1 marca

2024-03-01, Kalendarium

1834 r. (190 lat temu) – oberżysta Gustav Friedrich Groß (1799-1871) z Freienwalde wydzierżawił od spadkobierców zmarłego Augusta Ludwiga Augusta Ludwiga Matthes’a browar przy obecnej ul. Pocztowej, dając początek słynnej firmie „Braci Groß”...

Zdarzyło się:

1834 r. (190 lat temu) – oberżysta Gustav Friedrich Groß (1799-1871) z Freienwalde wydzierżawił od spadkobierców zmarłego Augusta Ludwiga Augusta Ludwiga Matthes’a browar przy obecnej ul. Pocztowej, dając początek słynnej firmie „Braci Groß”, pozostającej w rękach rodziny przez trzy pokolenia; w miejscu największego browaru w mieście znajdowały się po wojnie „Gorzowianka” i „Filipinka”.

1874 r. (150 lat temu) – nauczyciel landsberskiego gimnazjum (1870-1892), dr Georg Kewitsch, wł. Wieczorkiewicz (1843-1936), założył stację meteorologiczną, zapoczątkowując regularne obserwacje meteorologiczne w mieście; pierwsza stacja mieściła się przy ul. Wał Okrężny 31, gdzie mieszkał nauczyciel, w jego mieszkaniu na parterze znajdował się barometr lewarowy ze skalą w liniach paryskiej firmy J. G. Greiner Jr., przed oknem od strony ulicy (pn. strona domu) umieszczone zostały termometry psychometryczne firmy J. G. Greiner Jr. oraz stanowiący własność gimnazjum termometr ekstremalny firmy Rohrbeck, na podwórzu (w ogrodzie) znajdował się deszczomierz Mahlmanna; z kolei wiatromierz umieszczony został na kalenicy budynku przy Zechowerstraße 3 (5), dziś Plac Staromiejski, żelazny pręt osiowy poprowadzony został do wnętrza budynku, gdzie obserwacje prowadził właściciel posesji Fendias, jednocześnie obserwacje wodowskazu na moście prowadził wałomistrz August Busch († ok. 1904) pod nadzorem starosty wałowego Emila Müllera († ok. 1893).

1899 r. (125 lat temu) – otwarto tzw. dworzec nadwarciański [Warthebahnsteig, Warthenbanhof], po wojnie zwany Dworcem Myśliborskim, dziś perony 3 i 4 dworca głównego, z którym łączy się podziemnym tunelem wybudowanym w 1912-1914; początkowo służył do odprawiania pociągów w kierunku Skwierzyny, od 1912 odjeżdżały stąd pociągi na nowej linii do Sulęcina i Myśliborza.

1959 r. (65 lat temu) – odbyła się pierwsza miejska konferencja sprawozdawczo-wyborcza Związku Młodzieży Socjalistycznej (ZMS) w Gorzowie, sekretarzem (przewodniczącym) KM ZMS został Henryk Kordoń (1931-2020).

1969 r. (55 lat temu) – na dalekobieżnych trasach do Kudowy, Jeleniej Góry i Wrocławia gorzowski PKS wprowadził stewardessy, serwujące prasę, napoje i słodycze.

1979 r. (45 lat temu) – nieczynna od roku gorzowska gazownia, została ostatecznie wyłączona z użytku; w następnych latach wszystkie obiekty zostały rozebrane.

1989 r. (35 lat temu) – powstała spółka „Enter”, na jej czele stanął Czesław Czekan (1936-1992).

1994 r. (30 lat temu) – ukazał się pierwszy numer magazynu gorzowskiego „Za oknem” pod redakcja Andrzeja Cudaka; wydane zostały 4 numery dwutygodnika.

Urodzili się:

1934 r. (90 lat temu) – Kazimierz Pawłowski, nauczyciel, działacz partyjny i historyk Dobiegniewa, b., dyrektor SP nr 2 w Dobiegniewie (1967-1975), b. I sekretarz KMG PZPR w Dobiegniewie (1974-1984), b. sekretarz KW PZPR (1984-1986) i przewodniczący WKKR w Gorzowie (1986-1988), zm. w 2001 r.

1939 r. (85 lat temu) – hm PL Tadeusz Leśniewski, nauczyciel, b. dyrektor Liceum Pedagogicznego (1967-1969), b. komendant hufca ZHP (1973-1975) i pierwszy komendant Chorągwi Gorzowskiej (1975-1979), zm. w 2008 r.

1939 r. (85 lat temu) – Kazimierz Cymbrykiewicz, nauczyciel muzyki i chórzysta, b. siatkarz „Admiry”, działacz kresowy; w 1962 reprezentował woj. zielonogórskie w I Konkursie Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze, gdzie został laureatem XIII nagrody, śpiewał jako baryton w chórze „Apasjonata”, zm. w 2023 r.

Zmarli:

2000 r. – Zdzisław Pernalski (45 l.), działacz sportowy, b. zawodnik sekcji kartingowej KS „Stal”, następnie mechanik żużlowców i kierownik parku maszyn na stadionie.

2006 r. – ks. Andrzej Lubański (42 l.), b. wikariusz w Deszcznie, pierwszy proboszcz parafii św. Józefa Rzemieślnika w Wawrowie (1999-2004), zm. w 2006 r.

2007 r. – Zdzisław Świątnicki (70 l.), nauczyciel, b. wykładowca w SN, wicedyrektor Technikum Chemicznego (1971-1975) i instruktor ZDZ.

2009 r. (15 lat temu) – Leszek Ślewa (69 l.), działacz polityczny i kulturalny, b. nauczyciel w SP w Witnicy, następnie zast. dyrektora teatru ds. administracyjnych (1975-1978) i etatowy sekretarz ZW TPPR (1978-1986).

2012 r. – Czesław Wesołowski (63 l.), organizator i b. przewodniczący KZ „Solidarność” w „Stolbudzie”, delegat na I WZD, internowany w stanie wojennym

2014 r. (10 lat temu) – Eugeniusz Kwiatkowski (83 l.), ślusarz, jeden z najstarszych pracowników ZM „Gorzów”.

2017 r. – Karol Burghardt (85 l.), nauczyciel m.in. w SP nr 3 i Technikum Melioracji Wodnych, b. dyrektor SP nr 5 (1956-1975), b. inspektor oświaty (1980-1990).

Kalendarium

Jaromir

29 kwietnia

1985 r. (40 lat temu) – odbyło się organizacyjne posiedzenie Zespołu ds. Ispekcji Robotniczo-Chłopskiej (IRCh) przy Komisji Prawa i Praworządności KW PZPR; tak powstała słynna IRCh-a w Gorzowie.