2021-11-15, Kalendarium
1946 r. (75 lat temu) – po odbudowie torów na odcinku ze Zbąszynka do Międzyrzecza otwarto ponownie linię kolejową Zielona Góra-Międzyrzecz-Gorzów.
1946 r. (75 lat temu) – powstała Ekspozytura Urzędu Wojewódzkiego Poznańskiego z siedzibą w Gorzowie; zgodnie z obwieszczeniem wojewody poznańskiego objęła ona swym zakresem działania powiaty: babimojski (administrowany przez starostę powiatu wolsztyńskiego), gorzowski, gubiński, krośnieński, międzyrzecki, pilski, rzepiński, skwierzyński, sulęciński, strzelecki, świebodziński, wschowski i zielonogórski; tymczasowa siedziba znajdowała się w gmachu Urzędu Skarbowego w Gorzowie, ul. Paderewskiego 1 [= Orląt Lwowskich 4], docelową siedzibą miał być budynek przedwojennego ratusza przy ul. Obotryckiej 16, właśnie zwalniany przez sowiecką komendanturę wojenną; kirownikiem Ekspozytury UWP w randze wicewojewody poznańskiego został dot. starosta gorzowski Florian Kroenke (1909-2004), tego samego dnia podjęły działalność pierwsze wydziały Ekspozytury, były to Wydział Ogólno Administracyjny pod kierownictwem mgr. Tadeusza Woźniaka (SD) z Poznania i Wydział Samorządowy, którym kierował Władysław Bechowski (PPR), oddelegowany przez Ministerstwo Ziem Odzyskanych. Ekspozytura funkcjonowała do reformy administracyjnej w 1950 r.
1946 r. (75 lat temu) – po odbudowie torów na odcinku ze Zbąszynka do Międzyrzecza otwarto ponownie linię kolejową Zielona Góra-Międzyrzecz-Gorzów.
1946 r. (75 lat temu) – zorganizowany został Dział Meteorologii PINGW, jego kierownikiem była Helena Sawczyńska (1890-1974).
1956 r. (65 lat temu) – w czasie sowieckiej interwencji w Węgrzech, na apel węgierskiego Czerwonego Krzyża gorzowianie aktywnie włączyli się do akcji pomocy Węgrom, oddając krew i zbierając pieniądze, zaś personel gorzowskiej stacji krwiodawstwa był zmuszony pracować do godzin wieczornych; do połowy listopada krew oddało 168 osób, w tym ponad 100 ze „Stilonu”, łącznie zebrano ponad 40 litrów krwi i 80 tys. zł.
1971 r. (50 lat temu) – prezydia MRN i PRN powierzyły Januszowi Słowikowi (1941-1995) funkcję kierownika Wydziału Kultury PMRN, pozostawał on na tym stanowisku do 1977 i ponownie w 1990-1995.
1971 r. (50 lat temu) – w sali kominkowej Muzeum odbył się wieczór poetycki poświęcony twórczości Rimbauda „Uczta głodu”; imprezę zorganizowało GTSK, wykonawcami byli aktorzy Irena Łęcka (1921-2005), Krystyna Niemczyk (1928-2010), Waldemar Szopa, Janusz Gładysz (1924-1981), reżyserował Celestyn Skołuda (1922-2006).
1981 r. (40 lat temu) – w katedrze poświęcono sztandar KZ „Solidarność” w „Zrembie”; był to szósty sztandar solidarnościowy w Gorzowie.
1986 r. (35 lat temu) – archiwum gorzowskie, czyli oddział WAP w Szczecinie, zostało w połowie listopada przeniesione z Lubczyna do Gorzowa, gdzie na jej potrzeby wynajęto pomieszczenia przy ul. Husarskiej.
2006 r. (15 lat temu) – na ścianie budynku d. starostwa przy Sikorskiego 21 odsłonięto tablicę ku czci Floriana Kroenki (1909-2004), pierwszego starosty.
