Odszedł wybitny artysta i tancerz cygański

2021-03-16, Mija dzień

W wieku 78 lat zmarł Stanisław Dębicki, artysta cygański, znakomity folklorysta oraz instrumentalista. Przez 60 lat nieprzerwanie tworzył i popularyzował folklor i kulturę artystyczną Cyganów /Romów/ polskich.

Stanisław Dębicki w latach młodości Fot. ze zbiorów Leszka Bończuka

Był wybitnym tancerzem Cygańskiego Teatru Muzycznego „TERNO” w Gorzowie Wlkp. Swą karierę artystyczną rozpoczął w 1955 r. z chwilą założenia przez jego brata - Edwarda Dębickiego Zespołu Pieśni i Tańca „KCHAM” („Słońce”), który po kilku latach przyjął nazwę „Terno” („Młodzi”).

Wysoki poziom artystyczny zespołu, liczne koncerty i udział w festiwalach w kraju i za granicą zaowocowały profesjonalną weryfikacją Ministerstwa Kultury i Sztuki, która nadała Stanisławowi Dębickiemu status artysty estradowego (1965 r.). Występował również gościnnie z zespołem „Kris Romano” i „Czarne Perły”. Z Teatrem Muzycznym „Terno” swój kunszt wykonawczy prezentował we Francji, USA i Kanadzie, gdzie m.in. został laureatem prestiżowej, indywidualnej nagrody „Złotej Gwiazdy”, jako najlepszy tancerz amerykańskiego festiwalu, otrzymując bardzo cenny złoty zegarek wysadzany brylantami.

Stanisław Dębicki odznaczony Honorową Odznaką Zasłużony dla kultury polskiej przez wicewojewodę lubuskiego Jana Świrepo. fot. L. Bończuk

Przez te lata wyszkolił wielu młodych cygańskich adeptów sztuki tanecznej, którą to wiedzę czerpał wraz z bratem Edwardem z wielopokoleniowego, słynnego artystycznego taboru z rodów: Korzeniowskich, Krzyżanowskich, Wajsów, Zielińskich… Dzięki swej pasji tworzenia Stanisław Dębicki przyczynił się również w wielkim stopniu do utrwalenia oryginalnej, autentycznej kultury artystycznej Cyganów/Romów w Polsce.

12 kwietnia 2012 r. z okazji Światowego Dniu Romów w uznaniu wieloletniej i kulturotwórczej działalności na rzecz tworzenia i upowszechniania cygańskiej kultury narodowej, minister kultury i dziedzictwa narodowego RP nadał Stanisławowi Dębickiemu Honorową Odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

Mek Deweł deł tuke miśtypen de boliben! / Niech Ci Bóg da szczęście w niebie drogi bracie…./

Leszek Bończuk