2014-04-30, Kalendarium
1097 r. – odbyła się konsekracja katedry pw. Św. Wojciecha w Gnieźnie; w przededniu tej uroczystości Pomorzanie wdarli się do grodu w Santoku, ale uciekli na widok widma rycerza, którego współcześni utożsamili ze św. Wojciechem; pierwsza pisemna wzmianka o Santoku.
1945 r. – w Gorzowie odbył się pierwszy po wojnie mecz piłkarski między kolejarzami a reprezentacją Armii Czerwonej, wygrany przez Sowietów 2:1; strzelcem pierwszej i jedynej polskiej bramki był Stanisław Maciejewski, najlepszy gorzowski piłkarz lat 40.
1946 r. – Józef Prońko wygrał pierwsze zawody żużlowe w mieście.
1949 r. (65 lat) – na terenie „Stilonu” uruchomiona została Tkalnia Jedwabiu, która dała początek „Silwanie”, w Roszarni ruszyła pierwsza maszyna do produkcji konopi; w zniszczonej hali fabrycznej przy ul. Jerzego otwarto świetlicę Zakładów Mechanicznych, Jadwiga Streit uruchomiła przedszkole związkowe „Nasza przyszłość”.
1949 r. (65 lat) – utworzone zostało Miejskie Przedsiębiorstwo Budowlane.
1954 r. (60 lat) – gorzowska stacja meteorologiczna PIHM została przeniesiona na ul. Podmiejską Boczną 5, kierownikiem stacji był Bolesław Pawlicki.
1959 r. (55 lat) – w pochodzie 1-majowym po raz pierwszy wystąpiła orkiestra GZWS, dziś Gorzowska Orkiestra Dęta.
1964 r. (50 lat) – w Neubrandenburgu pod dyktando gorzowian rozegrano ćwierćfinał kontynentalny IMŚ na żużlu; wygrał Andrzej Pogorzelski, a Edmund Migoś był trzeci.
1972 r. – uruchomiono jednotorową linię tramwajową na Wieprzyce, zbudowaną na wydzielonym pasie ul. Kostrzyńskiej z pętlą przy ul. Warzywnej, jednocześnie przedłożono do Wieprzyc linię nr 1; był to pierwszy tramwaj na Wieprzycach i druga pętla tramwajowa w mieście.
1972 r. – otwarto Dom Towarowy „Arsenał” zbudowany w 1970-1972 w miejscu rozebranej zbrojowni i nazwany na jej pamiątkę.
1979 r. (35 lat) – szczepowi ZHP przy SP 17 nadano imię Powstańców Wielkopolskich.
1979 r. (35 lat) – w Gorzowie rozegrano turniej indywidualny Mistrzostw Federacji Stal o „Puchar Przewodniczącego ZG ZZ Metalowców”, wygrał Marek Towalski, a Jerzy Rembas czasem 68,9 s. poprawił rekord toru.
1980 r. – w nowym amfiteatrze odbył się pierwszy koncert w wykonaniu orkiestry „Odeon” pod dyrekcją Szczepana Kaszyńskiego.
1984 r. (30 lat) – debiutujące na murawie piłkarki TKKF Stilon rozegrały na stadionie przy ul. Dąbrowskiego w obecności 2-3 tys. widzów swój pierwszy mecz, wygrywając z piłkarkami w Eisenhüttenstadt 8:2; 4 bramki strzeliła Maria Kwiatkowska, 2 – Dorota Siupka, w pierwszym meczu wystąpiły także Grażyna Błaszczyk, Barbara Deńca, Alicja Grabowska, Zenona Jaworska, Renata Kolenda, Barbara Kwiatkowska, Wiesława Patykiewicz, Ewa Waryło i Grażyna Wróbel.
1985 r. – w Bogdańcu oddano do użytku muszlę koncertową.
1989 r. (25 lat) – zamiast pochodu 1-majowego główna uroczystość odbyła się w amfiteatrze przed koncertem zorganizowanym przez Estradę Szczecińską; z inicjatywy Duszpasterza Świata Pracy w katedrze został odprawiona msza, druga część obchodów Święta Pracy przygotowana przez „Solidarność” odbyła się na terenie kościoła przy ul. Żeromskiego.
1999 r. (15 lat) – w Santoku rozpoczął się zlot starych motocykli i I Rajd 100 Mostów.
