2019-12-08, Kalendarium
1446 r. – w Gorzowie powstało nowe bractwo kurkowe.
1974 r. (45 lat) – w gorzowskim teatrze odbyła się premiera „Karabinów” Stanisława Grochowiaka w reżyserii Andrzeja Rozhina; obsada liczyła kilkadziesiąt osób, grali w nim m.in. Sylwester Woroniecki, Janina Mrazek (1931-2011) Janina Bocheńska (1930-1988), Jerzy Koczyński (1929-2000), Elżbieta Skorynianka (1921-1997), Władsław Trojanowski (1912-1980), Marek Pudełko (1945-2011), Eugeniusz Paukszto (1951-2008) i Wacław Welski (1930-2019). Ten poetycki spektakl o narodzinach władz ludowej miał swoją prapremierę 9.05.1972 w Teatrze Nowym w Łodzi, w 10 lat po gorzowskiej premierze doczekał się jeszcze jednej, trzeciej realizacji w Teatrze Polskim w Szczecinie; w Gorzowie sztukę przygotowano w atmosferze obchodów 55-lecia „Reduty” Osterwy, lokalna krytyka i gorzowska publiczność, przyzwyczajona do teatru tradycyjnego – jak tłumaczono w monografii teatru z 1975, przyjęła sztukę z rezerwą, do 04.1975 widowisko obejrzało 5695 widzów podczas 21 przedstawień, ale spektakl formalnie pozostawał nadal w repertuarze.
1984 r. (35 lat) – w Klubie MPiK odbyło się wręczenie nagród w konkursie „Ziemi Gorzowskiej” na wspomnienia pionierów pod hasłem „Tak było”, wpłynęło 51 prac, jury w składzie: Mirosław Sopalak (1934-1985) – przewodniczący, doc. dr Arkadiusz Ogrodowczyk (1932-2014), pracownik naukowy ZMKF i Krystyna Kamińska, zast. redaktora naczelnego „ZG”, przyznało następujące nagrody i wyróżnienia: I (12 tys. zł) – Marceli Szczęsny (1908-1995) ze Szczecina, pionier z Sulęcina, za pracę „Trudne lata”, II (10 tys. zł.) – Stanisława Plewińska (1925-2017) z Deszczna za pracę pod hasłem „Córka rolnika”, dwie nagrody III (po 8 tys. zł.) – Krystyna Jarocka z Gorzowa za prace pod hasłem „Gołda” i Jan Gryszko (1904-1987) z Cigacic za pracę sygnowaną „Kolejarski pionier”, oraz 10 równorzędnych wyróżnień po 3 tys. zł: Henryk Adamczewski z Raciborza, Sabina Depczyńska z Gorzowa, Stanisław Dymowski ze Słubic, Witold Karpyza (1913-2009) z Gorzowa, Franciszek Kolbierz ze Skwierzyny, Anatol Kreskijan ze Słubic, Zofia Rosołek z Rzepina, Waldemar Strzelczak z Pyrzyc, Albin Wietrzykowski (1912-1999) z Puszczykówka i Jan Tomaszewski z Choszczna.
1984 r. (35 lat) – Teatr im. Osterwy wystawił program składany „Hej, kolęda, kolęda” wg scenariusza Jana Skotnickiego (1933-2013) i Janusza Kłosińskiego (1920-2017), reżyseria i scenografia – Janusz Tartyłło. Premierę tę jeszcze we wrześniu anonsowano jako „Pastarołkę” w opracowaniu Jana Skotnickiego, co nasuwało skojarzenia z znanym dziełem Leona Schillera, zwłaszcza iż Skotnicki z Kłosińskim już dwa razy wystawili je pod tytułem „Hej, kolęda, kolęda” (w 1980 w Płocku i 1982 w Łodzi), tym razem poszli dalej i swą wersję „Pastorałki” wystawili jako pogram składany z pominięciem nazwiska Schillera, sugerując, iż jest to nowe opracowanie inscenizacji schillerowskiej, na plakacie i afiszu pominięto także nazwisko współscenarzysty J. Kłosińskiego, a w prasowej zapowiedzi premiery napisano: Jak sam tytuł wskazuje, w przedstawieniu będzie dużo muzyki i śpiewu. Ta „Pastorałka” będzie zupełnie inna od prezentowanej przed pięciu laty „Pastorałki” w oprac. Leona Schillera. Wprowadzi ona w wieczny nastrój. Będzie to przedstawienie dla dorosłych i dla dzieci; widowisko zagrano 36 razy dla 12.581 widzów.
