2020-11-09, Kalendarium
1712 r. – na gruntach Polichna Starego założono kolonię Polichno Nowe, osiedlając na prawie olęderskim niewielką ilość kolonistów z Polichna.
1938 r. – hitlerowcy spalili synagogę gorzowską; zbudowana w 1854 r. na miejscu starszej, rozebranej dwa lata wcześniej, znajdowała się w dzielnicy żydowskiej starego miasta, w pobliżu ul. Łużyckiej i Łazienki; spalenie synagogi było rezultatem masowego pogromu ludności żydowskiej w Niemczech, zw. Kristallnacht, „Kryształowa Noc”
1945 r. (75 lat temu) – w rozmowie z o. Henrykiem Gocyłą OMI (1915-1956) administrator apostolski Edmund Nowicki (1900-1971) wyraził zgodę na przejęcie przez księży oblatów kościoła przy ul. Woskowej; światynię zabezpieczyli o. Józef Mańkowski OMI (1905-1979) i o. Władysław Sypniewski OMI (1913-1989), a następnie nadzorowali najpilniejsze prace remontowe; były to początki kościoła Chrystusa Króla.
1955 r. (65 lat temu) – opublikowano skład Komitetu Budowy Pomnika Adama Mickiewicza: przewodniczący – dr Edward Stapf (1914-1960), dyrektor Szpitala Miejskiego, zastępca przewodniczącego – Maria Leszczyk (1917-1996), zastępca przewodniczącego PMRN, sekretarz – Zofia Jasiniak (1913-1990), kierownik Oddziału Kultury PMRN, sekretarz – Irena Dąbrowa (1926-1997), sakarbnik – Zbigniew Łącki (1917-1973), księgowy – Czesław Mach (1919-1991) – księgowy, inspektor nadzoru budowy – inż. Wiktor Zawistowski (1908-1978), członkowie: adwokat mgr Henryk Paczkowski (1922-1983), dyrektor LO nr 19 Karol Herma (1913-1985), dr Ryszard Braun (1908-1995), dr Józef Frąckowiak (1915-2002), dr Jerzy Uniecki (1917-1983), Jan Drewniak (1927-1977 a 1928-1986), dyrektor MHD Florian Lipiecki (1913-1986), dyrektor Technikum Finansowego Jan Gołąb (1921-1977), dyrektor ZM „Gorzów” Stanisław Guzek († przed 1984), dyrektor WSBiP Gwidon Surowcow (1898-1975), dyrektor „Biowetu” Witold Podgórski (1915-1992), radny, autor wniosku w sprawie byudowy pomnika mgr Józef Mach (1910-1988), kierownik Wydziału Oświaty i członek Prezydium MRN Tadeusz Androchowicz (1910-1971), sekretarz KM PZPR Mieczysław Żywicki (1922-1984), mgr Andrzej Drobik, Leon Haegenbarth (1915-1987), dziennikarz Jerzy Doczyński (1925-2000), dyrektor ZSE Józef Bartkowiak (1898-1970), dyrektor Elektrowni Józef Kuziara (1922-1994); w akcie erekcyjnym skład ten zweryfikowano, dopisując m.in. przewodniczącego MKPG Zeona Bauera (1913-2012), nowego dyrektora ZM „Gorzów” Jana Kocota (1912-1997), członkiem honorowym był b. wiceprezydent Leon Kruszona (1909-1990); pod dyskusję poddano dwie lokalizacje pomnika: Plac Wolności i Plac Jedności Robotniczej (dziś swer przy ul. Jagiełły); poinformowano też o pierwszych efektach zbiórki złomu: mieszkańcy rejonów MZBM nr 29 i 30 przy ul. Grobla zebrali już 500 kg.
1975 r. (45 lat temu) – wygrywając turniej w Lublinie „Stal” Gorzów została ponownie mistrzem Federacji „Stal”; indywidualnym mistrzem federacji został Edward Jancarz (1946-1992), który wygrał turniej w Rzeszowie.
1980 r. (40 lat temu) – Teatr im. Osterwy zagrał „Procedurę”, przeznaczając dochód z przedstawienia na potrzeby NSZZ „Solidarność”.
1985 r. (35 lat temu) – Szkoła Podstawowa nr 9 otrzymała imię Jana Kochanowskiego.