2002 r. – Przedszkole Miejskie nr 7, dawniej zakładowe „Stilonu”, przy ul. Głowackiego 4, otrzymało imię „Bajkowy świat”.
2004 r. (10 lat) – przed budynkiem Park 111 odsłonięto pomnik Szymona Giętego, gorzowskiego oryginała; rzeźbę wykonał Andrzej Moskaluk.
2004 r. (10 lat) – na ul. Sikorskiego, przed magistratem, zamontowano pierwsze pasy dla pieszych z farby plastycznej.
Urodzili się:
1897 r. – Stanisław Szulc, powstaniec wielkopolski, zm. w 1979 r.
1903 r. – Stanisława Kwiecień, nauczycielka gry na skrzypcach, pionierka miasta, jedna z najstarszych nauczycielek Miejskiej Szkoły Muzycznej, zm. w 1979 r.
1907 r. – Romuald Kononowicz, artysta plastyk, pionier miasta, od 1950 w Nałęczowie, gdzie zm. w 1957.
1921 r. – inż. Henryk Welter, b. dyrektor „Stilonu” (1958-1963), zm. w 2004 r.
1922 – Jan Minorowicz, sybirak, b. radny gorzowski (1961-1984) i działacz społeczny, zm. w 2011 r.
1923 – Florian Gronowski, sekretarz Kurii Biskupiej (1947-1982), pionier miasta, zm. w 2005 r.
1937 r. – Stefania Hejmanowska, b. senator (1989-1991), emerytowany pracownik socjalny, działaczka opozycyjna, uczestniczka „Okrągłego Stołu”, zm. w 2014 r.
Zmarli:
1810 r. – Johann Friedrich Rebentisch (38 l.), landsberski lekarz i botanik.
1892 r. – Willem Albert Scholten (72 l.), wielki przemysłowiec holenderski z Groningen, w 1873 wybudował on krochmalnię w podgorzowskich Wieprzycach, która w okresie międzywojennym należała do koncernu „Maizena”.
1953 r. – Adelheid Brumbach (86 l.), żona Xavera, współwłaścicielka i szefowa landsberskiego Cyrku Brumbach.
1975 r. –Tadeusz Łuczak (80 l.), b. aktor gorzowski (1960-1962).
1976 r. – ppłk Mieczysław Lemisiewicz (50 l.), b. zast. komendanta MiP MO ds. SB w Gorzowie
1990 r. – Roman Przygodzki (85 l.), b. więzień Buchenwaldu, pionier Gorzowa.
1994 r. (20 lat) – Ludwik Kotowski (84 l.), b. naczelnik Obwodowego Urzędu Likwidacyjnego w Gorzowie (1946-1950), oficer POS „Jerzyki” i AK, powstaniec warszawski.
1995 r. – dr n. wet. Alojzy Ryziński (85 l.), b. dyrektor „Biowetu” (1958-1963).
1999 r. – Zdzisław Białkowski (67 l.), gorzowski architekt i urbanista, od poł. l. 80 w Elblągu.
2000 r. – Irena Burke (77 l.), scenograf i kostiumograf, w 1962-1967 etatowy scenograf gorzowskiego teatru.
2001 r. – Edward Kassian (68 l.), znany gorzowski restaurator, b. bokser, trener piłkarski, ostatni kierownik restauracji „Sezam”.
Urodziny obchodzą:
82. – ks. Edward Welzandt, b. kierownik Wydziału Duszpasterskiego Kurii Biskupiej w Gorzowie, obecnie proboszcz i dziekan żarski.
73. – inż. Bogusław Drzewiecki, b. działacz gospodarczy i partyjny, NOT i WKTiR, ostatnio syndyk i likwidator.
69. – Tadeusz Skrzeczko, biznesmen, b. sztangista i działacz sportowy. b. prezesem KS „Kolejarz”.
49. – Tomasz Jaśkowiak, nauczyciel i pedagog, ostatni dyrektor Domu Dziecka, b. dyrektor Pogotowia Opiekuńczego (2006-2009).
1960 r. (65 lat temu) – zakończyła się przebudowa kina „Słońce”, które wyposażono w nową aparaturę do wyświetlania filmów panoramicznych, na inaugurację pokazano pierwsze filmy panoramiczne: polsko-NRD-wski film SF „Milcząca Gwiazda” i western amerykański „Mściciel z Laramie”.