O dziejach tatarskiego osadnictwa na naszych ziemiach

2015-10-05, Mija dzień

Jakie drogi przywiodły tu mniejszość tatarską? Jak wyglądało ich życie na nowych ziemiach? Dlaczego zaczęli stąd wyjeżdżać? Na te oraz podobne pytania ma odpowiedzieć konferencja naukowa, która zaczyna się dziś i potrwa dwa dni.

Tatarzy polscy, osiedleni od kilku wieków głównie na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej po II wojnie musieli znaleźć nowe miejsce do mieszkania. Sporo z ich osiedliło się w na ziemiach zachodnich, jakie przypadły Polsce po zakończeniu II wojny światowej. Także w Gorzowie ich diaspora była dość liczna. Dość długo tu mieszkali, jednak w pewnym momencie zaczęli wyjeżdżać na wschód, do Warszawy albo w Białostockie. Tej fascynującej mniejszości jest poświęcona konferencja naukowa „Tatarzy w Polsce po 1945 roku. Tatarska tożsamość wobec asymilacji”.

Konferencję organizują: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta oraz Miejski Ośrodek Sztuki. Konferencję objął swym patronatem Tomasz Miśkiewicz, Mufti RP, przewodniczący Najwyższego Kolegium Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP. Konferencja potrwa dwa dni - 6 i 7 października.

Program konferencji:

I Dzień – 06. 10. 2015r.

Miejsce:

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim

(Aula im. prof. Stanisława Kirkora, budynek nr 5, ul. Fryderyka Chopina 52)

godz. 16.30 konferencja prasowa z udziałem prof. nadzw. dr. hab. Selima Chazbijewicza,dr. Aleksandra Miśkiewicza, red. Musy Czachorowskiego

godz. 17.00-19.00 pokaz filmów dokumentujących osadnictwo tatarskie na Ziemiach Zachodnich:

dwa odcinki cyklu ,,Pomerania Ethnica”, Polska 1995 ,,Kurban-Bajram”, reż. Robert Stando, Polska 1958

Prowadzenie: Iwona Bartnicka (Kierownik Działu Kultury Filmowej MOS w Gorzowie Wielkopolskim, prezes DKF Megaron)

II Dzień – 07.10.2015 r.

Miejsce: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Władysława Sikorskiego 107

9.00 - 9.30 Rejestracja uczestników

9.30 - 10.00 Uroczyste otwarcie konferencji

10.00 - 11.15 Sesja plenarna. Obradom przewodniczy prof. zw. dr hab. Janusz Faryś

10.00 - 10.15 dr Aleksander Miśkiewicz (,,Przegląd Tatarski’) – Świat kresowy Tatarów

polskich przeniesiony nad Wartę i Odrę

10.15 - 10.30 dr Artur Konopacki (Uniwersytet w Białymstoku) – Trzy fale osadnictwa Tatarów na ziemiach Rzeczypospolitej. Od Wielkiego Księstwa Litewskiego po Ziemie Odzyskane

10.30 - 10.45 prof. nadzw. dr hab. Selim Chazbijewicz (Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie) – Historia muzułmańskiej gminy wyznaniowej w Gdańsku

10.45 - 11.00 mgr Halina Szahidewicz (Muzułmański Związek Religijny w RP) – Działalność Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Białymstoku po 1945 r.

11.00 - 11.15 prof. zw. dr hab. Jacek Sobczak (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) – Stan i potrzeby badań nad ludnością tatarską Rzeczypospolitej

11.15 – 11.30 Przerwa kawowa

11.30 - 14.00 Obrady paneli tematycznych

Panel A. Tożsamość tatarska. Obradom przewodniczy prof. nadzw. dr hab. Przemysław Rotengruber

11.30 - 11.45 prof. nadzw. dr hab. Teresa Zaniewska (Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie) – Motyw drogi i wędrowca w twórczości Musy Czachorowskiego

11.45 - 12.00 prof. nadzw. dr hab. Joanna Kulwicka-Kamińska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) – Religia jako wyróżnik kulturowy społeczności tatarskiej (na przykładzie literatury rękopiśmiennej)

12.00 - 12.15 red. Musa Czachorowski („Przegląd Tatarski”) – Literatura i czasopiśmiennictwo tatarskie w Polsce po 1945 r.

12.15 - 12.30 dr Magdalena Lewicka (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) – Piśmiennictwo Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego jako trwały element dziedzictwa kulturowego i nośnik tożsamości społeczności tatarskiej na ziemiach Rzeczpospolitej

12.30 - 12.45 dr Ida Schabieńska ( Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach im. prof. Edwarda Szczepaniaka) – Tożsamość tatarska w małżeństwach mieszanych w Polsce

12.45 - 13.00 mgr Olga Kotynia (Uniwersytet Warszawski) – Źródła etyki Tatarów jako muzułmanów

13.00 - 13.15 dr Bogna Wach (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim) – Muzułmanie wobec początku życia i śmierci (aborcja i eutanazja)

13.15 - 13.30 dr Paweł Popieliński (Polska Akademia Nauk w Warszawie) – Cmentarztatarski w Warszawie

13.30 – 13.45 prof. nadzw. dr hab. Przemysław Rotengruber (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) – Minarety

13.45 - 14.00 Dyskusja

Panel B. Tatarzy poprzez pryzmat historii i polityki. Obradom przewodniczy prof. nadzw. dr hab. Paweł Leszczyński

11.30 - 11.45 prof. nadzw. dr hab. Adam Dobroński – Tatarzy na Podlasiu po 1945 r.

11.45 - 12.00 dr Arkadiusz Piotrowski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) – Historia muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Poznaniu w latach 1945–1948

12.00 - 12.15 mgr Grażyna Kostkiewicz-Górska (Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolski) – Działalność Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Gorzowie Wielkopolskim po 1945 r.

12.15 - 12.30 prof. nadzw. dr hab. Beata Orłowska (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, Elżbieta Włodarczyk (Muzułmański Związek Religijny w RP) – Historia rodziny tatarskiej

12.30 - 12.45 dr Piotr Krzyżanowski (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim) – Aparat bezpieczeństwa Polski Ludowej wobec Tatarów w świetle materiałów źródłowych zgromadzonych w archiwach IPN

12.45 - 13.00 mgr Miłosz Gerlich (Uniwersytet Wrocławski) – Tatarska periodyzacja historii grupy we Wrocławiu po II wojnie światowej

13.00 - 13.15 dr Michał Łyszczarz (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) – Położenie i status prawny polskich Tatarów po 1945 r.

13.15 - 13.30 prof. zw. dr hab. Swietłana Czerwonnaja (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) – Tatarzy krymscy, wymiary solidarności

13.30 – 13.45 prof. nadzw. dr hab. Paweł Leszczyński – Sytuacja Tatarów Krymskich przed i po 18 marca 2014 r.

13.45 - 14.00 Dyskusja

14.00 - 14.30 Podsumowanie i zakończenie konferencji

Wszystkie wykłady, jak i pokaz filmów są otwarte dla szerokiej publiczności.

roch

Od redakcji: O Tatarach w Gorzowie pisaliśmy w Prosto z miasta.

Mija dzień

Przerwa w dostawie wody przy ulicy Dywizjonu 303

W związku z pracami modernizacyjnymi sieci wodociągowej w Gorzowie 21 maja od godz. 8:00 do 14:00 nastąpi przerwa w dostawie wody do budynków przy ulicy Dywizjonu 303. Beczkowóz z wodą zostanie podstawiony.