2013-04-30, Kalendarium
1097 r. – odbyła się konsekracja katedry pw. Św. Wojciecha w Gnieźnie; w przededniu tej uroczystości Pomorzanie wdarli się do grodu w Santoku, ale uciekli na widok widma rycerza, którego współcześni utożsamili ze św. Wojciechem; pierwsza pisemna wzmianka o Santoku.
1945 r. – w Gorzowie odbył się pierwszy po wojnie mecz piłkarski między kolejarzami a reprezentacją Armii Czerwonej, wygrany przez Sowietów 2:1; strzelcem pierwszej i jedynej polskiej bramki był Stanisław Maciejewski, najlepszy gorzowski piłkarz lat 40.
1945 r. – z Piły do Gorzowa przybyła 9-osobowa grupa operacyjna KERM.
1945 r. – powstał Inspektorat Szkolny zorganizowany przez Romana Ulatowskiego.
1946 r. – w Gorzowie odbył się pierwszy pochód; jego uczestnicy przemaszerowali ulicami Jagiełły (obecnie Kosynierów Gdyńskich), Mickiewicza, Mieszka I i Chrobrego, a następnie dotarli na Rynek, gdzie odbył się wiec, organizowany przez PPS i PPR; wzięło w nim udział zaledwie ok. 5 tys. osób, co traktowano jako porażkę.
1946 r. – Józef Prońko (1920-2013) wygrał pierwsze zawody żużlowe w mieście.
1947 r. – ruszył pierwszy po wojnie tramwaj na linii Dworzec PKP – ul. Mieszka I; z powodu złego stanu torów komunikacje zawieszono w końcu 1948 r.
1947 r. – z okazji 1 Maja zorganizowano w mieście wyścig kolarski na dystansie 20 km z udziałem kilku kolarzy spoza Gorzowa, wygrał Edmund Migoś, kuzyn przyszłego żużlowca.
1949 r. – na terenie „Stilonu” uruchomiona została Tkalnia Jedwabiu, która dała początek „Silwanie”, w Roszarni ruszyła pierwsza maszyna do produkcji konopi; w zniszczonej hali fabrycznej przy ul. Jerzego otwarto świetlicę Zakładów Mechanicznych, Jadwiga Streit uruchomiła przedszkole związkowe „Nasza przyszłość”.
1949 r. – utworzone zostało Miejskie Przedsiębiorstwo Budowlane.
1950 r. – na stadionie przy ul. Śląskiej rozegrano pierwsze piłkarskie derby Gorzowa pomiędzy Stalą a Włókniarzem.
1959 r. – w pochodzie 1-majowym po raz pierwszy wystąpiła orkiestra GZWS, dziś Gorzowska Orkiestra Dęta.
1960 r. – po przebudowie i zainstalowaniu nowej aparatury w kinie „Słońce” wyświetlono pierwsze filmy panoramiczne – „Milcząca Gwiazda” i „Mściciel z Laramie”.
1963 r. (50 lat) – Teatr im. Osterwy wystawił baśń Pawła Malarewskiego „Czarodziejska rzepka” w przekładzie i reżyserii Zbigniewa Bebaka, wśród wykonawców byli m.in. Barbara Bargiełowska, Zbigniew Bebak, Witold Andrzejewski.
1972 r. – uruchomiono jednotorową linię tramwajową na Wieprzyce, zbudowaną na wydzielonym pasie ul. Kostrzyńskiej z pętlą przy ul. Warzywnej, jednocześnie przedłożono do Wieprzyc linię nr 1.
1972 r. – otwarto Dom Towarowy „Arsenał” zbudowany w 1970-1972 w miejscu rozebranej zbrojowni i nazwany na jej pamiątkę.
1973 r. (40 lat) – postawiono w stan likwidacji Gorzowskie Zakłady Wyrobów Papierowych, obecnie obiekty przy ul. Sikorskiego 30 zajmuje Spółdzielnia Inwalidów „Warta”, która prowadzi podobną działalność gospodarczą.
1979 r. – podczas szkolnej akademii 1-majowej w SP 11 zadebiutował zespół artystyczny „Buziaki”, zorganizowany przez Izabelę Słupecką-Szafrańską.
1980 r. – w nowym amfiteatrze odbył się pierwszy koncert w wykonaniu orkiestry „Odeon” pod dyrekcją Szczepana Kaszyńskiego.
1983 r. – koncertem w amfiteatrze wznowił działalność Zespół Tańca Ludowego „Gorzowiacy”.