1899 r. (120 lat) – dr Janina Mierzańcówna, pierwsza ordynator oddziału dziecięcego w Szpitalu miejskim (1946), pionierka miasta, dalszy los nie jest znany.
1909 r. (110 lat) – Józef Koczorowski, cholewkarz i kupiec, pionier miasta, zm. w 2003 r.
1963 r. – Edmund Matuszczak (56 l.), pionier miasta, działacz PPS.
1970 r. – Henryk Barwiński, wł. Henryk Teodor Hertz (93 l.), aktor i reżyser, organizator i dyrektor Teatru Miejskiego im. Józefa Korzeniowskiego w Gorzowie (1945-1946).
1985 r. – Olga Perlińska (78 l.), od 1951 r. przewodnicząca (starsza) zboru Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego; w jej mieszkaniu przy ul. Puszkina 20/2 jeszcze w l. 80 odbywały się nabożeństwa adwentystyczne.
1986 r. – Jan Fluder (73 l.), pionier gorzowskiej telekomunikacji.
1992 r. – Michał Leśniak (54 l.), działacz kultury fizycznej, b. prezes GOZPN (1976-1982), następnie dyrektor Wydziału Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki (1982-1990), od 1990 kierował Fundacją Sportu i Turystyki „Warta”.
1993 r. – Tadeusz Grams (80 l.), drogerzysta i pionier miasta.
1993 r. – Franciszek Durka (82 l.), ślusarz-hydraulik, kombatant i pionier miasta.
1999 r. (20 lat) – Ryszard Dyrak (49 l.), działacz gospodarczy, b. dyrektor GPBP „Gobex”, następnie prezes „Arx-Gobex”, b. poseł na Sejm (1989-1991), współzałożyciel Towarzystwa Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości; zginął. tragicznie w wypadku samochodowym pod Międzychodem.
1999 r. (20 lat) – płk. Kazimierz Osiński (55 l.), od 1990 r. komendant Wojskowej Komendy Uzupełnień w Gorzowie.
2001 r. – Andrzej Matonoha (74 l.), w l. 50. czołowy zawodnik sekcji kartingowej Stali.
2002 r. – Edmund Szymeczko (77 l.), nauczyciel, działacz harcerski i sportowy, b. komendant hufca ZHP w Gorzowie (1957-1960) i b. komendant Lubuskiej Chorągwi w Zielonej Górze (1964-1969).
2013 r. – dr n. med. Bogdan Kaczmarek (73 l.), chirurg-endoskopista, pionier kolonoskopii polskiej, b. ordynator Szpitala Wojewódzkiego, pierwszy prezes OIL w Gorzowie.
2016 r. – Edward Urbański (71 l.), nauczyciel, b. dyrektor SP 6 (1978-1999), b. działacz PRON.
83. – Zenon Adamkiewicz, b. tamburmajor wojskowy, klarnecista w orkiestrze kolejarzy i w „Odeonie”, dyrygent orkiestry dętej OSP „Siedlice”.
82. – Maria Wójcikowska, b. aktorka gorzowska (1987-1989).
55. – Krzysztof Sobolewski, jeden z czołowych działaczy gorzowskiej opozycji lat osiemdziesiątych, związany z MRO, RMN i Ruchem WiP, obecnie na emigracji w USA.
Jaromir
1995 r. (30 lat temu) – na Wełnianym Rynku w Gorzowie stanęła rzeźba żelaznego golasa, zrazu jako promocja grupy rzeźb „Ludzie z żelaza” Zbigniew Frączkiewicza, prezentowanych przed BWA; zakupiona z inicjatywy radnego Józefa Finstera nazywana jest Śfinsterem...
