2012 roku. Oficjalne otwarcie Domu Biskupów Gorzowskich nastąpiło wiosną 2013 roku, natomiast inauguracja Instytutu Biskupa Wilhelma Pluty miała miejsce jesienią 2013 roku.

Zakres najważniejszych prac:

wzmocnienie posadowienia budynków;
konsolidacja konstrukcji i naprawa spękań ścian;
wykonanie izolacja pionowej murów piwnicy;
wykonanie izolacji termicznej posadzki piwnic oraz połaci dachu;
remont instalacji odwadniającej wokół budynków;
renowacja elewacji, w tym detali architektonicznych, elementów drewnianych
i metaloplastycznych;
renowacja stolarki okiennej i drzwiowej (zewnętrznej i wewnętrznej);
odtworzenie pierwotnej kolorystyki wnętrz, konserwacja elementów wystroju wnętrz (m.in. sztukaterii, faset, mazerowanych sufitów, boazerii, polichromii;
renowacja parkietów klepkowych i posadzek ceramicznych oraz wymiana wtórnych płytek ceramicznych na nowe;
renowacja klatek schodowych;
renowacja witraży;
wymiana i montaż nowych instalacji: wodno-kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej, elektrycznej, wewnętrznej linii zasilania, oświetleniowej, uziemiającej, wyrównawczej, odgromowej, przeciwpożarowej i przeciwwłamaniowej;
modernizacja kotłowni;
renowacja ogrodzenia posesji;
wykonanie systemu ogrzewania solarnego poprzez montaż ogniw solarnych na części mansardowej dachu, od strony podwórza;
wykonanie nowego zagospodarowania terenu.

Wartość inwestycji: 6.100.000 zł w tym 500.000 zł to dotacja z budżetu Miasta Gorzowa.

Zabytek Zadbany jest corocznym konkursem ogłaszanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Nadzór nad konkursem sprawuje Generalny Konserwator Zabytków. Od 2011 roku podmiotem realizującym procedurę konkursową jest Narodowy Instytut Dziedzictwa. Na tegoroczną edycję konkursu Zabytek Zadbany Pracownia Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gorzowie przygotowała dwa wnioski:

- Willa w Zespole Willowo-Ogrodowym przy ul. Warszawskiej 35;

- Spichlerz przy ul. Fabrycznej 1-3.

Oba obiekty należą do Muzeum Lubuskiego im. Jana Dekerta w Gorzowie Wlkp. 7 marca przedstawiciel Narodowego Instytutu Dziedzictwa w obecności Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gorzowie skontrolował zabytki zgłoszone do konkursu.

Dzisiaj, tj. 11 marca na stronie internetowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa (www.nid.pl) została opublikowana lista zgłoszonych obiektów, których wnioski zostały przyjęte pod względem formalnym. Oba obiekty z Gorzowa znalazły się na liście. Ogłoszenie wyników i wręczenie dyplomów nastąpi 24 kwietnia 2014 roku w Żyrardowie podczas gali Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków.

Pracownia Miejskiego Konserwatora Zabytków

Anna Zaleska UM w Gorzowie