2002 r. – Przedszkole Miejskie nr 7, dawniej zakładowe „Stilonu”, przy ul. Głowackiego 4, otrzymało imię „Bajkowy świat”.
2004 r. – przed budynkiem Park 111 odsłonięto pomnik Szymona Giętego, gorzowskiego oryginała; rzeźbę wykonał Andrzej Moskaluk.
2004 r. – na ul. Sikorskiego, przed magistratem, zamontowano pierwsze pasy dla pieszych z farby plastycznej.
Urodzili się:
1897 r. – Stanisław Szulc, powstaniec wielkopolski, zm. w 1979 r.
1903 r. (110 lat) – Stanisława Kwiecień, nauczycielka gry na skrzypcach, pionierka miasta, jedna z najstarszych nauczycielek Miejskiej Szkoły Muzycznej, zm. w 1979 r.
1907 r. – Romuald Kononowicz, artysta plastyk, pionier miasta, od 1950 w Nałęczowie, gdzie zm. w 1957 r.
1922 r. – Jan Minorowicz, sybirak, b. radny gorzowski (1961-1984) i działacz społeczny, zm. w 2011 r.
1923 (90 lat) – Florian Gronowski, b. sekretarz Kurii Biskupiej (1947-1982), pionier miasta, zm. w 2005 r.
Zmarli:
1892 r. – Willem Albert Scholten (72 l.), wielki przemysłowiec holenderski z Groningen, w 1873 wybudował on krochmalnię w podgorzowskich Wieprzycach, która w okresie międzywojennym należała do koncernu „Maizena”.
1810 r. – Johann Friedrich Rebentisch (38 l.), landsberski lekarz i botanik.
1953 r. (60 lat) – Adelheid Brumbach (86 l.), żona Xavera, współwłaścicielka i szefowa landsberskiego Cyrku Brumbach.
1975 r. – Tadeusz Łuczak (80 l.), b. aktor gorzowski (1960-1962).
1976 r. – ppłk MO Mieczysław Lemisiewicz (50 l.), b. zast. komendanta MiP MO ds. SB w Gorzowie (1967-1975).
1990 r. – Roman Przygodzki (85 l.), b. więzień Buchenwaldu, pionier Gorzowa.
1994 r. – Ludwik Kotowski (84 l.), b. naczelnik Obwodowego Urzędu Likwidacyjnego w Gorzowie (1946-1950), b. oficer POS „Jerzyki” i AK, powstaniec warszawski.
1995 r. – dr n. wet. Alojzy Ryziński (85 l.), b. dyrektor „Biowetu” (1958-1963).
1999 r. – inż. Zdzisław Białkowski (67 l.), gorzowski architekt i urbanista, od poł. l. 80 w Elblągu.
2000 r. – Irena Burke (77 l.), scenograf i kostiumograf, w 1962-1967 etatowy scenograf gorzowskiego teatru.
2000 r. – Aniela Wajs (99 l.), najstarsza gorzowska Cyganka; w jej pogrzebie na cmentarzu komunalnym uczestniczyli przedstawicieli wszystkich wielkich rodów cygańskich.
2001 r. – Edward Kassian (68 l.), znany gorzowski restaurator, b. bokser, trener piłkarski, ostatni kierownik restauracji „Sezam”.
Urodziny obchodzą:
76. – Stefania Hejmanowska, b. senator (1989-1991), emerytowany pracownik socjalny, działaczka opozycyjna, uczestniczka „Okrągłego Stołu”.
72. – inż. Bogusław Drzewiecki, b. działacz gospodarczy i partyjny, NOT i WKTiR, ostatnio syndyk i likwidator.
67. – Tadeusz Skrzeczko, biznesmen, b. sztangista i działacz sportowy. b. prezesem KS „Kolejarz”.
65. – Marek Bęzel, ppłk w st. spoczynku, przedsiębiorca, b. sekretarz KM PZPR (1981-1990).
48. – Tomasz Jaśkowiak, nauczyciel i pedagog, ostatni dyrektor Domu Dziecka, b. dyrektor Pogotowia Opiekuńczego (2006-2009).
Jaromir
1985 r. (40 lat temu) – odbyło się organizacyjne posiedzenie Zespołu ds. Ispekcji Robotniczo-Chłopskiej (IRCh) przy Komisji Prawa i Praworządności KW PZPR; tak powstała słynna IRCh-a w Gorzowie.
28 kwietnia
27 kwietnia
26 kwietnia
25 kwietnia
24 kwietnia
23 kwietnia
22 kwietnia
21 kwietnia
20 kwietnia
