2018-01-29, Kalendarium
Zdarzyło się:
1945 r. – wojska gen. Bierzarina zajęły Gorzów; godz. 2-3.00 – zarządzono ewakuację miasta; godz. 3.30 – sowieckie czołgi zaskoczyły mieszkańców Różanek; od godzin rannych – przy temperaturze ok. minus 10 st. trwał exodus mieszkańców i władz transportem kołowym i kolejowym; godz. 15.20 - sowieckie wozy pancerne przejechały przez Marwice; komendant obrony Landsberga, nie wykonawszy rozkazów, wycofał się do Kostrzyna; godz. 16-18 – wycofujące się oddziały niemieckie wysadziły oba mosty na Warcie, przerwana została ostatnia linia tramwajowa Grobla - Dworzec, Zamoście zostało pozbawione energii i gazu; godz. 21-22 – ostatnie pododdziały niemieckie wycofały się z Górczyna przez ul. Matejki do koszar przy ul. Myśliborskiej; godz. 22.00 – w okolicy mostu na Kanale Ulgi landsberscy volkssturmiści ostrzelali batalion Volkssturmu wracający z Borka, zginęło 17 żołnierzy; ok. 23.00 – pierwsze oddziały sowieckie dotarły do śródmieścia; godz. 0.30 – ostatnie oddziały niemieckie pod dowództwem Waltera Neumanna opuściły koszary przy ul. Myśliborskiej udając się przez Małyszyn do Nowin. Wg niektórych świadków, pierwsze czołgi zwiadowcze wkroczyły do miasta 30 stycznia od strony obecnej ul. Konstytucji 3 Maja, stąd jej powojenna nazwa Armii Czerwonej. Ok. godz. 20 trzy czołgi miały przejechać ulicą Sikorskiego i koło białego kościoła skręcić na Różanki; miasto zajęte zostało przez pododdziały 32 korpusu piechoty 5 Armii Uderzeniowej, jej dowódcą był gen. płk. Nikołaj Erastowicz Bierzarin (1904-1945), później pierwszy komendant wojenny Berlina, dowódca korpusu, gen. D. S. Żerebin (1906-1982), dysponował dwiema dywizjami: 295 DP i 416 DP, ta ostatnia nazajutrz została przerzucona przez Wartę w pobliżu Gorzowa i rano nawiązała walkę z przeciwnikiem w rejonie Rudnicy i Wałdowic, które zostały zniszczone, natomiast 295 DP posuwała się przez miasto na Kostrzyn, podpalając domy po drodze.
1984 r. – w parku Siemiradzkiego, w miejscu niem. pomnika walecznych z 1933 r., odsłonięto obelisk gen. Nikołaja Erastowicza Bierzarina, dowódcy 5. Armii Uderzeniowej i komendanta wojennego Berlina, zdemontowany w 2017.
1995 r. – w Gorzowie po raz pierwszy obchodzono Dzień Pamięci i Pojednania.
1998 r. (20 lat) – na skwerze przy ul. Dąbrowskiego odsłonięto obelisk ku czci Ireny Dowgielewicz.
2001 r. – w hallu Łaźni Miejskiej ponownie odsłonięto popiersie Maxa Bahra, zrekonstruowane przez Jerzego Sobocińskiego z Poznania; w uroczystości uczestniczył Jürgen Bahr, prawnuk fundatora Łaźni.
2002 r. – Sąd Rejonowy w Gorzowie ogłosił upadłość Przedsiębiorstwa Budownictwa Inżynieryjnego PBI sp. z o. o.
2004 r. – gorzowscy alpiniści, Marek Kobus i Wanda Janik, zdobyli najwyższy szczyt Ameryki Pd. – Acongaguę (6960 m n.p.m.); nazajutrz dołączyli do nich pozostali uczestnicy Tomasz Walkowiak i Artur Brykner
2010 r. – po 54 latach zakończyło działalność ziomkostwo landsberczan, Bundesarbeitgemeinschaft Landsberg (Warthe) Stadt und Land (BAG), przekazując swoją spuściznę fundacji Stiftung Landsberg.
Urodzili się:
1908 r. (110 lat) – Marian Bogucki, kupiec, pionier miasta, b. właściciel składu materiałów piśmiennych przy ul. Pocztowej 13/14, zm. w 1990 r.
1913 r. (105 lat) – Zofia Zaleska, artystka malarz, pionierka miasta, zm. w 2006 r.
Zmarli:
1964 r. – Wacław Perka (56 l.), piekarz, pionier miasta właściciel piekarni przy ul. Kosynierów Gdyńskich 63.
1983 r. (25 lat) – Ryszard Sadowski (43 l.), nauczyciel w Zespole Szkół Mechanicznych i b. przewodniczący KZ NSZZ „Solidarność” (1980-1981).
1987 r. – Władysław Kempski (64 l.), sędzia Sądu Wojewódzkiego, b. prezes i wiceprezes Sądu Powiatowego w Gorzowie.
1988 r. (30 lat) – Leon Królak, organista w kościele św. Józefa, pionier miasta, jeden z członków chóru katedralnego im. św. Grzegorza, założonego 4.01.1946.
1995 r. – o. Roman Kotowski OFMCap. (67 l.), b. gwardian i proboszcz w Gorzowie (1979-1985).
1996 r. – ks. archimandryta Atanazy Sienkiewicz (86 l.), założyciel i pierwszy proboszcz parafii prawosławnej w Gorzowie (1964-1984).
1998 r. (20 lat) – Wacław Piciński (51 l.), fotograf, b. pracownik „Silwany” i współtwórca dakronu.
2006 r. – Barbara Grudzińska-Madej (85 l.), b. aktorka gorzowska (1946-1947).
2007 r. – Agnieszka Czobicz-Zachara (38 l.), lekarz stomatolog.
2013 r. (5 lat) – Zenon Śmigielski (93 l.), zasłużony strażak, działacz ludowy i PRON, b. przewodniczący Prezydium PRN w Strzelcach Kraj. (1960-1971), b. kierownik Wydziału Społeczno-Politycznego WK ZSL w Gorzowie i radny WRN (1975-1988), b. wiceprzewodniczący RW PRON w Gorzowie (1982-1989).
2014 r. – Antoni Pawłowski (80 l.), b. dyrektor „Agromy” (1982-2004), najdłużej urzędujący dyrektor w mieście.
2015 r. – ks. prałat Witold Andrzejewski (75 l.), dziekan kapituły katedralnej, proboszcz parafii Niepokalanego Poczęcia NMP, b. aktor gorzowskiego teatru (1960-1966), honorowy obywatel Gorzowa.
Urodziny obchodzą:
87. – Aldona Klimek, b. działaczka związkowa, przewodniczą KZ „Solidarności” w GPPD i członek ZR.
67. – Ryszard Zuj, dyrektor Biura Egzekucji Administracyjnej UM, poeta, muzyk, chórzysta.
61. – Zenon Michał Zadworny, emerytowany nauczyciel SP w Bogdańcu, b. działacz NZS na AWF, b. radny GRN (2006-2010), honorowy sędzia PZPN (2011).
55. – Renata Maniukiewicz, dyrektora Przedszkola nr 3.
29. – Tomasz Mielcarek, piłkarz, wychowanek GKP, obecnie obrońca „Piasta” Karnin.
