2021-07-21, Kalendarium
1946 r. (75 lat temu) – rozpoczął się Motocyklowy Rajd po Ziemiach Odzyskanych, zorganizowany przez Motoklub „Unia” w Gorzowie.
1736 r. (285 lat temu) – w berlińskiej firmie J. P. Meurera odlany został mniejszy z dwóch dzwonów, ufundowanych w 1735-1736 przez Ludolpha von Schöninga, dziedzica w Janczewie, który nadal znajduje się w kościele w Janczewie; większy dzwon skonfiskowany w czasie II wojny światowej, wywieziony w głąb Niemiec, też ocalał i wisi na dzwonnicy kościoła Neugarten w parafii Boitzenburg k. Prenzlau.
1946 r. (75 lat temu) – rozpoczął się Motocyklowy Rajd po Ziemiach Odzyskanych, zorganizowany przez Motoklub „Unia” w Gorzowie.
1951 r. (70 lat temu) – odbyła się okolicznościowa sesja Miejskiej Rady Narodowej w Gorzowie; w czasie obrad radni wyrazili słowa uznania 50 osobom, uczestniczącym w akcji ratowniczej związanej z wypadkiem autokaru w Zieleńcu, m.in. lekarzom: Czesławowi Gawlikowskiemu (1899-1984), Antoniemu Kołaczkowskiemu (1910-1963), Władysławie Piekarskiej (-Zakrzewskiej) (1923-2016), Konstantemu Kiesso (1911-po 1956), mgr farmacji Kazimierzowi Karbowskiemu(1904-1952), absolwentom (czyli stażystom): Henrykowi Zakrzewskiemu (1927-2010) i Adamowi Szyjkowskiemu (1927-2013), pielęgniarkom, studentom, sanitariuszom, salowym a także robotnikom.
1951 r. (70 lat temu) – otwarto po odbudowie most kołowy na Warcie, dziś Staromiejski i wznowiono komunikację tramwajową na Zawarciu, była linię tramwajową nr 3 na trasie od Kobylogórskiej do Mieszka I; odbudowę mostu wykonało Państwowe Przedsiębiorstwo Robót Komunikacyjnych nr 1 w Poznaniu wg projektu inż. Władysława Pajchela (1910-1979) z Poznania, opartego na przedwojennej konstrukcji; po prawej stronie mostu, u wejście od ul. Nadbrzeżnej umieszczono tablicę z napisem: W 7 rocznicę ogłoszenia Manifestu Lipcowego, pamiętnej daty rewolucyjnych przemian społecznych i oswobodzenia Narodu Polskiego z pod jarzma hitlerowskiego, Robotnicy, Technicy i Inżynierowie miasta Gorzowa Wlkp. swoim twórczym wysiłkiem oddają do użytku most im. Manifestu Lipcowego. Gorzów Wlkp. dnia 22 lipca 1951 r.
1951 r. (70 lat temu) – na nowo oddanym stadionie żużlowym „Stali” przy ul. Śląskiej rozegrano drugi turniej o „Stalowy But”; stadion z torem długości 395 m wybudowany został w czynie społecznym w miejscu przedwojennego „Eintrachtplatz”, urządzonego w l. 30. klubowego boiska piłkarskiego FV „Eintracht 1912”, gdzie także po wojnie rozgrywano mecze piłkarskie, inicjatorem budowy był mechanik klubowy Cieślicki, który do pomysłu przekonał nowego prezesa klubu Ottona Wardę (1915-1987), pracami kierował inż. Konstanty Sapkowski (1898-1980), na budowie pracowały całe rodziny związane z „Ursusem” i klubem; inauguracyjny turniej wygrał Tadeusz Stercel (1927-1991) przed Kazimierzem Wiśniewskim (1925-1996) i Marianem Kaiserem (1933-1991), wszyscy ze „Stali”, wg innej interpretacji – były to mistrzostwa okręgu zielonogórskiego.
1966 r. (55 lat temu) – w Gorzowie rozegrano kolejny test mecz państwowy Polska – Wielka Brytania, wygrany przez Polaków 74:34; w barwach polskich wystąpili: Andrzej Pogorzelski (1938-2020) i Edmund Migoś (1937-2006), którzy w 6 biegach zdobyli po 16 p., Andrzej Wyglenda – 13, Joachim Maj (1932-2019) – 11 i Stanisław Tkocz (1936-2016) – 10, wszyscy z Rybnika, oraz Jerzy Padewski (1938-2016) – 5 i Bronisław Rogal (1937-1994) – 3 z Gorzowa; z przeciwników równorzędną walkę nawiązali Barry Briggs (15) i Trevor Hedge (11), zaś legendarny Ivan Mauger (1939-2018), który 5 razy wyjeżdżał na tor, nie zdobył żadnego punktu.
