2020-09-30, Kalendarium
1335 r. (685 lat temu) – opat klasztoru cysterskiego w Zemsku odstąpił Radzie Miejskiej Gorzowa teren zniszczonego młyna Vogelsang [= ptasi śpiew], w posiadanie którego klasztor wszedł w 1299 r.; ostatnia wzmianka o tym młynie, który nigdy nie został odbudowany; znajdował się za Wartą, naprzeciw Czechowa.
1945 r. (75 lat temu) – w sali przy ul. 30 Stycznia (zapewne 30 Stycznia 15) w Gorzowie obradował powiatowy zjazd delegatów PSL; prezesem ZP PSL został Stanisław Lis (1896-1965) z Kłodawy, wiceprezesem – Krzysztof Sowiński, kierownik Powiatowego Biura Rolnego w Gorzowie, II wiceprezesem – Józef Ostrowski z Lubna, sekretarzem – Krzysztof Kaźmierski (1921-1999), kierownik Referatu Społeczno-Politycznego w Starostwie, skarbnikiem – Krystyna Jałkiewicz (1899-1982), właścicielka pierwszej w Gorzowie kwiaciarni „Mimoza”, członkami zarządu – Janina Berlińska z Baczyny, Stanisław Paruzel (1909-1987) z Kłodawy, Stanisław Kochanowski z Czechowa, Feliks Ocieczek z Zieleńca i Józef Kaczewski ze Dzieduszyc Starych; delegatami na zjazd wojewódzki PSL zostali J. Ostrowski i Walerian Kaczmarek z Gorzowa.
1945 r. (75 lat temu) – ks. administrator Edmund Nowicki (1900-1971) zwrócił się do prowincjała Zgromadzenie Misjonarzy Oblatów Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej (OMI) z propozycję podjęcia przez zgromadzenie pracy na terenie Gorzowa; zaofiarował OO. Oblatom dom parafialny przy ul. Brackiej 7 wraz z kościołem św. Józefa, ojcowie misjonarze mieliby tam urządzić dom rekolekcyjny dla inteligencji, wydawać tygodnik religijny, nauczać religii w gimnazjum i zająć się duszpasterstwem na terenie Zawarcia.
1965 r. (55 lat temu) – sześć konduktorek tramwajowych w MPK awansowało we wrześniu na stanowisko motorniczego tramwaju; były to więc pierwsze motornicze w Gorzowie.
1965 r. (55 lat temu) – pod 2 miesiącach pracy na stanowisku kierownika literackiego czyli dramaturga Teatru im. Osterwy poeta Zbigniew Herbert (1924-1998) opuścił Gorzów i już w październiku wyjechał do Wiednia i z krótkimi przerwami przebywał za granicą do 1971.
1980 r. (40 lat temu) – Tadeusz Jędrzejczak (1931-2010) złożył rezygnację z funkcji I sekretarza KZ PZPR w ZM „Gorzów”, uzasadniając swą dymisję brakiem możliwości współpracy z działająca w zakładzie organizacją „Solidarność” (odwołanie T. Jędrzejczaka było jednym z głównych postulatów ZKZ NSZZ); jego następcą został Wacław Lisowicz (1930-2017).
1980 r. (40 lat temu) – we wrześniu oddano nowe korty tenisowe, wybudowane w czynie społecznym przez pracowników „Silwany” w sąsiedztwie Wykończalni przy ul. Walczaka.
1985 r. (35 lat temu) – w katedrze odbył się koncert orkiestry i chóru chłopięcego i męskiego Państwowej Filharmonii w Poznaniu pod dyrekcją Stefana Stuligrosza (1920-2012), w programie – oratorium F. Haendla „Samson”.
1995 r. (25 lat temu) – w Teatrze im. Osterwy odbyła się premiera „Księżniczki Turandot” Carlo Gozziego w reż. Ryszarda Majora (1948-2010), scenografii Ewy Krechowicz, z muzyką Andrzeja Głowińskiego i Bożeną Perłowską w roli tytułowej
1998 r. – powstał Klub Turystyki Pieszej „Relaks”.
1999 r. – rozformowana została 4. Nadwarciańska Brygada Saperów, d. Łużycka, ostatnia jednostka gorzowskiego garnizonu.
2004 r. – podpisana została umowa notarialna spółki z o.o. „Kupiec Gorzowski”, której staraniem w 2006-2007 powstała hala kupiecka przy ul. Witosa 30.
2007 r. – otwarto galerię „Askana”, centrum handlowo-rozrywkowe, wybudowane w 2006-2007 przez „Interbud-West” na zlecenie irlandzkiej spółki „Caelum Development” S.A., na terenie dawnej Rzeźni Miejskiej, nazwa galerii nawiązuje do wygasłej w 1320 dynastii askańskiej, za czasów której założony został Gorzów.
2007 r. – po wygranym 49:41 meczu z „Intarem Lazur” Ostrów „Stal” Gorzów wróciła po 5 latach do ekstraklasy.
2014 r. – odbył się przetarg na lokal po „Cepelii” przy ul. Sikorskiego; obiekt nabył właściciel apteki.
2017 r. – w sobotę tuż przed północą do zajezdni zjechał ostatni tramwaj przed blisko 3-letnią przerwą związaną z modernizacją trakcji; moment ten poprzedziła akcja malowania jednego z „helmutów”
1900 r. (120 lat temu) – Leonard Najderek, drukarz, pionier Gorzowa, b. kierownik techniczny Fabryki Wyrobów Papierowych, od 1946 – wiceprezes i prezes gorzowskiego oddziału Zw. Zaw. Prac. Przemysłu Poligraficznego, zm. w 1947 r.
1961 r. – Jan Selwat (61 l.), mistrz szewski, działacz rzemieślniczy, powstaniec wielkopolski; spoczywa w kwaterze powstańców cmentarza Świętokrzyskiego.
1963 r. – Józef Prudel (61 l.), kolejarz, działacz związkowy, pionier miasta.
1977 r. – Krystyna Czarnecka (60 l.), b. aktorka gorzowska (1961-1962).
1988 r. – Stefan Piotrowiak (65 l.), nauczyciel, który w l. 60.-80. uczył w Technikum Chemicznym.
1999 r. – Paweł Michałowski (83 l.), pionier Gorzowa, malarz samouk, pejzażysta, członek Klubu Plastyka przy WDK, twórca prywatnej pracowni plastycznej dla dzieci z Zawarcia.
2002 r. – Wiera Wielkoszyńska (84 l.), kombatantka, b. sanitariuszka 1. Armii WP, po wojnie w Gorzowie, autorka wspomnień.
2011 r. – Tadeusz Froń (74 l.), prawnik, tłumacz przysięgły, b. działacz SD.
2016 r. – Stefan Waldemar Kirkor (77 l.), bratanek i wychowanek prof. Stanisława Kirkora (1905-1963), em. pracownik „Stilonu”, wynalazca.
2018 r. – Stanisław Marek (67 l.). jeden z założycieli i wiceprezes spółki Gorzowski Rynek Hurtowy.
86. – Ryszard Łuczak, trener, twórca gorzowskiej piłki wodnej.
76. – Jadwiga Wanda Ostrowska, działaczka Duszpasterstwa Ludzi Pracy i Klubu Inteligencji Katolickiej, b. prezeska Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Gorzowie (1997-2018) i przewodnicząca Lubuskiej Rady Wojewódzkiej ZS.
