Kwiaty pod pomnikiem więźniów

2021-04-30, Mija dzień

Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki oraz wojewoda lubuski Władysław Dajczak, w związku z 76 rocznicą wyzwolenia KL Ravensbrück, złożyli w piątek 30 kwietnia kwiaty pod pomnikiem więźniów tego nazistowskiego obozu koncentracyjnego, który znajduje się na Cmentarzu Świętokrzyskim.

Fot. Łukasz Kulczyński

W 76. rocznicę wyzwolenia obozu KL Ravensbrück, wydarzenie to upamiętnili wspólnie wojewoda lubuski Władysław Dajczak, prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, dyrektor IPN Oddziału w Szczecinie dr Paweł Skubisz oraz doradca wojewody ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Marek Budniak.

- Pomnik szalenie symboliczny, szalenie przejmujący, który pokazuje tragedię tamtych czasów, wydarzeń. Z jednej strony upamiętnia, co działo się w obozie koncentracyjnym, z drugiej przypomina, że wyzwolenie miało być szczęściem, radością, a okazało się katorgą – powiedział prezydent miasta Jacek Wójcicki.

Na nekropolii przy Warszawskiej spoczywają prochy 16 więźniarek i więźniów, którzy po zakończeniu wojny w drodze z obozu do domu zmarli, z powodu wycieńczenia i różnych chorób, w gorzowskim szpitalu.

– Znajdujemy się w miejscu, które przypomina nam o strasznych czasach II wojny światowej, o tym co potrafił człowiek człowiekowi zgotować. Obóz w Ravensbrück był miejscem, które się określało piekłem na ziemi. Był to największy obóz koncentracyjny dla kobiet. 130 tysięcy kobiet i dzieci przeżyło tam koszmar, w tym gronie znajdowało się 40 tysięcy Polek. Dzisiaj, w 76. rocznicę wyzwolenia obozu oddajemy hołd tym wszystkim, którzy cierpieli w czasie II wojny światowej – podkreślił wojewoda.

Obóz koncentracyjny Ravensbrück został założony w okolicy Berlina w listopadzie 1938 roku jako główny obóz kobiecy w III Rzeszy. Pierwszy transport kobiet dotarł jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, w marcu 1939 roku. W latach 1939-1945 przez obóz przeszło w sumie ponad 130 tysięcy więźniów, w tym ok. 40 tysięcy Polek, z których przeżyło jedynie 8 tysięcy. Kobiety z Polski stanowiły w obozie najliczniejszą grupę narodowościową. To głównie na obywatelkach Rzeczpospolitej wykonywano zbrodnicze eksperymenty pseudomedyczne.

Tysiące kobiet, które pozostały w obozie, SS pędziło w kierunku północno – zachodnim w tzw. „marszach śmierci”. Trafiły tam m.in. konspiratorki z AK i uczestniczki powstania warszawskiego. W Ravensbrück więziono m.in. dr Wandę Półtawską, bliska przyjaciółka św. papieża Jana Pawła II. W 1941 roku założono także obóz dla mężczyzn. Do końca trwania wojny trafiło do niego 20 tys więźniów, w tym ponad 6 tys. Polaków. Obóz został wyzwolony przez Armię Czerwoną 30 kwietnia 1945 roku. W 1959 r. na jego miejscu utworzono Muzeum Pamięci Ravensbrück.

26 października 1990 r. uroczyście odsłonięto pomnik Więźniarek z Ravensbrück na cmentarzu Świętokrzyskim w Gorzowie. Inicjatorką powstania pomnika więźniarek z obozu koncentracyjnego w Ravensbrück w Gorzowie była Zofia Nowakowska. Pomnik stoi na grobie 16 kobiet – byłych więźniarek Ravensbruck. Zofia Nowakowska jako pierwsza odwiedzała w domach kobiety wyzwolone z obozu i jak podkreśla, pomnik symbolizuje przerwane życie. Monument wykonany jest ze sztucznego kamienia. Dwie kobiety spętane powrozami, z rozwianymi włosami gestami wołają o pomoc. Trzecia niewiasta leży u ich stóp. Autorką monumentu jest gorzowska rzeźbiarka Zofia Bilińska.

Żródło: UM w Gorzowie i LUW

Fot. Łukasz Kulczyński i LUW