1796 r. (225 lat temu) – Carl Gottfried Ende, landsberski pisarz, księgarz i wydawca, członek magistratu (1833-1836), zm. 1875 r.
1906 r. (115 lat temu) – Irena Szkiłądź, nauczycielka, pionierka miasta, uczyła w SP 4, zm. w 1994.
1911 r. (110 lat temu) – o. Wojciech Strzemecki, OFMCap., b. wikary i proboszcz parafii św. Krzyża w Gorzowie (1953-1959), zm. w 1961 r.
1916 r. (105 lat temu) – Jan Rogoza, dorożkarz gorzowski i pionier miasta; w Gorzowie od 1946, jeździł dorożką nr 7, w 1951 była to jednokonna, czterokołowa bryczka, zm. w 1975 r.
1921 r. (100 lat temu) – Waleria Zakęs, pionierka oświaty przedszkolnej, w l. 40 instruktorka wychowania przedszkolnego w IS w Gorzowi, później kierowniczka przedszkola, od 1965 – sekretarka w Technikum Budowlanym, zm. w 1997 r.
1876 r. (145 lat temu) – Friedrich Wilhelm Walther (66 l.), duchowny w Kościele Mariackim, potomek rodziny landsberskich producentów tytoniu i zięć Theodora Heinricha Ottona Burchardt’a, b. diakon (1843-1859), następnie archidiakon.
1949 r. – Hanna Elżbieta Dutkowska (49 l.), kpt AK, dama Virtuti Militari, pionierka Gorzowa, założycielka wytwórni „Hanka”, b. radna (1946-1949).
1959 r. – ks. Michał Paslawski (73 l.), pierwszy proboszcz parafii greckokatolickiej w Gorzowie.
1974 r. – inż. Tadeusz Steffen (71 l.), elektryk, b. kierownik budowy Elektrowni Gorzów (1946-1949), b. radny MRN.
1978 r. – Grzegorz Romaczenko (85 l.), inżynier budowlany, Sybirak; kierował m.in. rozbiórką mostu kolejowego w Gorzowie i odbudową Mostu Staromiejskiego.
1995 r. – inż. Zbigniew Romanowski-Kupiec (71 l.), b. żołnierz AK, pionier „Stilonu (1951-1990), współorganizator radia „Stilon” (1960), działacz „Solidarności”, wspólredaktor „Solidarności Stilonowskiej”, internowany w stanie wojennym.
1996 r. (25 lat temu) – Jerzy Gawacki (61 l.), b. piłkarz, lewoskrzydłowy „Unii” (1959-1960), z którą wywalczył awans do II ligi.
1998 r. – kpt obserwator Adam Emilian Szajdzicki (87 l.), pilot RAF i PSP, uczestnik bitwy o Anglię; zm. w Szwajcarii, pochowany został z honorami wojskowymi w grobie rodziców na cmentarzu komunalnym w Gorzowie.
2003 r. – Kazimierz Letowt (97 l.), nauczyciel i wynalazca, organizator lubuskiego szkolnictwa rolniczego, w tym Wydział Rolno-Pedagogiczny w SN w Gorzowie.
2004 r. – Alfons Lemski (84 l.), piekarz, pionier miasta, niegdyś właściciel piekarni i cukierni przy Borowskiego 16.
2005 r. – Witold Niedźwiecki (76 l.), dziennikarz i pisarz.
2005 r. – st. sierż. MO Józef Kędziora (76 l.), b. przewodniczący PGRN Deszczno (1952-1954), pionier Gorzowa.
2018 r. – Franciszka Ostrowska (85 l.), b. brygadzistka w „Biowecie, b. posłanka na Sejm PRL (1985-1989).
2020 r. – dr Helena Ewert-Krzemieniewska z d. Szajdzicka (96 l.), nestorka gorzowskiej chirurgii
80. – Czesław Juszczyk, nauyczyciel, b. dyrektor szkoły w Gliniku, b. I sekretarz KG PZPR w Deszcznie (1974-1981), b. naczelnik i wójt Deszczna (1981-2006),
