2014-12-30, Kalendarium
Zdarzyło się:
1435 r. – w Brześciu zawarty został układ pokojowy: w zamian za Nieszawę oraz część Kujaw Polska oddała Choszczno i dobra Wedlów; spór o granicę koło Gorzowa traktat oddawał pod arbitraż biskupa lubuskiego; do układu głównego dołączono dodatkowy, mówiący o tym, że jeżeli król polski zechce Santok traktować jako składnik swojego państwa, nastąpi polubowne rozgraniczenie między terenami zamkowymi a Nową Marchią.
1808 r. – Różanki uznane zostały za dziedziczny i niepodzielny majątek domu książęcego von Anhalt; ordynacja ta (Fideikomiß), funkcjonowała do 1945 r.
1949 r. (65 lat) – po rocznej przerwie wznowiono komunikację tramwajową w mieście; w tym dniu, umajone tramwaje czekały na wszystkich chętnych, a uśmiechnięta zapraszała na bezpłatną premierową przejażdżkę – zanotował Edmund Jaruga w kronice PKM; na linii nr „1” przeznaczonej na trasę: Dworzec-Mieszka I konduktor Marczak Jan – przewodniczący Rady Zakładowej w obecności dyrektora mgr inż. Karola Lamprechta; na linii nr „2” przeznaczonej na trasę Tkacka [= 11 Listopada] – Warszawska, konduktor Mróz Wacław. Było to bowiem prawdziwe święto dla miasta, które dźwigało się z wojennych zniszczeń.
1952 r. – zakończono budowę toru tramwajowego na ul. Pomorskiej i Walczaka i uruchomiono linię tramwajową nr 5 od dworca PKP do „Sztucznego Włókna”, czyli „Stilonu”.
1961 r. – do Gorzowa przyłączono Siedlice, Wieprzyce oraz Chwalęcice Dolne (dziś Piaski).
1967 r. – w ZM „Gorzów” zakończono produkcję ciągników typu mazur D-50.
1968 r. – Gorzów przekroczył liczbę 70 tys. mieszkańców i liczył 70.923 osób.
1969 r. (45 lat) – zamknięta została kultowa kawiarnia „Wenecja” przy ul. Sikorskiego 108.
1979 r. (35 lat) – odbył się ostatni wspólny sylwester młodzieży tatarskiej w Gorzowie.
1982 r. – w nowo uruchomionej kawiarni hotelu „Mieszko” odbył się pierwszy bal sylwestrowy dla pracowników GPT „Warta-Tourist”.
1994 r. (20 lat) – na Starym Rynku przy fontannie zorganizowano po raz pierwszy sylwestrowy koncert połączony z zabawą na wolnym powietrzu; ostatni raz gorzowianie bawili się tak w 2000 r.
1998 r. – plenerowym koncertem na Starym Rynku, transmitowanym przez telewizję, mieszkańcy Gorzowa powitali województwo lubuskie.
2003 r. – Wojewódzki Ośrodek Dokształcania Zawodowego przekształcił się w Centrum Kształcenia Zawodowego.
Urodzili się:
1858 r. – Alexander Bönig, landsberski kupiec i fabrykant pojazdów, zm. w 1929 r.
1883 r. – Fritz Leutke, b. archidiakon landsberski (1926-1929), zm. w 1979 r.
1909 r. (105 lat) – Ferdynand Pisklak, nauczyciel matematyki i fizyki w Zespole Szkół Ekonomicznych (1949-1984), b. wicedyrektor tej szkoły (1957-1958), zm. w 1992 r.
1913 r. – Edmund Gryska, piekarz, pionier miasta, właściciel i kierownik piekarni przy ul. Fabrycznej 53 (1945-1976), zm. w 1988 r.
1917 r. – Irena Dowgielewicz, gorzowska pisarka i poetka, b. dyrektor fabryki mebli w Witnicy (1946-1949), autorka m.in. tomiku „Stadion dla biedronki” i powieści „Krajobraz z topolą” o pionierskich latach Witnicy, zm. w 1987 r.
1925 r. – Maria Cygler, nauczycielka, b. kierownik szkoły w Stanowicach i b. podinspektor oświaty w Gorzowie, zm. w 2001 r.
1925 r. – inż. Mieczysław Tadeusz Grajek, dyrektor energetyczny III stopnia, zasłużony pracownik ZE w Gorzowie, współorganizator i działacz oddziału gorzowskiego SEP, zm. w 1986 r.
Zmarli:
1843 r. – Heinrich Seliger (44 l.), syn landsberskiego archidiakona, b. subrektor szkoły miejskiej i diakon w Gorzowie (1822-1833), następnie proboszcz w Mościcach.
1933 r. – prof. dr Richard Schander (60 l.), dyrektor landsberskiego instytutu chorób roślin (1920-1933).
1945 r. – dr Oswald Schreiber (75 l.), lekarz weterynarii, założyciel i dyrektor instytutu bakteriologiczno-serologicznego w Gorzowie, którym kierował do 1936 r.
1958 r. – Marian Durno-Darczyński, b. podprokurator Prokuratury Okręgowej w Gorzowie, jeden z organizatorów i wiceprezes zarządu LKS Gorzovia (1947) i PZInż Gorzovia (1948).
1970 r. – Stanisław Michalak (69 l.), powstaniec wielkopolski.
1980 r. – Konstanty Sapkowski (82 l.), budowniczy stadionu żużlowego w 1951 r.
1976 r. – Gustaw Budrewicz (82 l.), kombatant wojny bolszewickiej, pionier Gorzowa i działacz sportowy, organizator sekcji strzeleckiej w Warcie.
1982 r. – Erich Hecht (81 l.), landsberski nauczyciel, b. dyrektor szkoły zawodowej (1931-1945), działacz sportowy, prezes sekcji wioślarskich, współorganizator BAG i twórca muzeum landsberskiego w Herfordzie.
1987 r. – Stanisław Kamberski (70 l.), b. aktor gorzowski (1971-1974).
1990 r. – Friedel Hensch (84 l.), niem. piosenkarka rodem z Gorzowa.
1993 r. – Władysław Tyczka (71 l.), lekarz weterynarii, b. wicedyrektor „Biowetu”.
1999 r. (15 lat) – Marian Pogasz (68 l.), popularny w Poznaniu aktor teatralny i radiowy, znany głównie jako „Stary Marych” mówiący gwarą poznańską; rodem z Krakowa, młodość spędził w Bogdańcu, gdzie debiutował w teatrze amatorskim.
2006 r. – inż. Jan Lewandowski (67 l.), działacz związkowy w „Stilonie”, w 1980 członek prezydium MKZ „Solidarność”.
Urodziny obchodzą:
93. – Barbara Łazowska, wdowa po Piotrze, pionierka miasta i działaczka społeczna.
85. – Wiktor Kinecki, międzychodzianin, ostatni I sekretarz KW PZPR w Gorzowie (1986-1990).
80. – Sylwester Chmielewski, budowlaniec i działacz związkowy, b. przewodniczący NSZZ Pracowników GKB, b. przewodniczący Wojewódzkiej Federacji NSZZ Pracowników Budownictwa (od 1988), przewodniczący Rady Międzypowiatowej OPZZ.
70. – Sylwester Woroniecki, b. aktor gorzowski (1974-1976).
60. – Grażyna Ćwiklińska, właścicielka salonu kosmetycznego i radna niezależna.
55. – Anna Mazurek, dyrektor Przedszkola nr 2.