1971 r. (50 lat temu) – Społeczny Komitet Budowy II Toru Tramwajowego przekazał uroczyście władzom miasta drugi tor tramwajowy, wybudowany na ul. Warszawskiej, Podmiejskiej i Pomorskiej, otwarcia dokonali przewodniczący PMRN Jan Telec (1927-2003) i dyrektor MPK Stefan Walczak (1922-2000); od chwili, gdy udekorowany wóz tramwajowy wiozący dokonujących otwarcia przejechał nowy tor – tramwaje mają kursować co pięć minut, gdyż taką częstotliwość zmian umożliwia nowa linia – pisał „Stilon Gorzowski”. Budowa toru w czynie społecznym trwała 2 lata, pracami kierował wiceprzewodniczący Komitetu Budowy Jan Minorowicz (1922-2011); była to największa po wojnie inwestycja tramwajowa.
1981 r. (40 lat temu) – w Warszawie zakończył obrady IX Nadzwyczajny Zjazd PZPR, nowymi członkami KC zostali Czesław Gierczyński z Pełczyc, Antoni Czernaluk z Radowa i Jan Sufleta z Barlinka, mjr Stanisław Tomaszkiewicz (1941-2020), I sekretarz KM PZPR w Gorzowie został członkiem Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej, a Kazimierz Łaszczyński ze „Stilonu” – Centralnej Komisji Rewizyjnej.
1991 r. (30 lat temu) – w Gorzowie przebywał premier Krzysztof Bielecki z małżonką; spotkał się on z dyrekcją i przedstawicielami załogi „Stilonu” oraz wojewodą Wacławem Niewiarowskim (1942-2007) i władzami regionu.
1998 r. – w Gorzowie odnotowano 37,4 st. ciepła, o 0,1 stopnia mniej niż wynosi rekord z 1959 r.
2001 r. (20 lat temu) – w Witnicy odsłonięto obelisk upamiętniający miejsce dawnej synagogi, zbudowanej w 1864 r. na narożniku obecnej ul. Sikorskiego i Kostrzyńskiej, w 1935 od gminy żydowskiej odkupił ją Alfred Strunk i przekształcił w magazyn kafli, dlatego przetrwała „Kryształową Noc” w 1938, po wojnie była magazynem mebli, rozebrana w 1965, by zrobić miejsce pod pierwszy po wojnie budynek mieszkalny, zw. „Lembasówką”.
1866 r. (155 lat temu) – Ernst Schumann, pastor protestancki, b. proboszcz w Stanowicach (1896-1939), zm. w 1942 r..
1911 r. (110 lat temu) – Zygfryd Wawrzyniak, kolejarz, pionier miasta, założyciel i pierwszy prezes KS „Warta”, zm. w 1976 r.
1946 r. (75 lat temu) – Marian Kempa, od 1987 kierownik USC w Gorzowie, zm. w 2008 r.
1656 r. (365 lat temu) – płk Hans Friedrich von Strantz, pierwszy dowódca garnizonu landsberskiego (1650), protoplasta rodziny znanych landsberskich wojskowych.
1771 r. (250 lat temu) – Johann Heinrich Gottlob von Justi (54 l.), twórca podstaw ekonomii politycznej, przedsiębiorca, starosta górniczy w Gorzowie, założyciel huty w Santocznie, historyk, filozof, satyryk; zm. w twierdzy kostrzyńskiej jako więzień stanu.
1981 r. (40 lat temu) – Marian Gradowski (76 l.), kombatant, działacz sportowy, b. kierownik (gospodarz) w „Unii” i „Stilonie”.
1987 r. – Zygmunt Marczewski (50 l.), b. aktor gorzowski(1974-1975).
1992 r. – Marian Dychtowicz (75 l.), skarbowiec i pionier miasta, który 20 kwietnia 1945 r. przyprowadził 45-osobową grupę operacyjną z Inowrocławia.
1998 r. – Jan Barszczewski (83 l.), ślusarz, kombatant, pionier ZMG i Gorzowa.
2001 r. (20 lat temu) – prof. Henryk Szukalski (81 l.), gorzowski badacz związany od 1950 r. z oddziałem PINGW, IUNG i IHAR w Gorzowie, gdzie do 1991 r. kierował Zakładem Ekologii, autor kilkuset publikacji naukowych.
2012 r. – dr Jan Korol (65 l.), radca prawny, b. przewodniczący RM (1994-1998).
80. – Ireneusz Bukowski, b. naczelnik Oddziału Socjalno-Bytowego PKP w Gorzowie (1983-1986), b. I sekretarz KM PZPR w Kostrzynie (1975-1981) i b. I sekretarz KZ PZPR na PKP w Gorzowie (1986-1990).
65. – Jan Tomaszewicz, aktor- śpiewak i reżyser, od 2002 – dyrektor teatru w Gorzowie.
65. – Maria Kawiorska, pszczewianka i zawodniczka AZS AWF Gorzów, weteranka biegów długodystansowych i maratonów.