1985 r. (35 lat temu) – w Muzeum Zakładowym „Stilonu” przy ul. Pomorskiej 63 otwarto wystawę prezentująca dorobek wszystkich „raportów fotografii”, organizowanych co 2 lata przez WDK; rozstrzygnięto jednocześnie piąty „Raport o życiu młodzieży”, przyznano tylko jedną, drugą nagrodę, którą otrzymał Dariusz Bloch za reportaż ze zjazdu punków w Jarocinie.
1990 r. (30 lat temu) – na zaproszenie Rady Generalnej Departamentu Nord we Francji wojewoda Krzysztof Zaręba uczestniczył polsko-francuskim sympozjum w Lille; w trakcie rozmów konkretyzowano zakresy współpracy woj. gorzowskiego i departamentu Nord.
1998 r. – w Zielonej Górze zebrał się po raz pierwszy Sejmik Lubuski; przewodniczącym sejmiku został Jan Kochanowski, a marszałkiem województwa Andrzej Bocheński
2007 r. – Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 16 otrzymał nowy sztandar, a wszystkiego jego szkoły, gimnazjum i liceum, przyjęły imię Józefa Piłsudskiego, które od 1990 nosiła SP nr 16.
1890 r. (130 lat temu) – Erich Dahms, „Karl Lueda”, syn krawca z Deszczna, b. nauczyciel w Siedlicach, pisarz i księgarz, regionalista, zm. w 1982 r.
1925 r. (95 lat temu) – Władysław Czystowski, działacz ludowy, w l. 70.członek PK i WK ZSL w Gorzowie, zm. w 2014 r.
1935 r. (85 lat temu) – Mirosław Jutkiewicz, b. wicewojewoda gorzowski (1975-1986) i b. prezes GTM (1976-1989), zm. w 2015 r.
1928 r. – Paul Hartstock, mistrz malarski, prezes bractwa kurkowego, inwestor kilku secesyjnych kamienic przy ul. Drzymały i Łokietka; jego dziełem są m.in. zachowane do dziś neoklasycystyczne kandelabry, wymalowane na portalu sceny Teatru Letniego.
1945 r. (75 lat temu) – inż. Włodzimierz Żerebecki (45 l.), pierwszy naczelnik Oddziału Drogowego PKP w Gorzowie, pionier miasta; zm. na tyfus.
1962 r. Juliusz Kucharski (58 l.), szewc, pionier miasta, wł. zakładu przy ul. Wawrzyniaka 10.
1980 r. (40 lat temu) – Käthe Dyhern (80 l.), córka landsberskiego kupca, regionalistka, współorganizatorka ziomkostwa landsberczan i honorowa prezeska BAG.
1984 r. – Hieronim Śmidoda (70 l.), ogrodnik i działacz sportowy KS Warta, pionier miasta, b. kierownik Ogrodnictwa Miejskiego nr 2 przy ul. Żeromskiego (1952-1981), na miejscu którego zbudowano kościół.
1990 r. (30 lat temu) – Helena Leonik (81 l.), nauczycielka, pionier miasta, b. kierowniczka Pedagogicznej Biblioteki Powiatowej w Gorzowie (1963-1970).
1990 r. (30 lat temu) – Jerzy Sikora (68 l.), działacz sportowy, pionier ZM „Gorzów” .
2009 r. – Ignacy Zalewski (73 l.), nauczyciel, działacz sportowy, absolwent gorzowskiego LP i SN, który przez 25 lat był wuefeistą w SP nr 8, był też metodykiem w Wydziale Oświaty, a w 1982-1990 pracował w Międzyszkolnym Ośrodku Sportowym.
2010 r. (10 lat temu) – Jolanta Derech z d. Krzycka (64 l.), pedagog i społecznik, wychowawca młodzieży, córka Alfreda Mariana Krzyckiego (1909–1968) i Anny († 1991), właścicieli drukarni i wydawnictwa w Żninie, gdzie ukazywało się największe czasopismo kobiece w przedwojennej Polsce „Moja Przyjaciółka”, kontynuowane po wojnie jako „Przyjaciółka”; pracowała jako pedagog szkolny w SP nr 2 i w Państwowym Pogotowiu Opiekuńczym, wykładała także w Wyższej Szkole Biznesu i Wyższej Szkole Humanistycznej.
2011 r. – Czesław Hołowacz (56 l.), młodszy brat Stanisława (1950-1981), także hokeista, który grał do rozwiązania sekcji hokejowej w „Stilonie”.
2015 r. (5 lat temu) – Izabela Szafrańska-Słupecka (72 l.), nauczycielka, założycielka zespołu „Buziaki”, b. radna, dama „Orderu Uśmiechu”.
