24 lipca

2023-07-24, Kalendarium

1908 r. (115 lat temu) – w czasie rajdu samochodowego [Automobil-Fernfahrt] Nowy Jork – Paryż, którego trasa wiodła przez Gorzów, jako pierwszy dotarł tu Oberleutnant Hans Koepen (1876-1948) na niem. samochodzie rajdowym „Protoswagen”...

Zdarzyło się:

1908 r. (115 lat temu) – w czasie rajdu samochodowego [Automobil-Fernfahrt] Nowy Jork – Paryż, którego trasa wiodła przez Gorzów, jako pierwszy dotarł tu Oberleutnant Hans Koepen (1876-1948) na niem. samochodzie rajdowym „Protoswagen”; wyruszył on 26.01.1908 z Berlina do USA, start odbył się w Nowym Jorku, następnie przez Chicago, Omahę, Ogden, Seattle, stąd statkiem do Władywostoku i dalej przez Moskwę, Petersburg, Królewiec drogą Reichstraße Nr 1 (dziś DK nr 22 i DW nr 132) przez Gorzów, Berlin, Kolonię, Aachen/Akwizgran i Lüttich do Paryża, gdzie dotarł 26.07.1908 jako pierwszy, wyprzedzając amerykańskiego „Thomasa” o 4 dni, podczas gdy włoski „Züst” znajdował się jeszcze na Syberii. Ogółem rajd ukończyły 3 samochody, zwycięstwo przyznano jednak Amerykaninowi, bo Niemiec korzystał w międzyczasie z transportu kolejowego i doliczono ma za to 15 dni, jednakże to Koeppena fetowano jako zwycięzcę; w roku następnym opublikował on książkę Im Auto um die Welt, sam później służył jeszcze w Wehrmachcie i został spensjonowany w 1944 w stopniu generała majora..

1958 r. (65 lat temu) – Prezydium MRN przekazało Lidze Przyjaciół Żołnierza budynek przy Nadbrzeżnej 1, znany dziś jako willa Herzoga, w „trwały zarząd i użytkowanie”; sukcesorem prawnym LPŻ i budynku była Liga Obrony Kraju (LOK).

1968 r. (55 lat temu) – 4. Łużycka Brygada Saperów w Gorzowie otrzymała złotą odznakę „Za udział w zwalczaniu powodzi”.

1973 r. (50 lat temu) – rozegrane zostały 14. derby lubuskie, „Stal” Gorzów pokonała na wyjeździe „Falubaz” Zielona Góra 42:35; Zenon Plech (1953-2020) znów zdobył komplet 12 punktów, Mieczysław Woźniak – 8, Bogusław Nowak – 7, Jerzy Rembas – 6, Ryszard Fabiszewski – 4, Edward Jancarz (1946-1992), który wygrał jeden bieg – 3, Wojciech Jurasz (1938-2007) – 2.

1988 r. (35 lat temu) – w 12. kolejce DMP „Stal” Gorzów zremisowała na własnym torze z „Falubazem” Zielona Góra 45:45; były to 40. derby lubuskie i zarazem... „poprawiny” wesela, Piotr Świst, który dzień wcześniej zwarł związek małżeński z Mirellą Staszewską, nie pojawił się na prezentacji drużyn, kiedy obie drużyny ustawiły się przed wieżyczką sędziowską i kilkanaście tysięcy kibiców na własne oczy przekonało się, że nie ma Śwista, na tor wjechała bryczka z parą nowożeńców. On już był w stroju roboczym (czyli w żużlowym kombinezonie), ona w niebieskiej sukience... Już w pierwszym biegu Piotr Świst przegrał start, a po drugim okrążeniu – jadąc za parą Falubazu – starł się z kolegą klubowym Markiem Hućko i obaj upadli. Do parkingu zszedł o własnych siłach, ale można sobie wyobrazić co przeżywała p. Mirella Świst widząc wypadek męża w parę godzin po ślubie. Zastanawiano się więc, czy tego dnia Piotr Świst powinien startować... Za spowodowanie wypadku Świst został wykluczony, a Hućkę zastąpił Mirosław Daniszewski, który w tych warunkach wywalczył remis; w czwartym biegu, wygranym przez gorzowian podwójnie, Okupski stracił 3 punkty za zwycięstwo, bowiem po proteście technicznym zielonogórzan okazało się, jechał na oponie spoza 9 przeznaczonych do użytku w tym meczu; spotkanie derbowe miało swą dramaturgię do ostatniego biegu, w przedostatnim, gdy „Stal” prowadziła 2 punktami, Okupski i Owiżyc przegrali bieg 1:5, do ostatniego biegi stanęli Świst i Huszcza, zaczęło się od radości gorzowskiej, bo Grzelak objął prowadzenie, a Świst sprytnie go eskortował, ale ataki Huszczy i Molki budziły nadzieję wśród zielonogórzan, którzy licznie przyjechali na stadion Stali. I tuż przed „kreską”, na ostatniej prostej, te zielonogórskie nadzieje się sprawdziły. Huszcza zrobił bowiem to, co chyba tylko on potrafi: bo wyjściu z ostatniego wirażu wykonał ryzykowany, ale precyzyjny manewr oskrzydlający Śwista i pół koła przed nim przejechał metę. Nie było więc 5:1, lecz tylko 4:2 dla Stali i ostatecznie remis... – komentował Janusz Ampuła na łamach „Ziemi Gorzowskiej”. Ryszard Franczyszyn zdobył 14 p., Piotr Świst – 10, Krzysztof Grzelak – 8, Mirosław Daniszewski – 7, Krzysztof Okupski – 6, Marek Hućko, Cezary Owiżyc i Jerzy Rembas – 0; sędziował Lechosław Bartnicki.

2021 r. – podczas Youth World Championship w Cloppenburgu (Niemcy) 15-letni Oskar Paluch ze „Stali” został mistrzem świata juniorów w klasie 250 ccm.

Urodzili się:

1908 r. (115 lat temu) – Janina Falkówna (Falko), przedszkolanka i chórzystka, pionierka miasta, organizatorka przedszkoli, zm. w 1982 r.

1933 r. (90 lat temu) – Edward Kassian, restaurator, b. bokser, trener piłkarzy, działacz sportowy, honorowy członek LZPN, ostatni kierownik restauracji „Sezam”, zm. w 2001 r.

Zmarli:

1973 r. (50 lat temu) – Stefan Miencicki (71 l.), pionier gorzowskiej straży pożarnej

2007 r. – Bronisław Rudak (86 l.), kombatant LWP, uczestnik bitwy pod Lenino i szturmu Berlina.

2022 r. – Andrzej Pauter, nauczyciel i wiolonczelista, który od 1972 r. grał w orkiestrze wojskowej w Gorzowie, od 1987 – jako waltornista i wiolonczelista w „Odeonie”, a od 1992 był solistą Gorzowskiej Orkiestry Dętej,

Urodziny obchodzą:

94. – Waldemar Świątkiewicz, em. nauczyciel muzyki w PSM, najmłodszy pionier miasta.

80. – Elżbieta Teresa Łukszo, działaczka Duszpasterstwa Świata Pracy w Gorzowie, b. przewodnicząca Komisji Zakładowej „Solidarność” przy Szpitalu Psychiatrycznym i przewodniczącą Międzyzakładowej Komisji przy ZR w Gorzowie.

60. – Dariusz Sobków, działacz polityczny z Gorzowa, absolwent I LO, b. członek ZChN, ostatnio radca w Komitecie Integracji Europejskiej.

Kalendarium

Jaromir

30 kwietnia

1815 r. (210 lat temu) – Marchia Brandenburska przekształcona została w prowincję brandenburską i podzielona na dwie rejencje w Poczdamie i Frankfurcie; powiat landsberski znalazł się w rejencji frankfurckiej.