2025-06-01, Kalendarium
1945 r. (80 lat temu) – Gorzów liczył 31.491 mieszkańców, w tym 2.263 Polaków, 28.927 Niemców i 301 osób innych narodowości.
1905 r. (120 lat temu) – rozpoczęła się rozbudowa budynku poczty głównej z 1892 r., dziś UPT Gorzów 12.
1945 r. (80 lat temu) – w Gorzowie powstały Zakłady Mechaniczne i Odlewnia Żeliwa Państwowego Przedsiębiorstwa Traktorów i Maszyn Rolniczych w Poznaniu, przedsiębiorstwo istniało do 1947, jego tradycje kontynuowały później Zakłady Mechaniczne „Gorzów”, upadłe w 2000 r.; pierwszym dyrektorem został Jan Mühsam (1903-1978), pierwszymi pracownikami byli: Czesław Lasecki – aprowizacja, Kazimierz Chmura (1914-1986) – kierownik personalny, Kazimierz Stefaniszyn – murarz, Jan Malczuk (1904-1950) – spawacz, Józef Chmura (1921-1978) – magazynier, Bolesław Bibrowicz (1898-1968) – szofer-mechanik, Franciszek Chałas – ślusarz, Leon Genster – ślusarz, Stanisław Kozanecki – kalkulator, Henryk Szczepański – buchalter-dysponent; na potrzeby firmy pełnomocnik rządu przydzielił obiekty Vereinigte Modellwerke und Metallgiesserei C. Zinke przy ul. Fabrycznej 13-17, wg pierwszego meldunku z 7.06.1945 r., teren fabryki jest dość duży. Budynki stare, niezbyt dobrze na terenie rozmieszczone, liczne przy- i dobudówki. [...] Wszystkie dobre obrabiarki są wywiezione, to samo dotyczy transformatorów itd. [...] Stały posterunek milicji został wystawiony i strzeże on całość, pomimo to jednakże żołnierze Armii Czerwonej przychodzą od tyłu samowolnie.
1945 r. (80 lat temu) – w lokalu przy ul. Sikorskiego 7 rozpoczęła działalność Komunalna Kasa Oszczędności powiatu gorzowskiego, zorganizowana na polecenie starosty Floriana Kroenke’go (1909-2004) przez dyrektora Stanisława Wyrwińskiego (1900-po 1948) i jego zastępcę Kazimierza Mickiewicza (1886-1968).
1945 r. (80 lat temu) – władze sowieckie przekazały miastu szpital przy ul. Wawrzyniaka 75, tak powstał Szpital Miejski nr 2; kierownikiem placówki został dr Zbigniew Siller (1911-1952). pozostały personel stanowiły 2 położne, 2 sanitariuszy, 2 kucharki, praczka i jeden pracownik fizyczny.
1945 r. (80 lat temu) – piekarz Edmund Migdalczyk (1916-1990) uruchomił piekarnię przy ul. Koniawskiej 15.
1945 r. (80 lat temu) – Gorzów liczył 31.491 mieszkańców, w tym 2.263 Polaków, 28.927 Niemców i 301 osób innych narodowości.
1950 r. (75 lat temu) – Powiatowa Rada Narodowa w Gorzowie wybrała pierwsze Prezydium PRN, przewodniczącym PPRN został dot. wicestarosta Marceli Rzepkowski (1904-1977), wiceprzewodniczącym – Wojciech Borucki, sekretarzem – Kazimierz Stocki, członkami – Stanisław Kopydłowski (1923-2004), Edmund Tymek (1920-1979) i Mikołaj Prokopiuk (1905-1955); siedzibą PPRN stał się budynek zniesionego Urzędu Skarbowego przy ul. Nowotki 1, dziś Orląt Lwowskich 4.
1950 r. (75 lat temu) – przy ul. W. Wasilewskiej 91, dziś Sikorskiego, otwarto czwarte w mieście, a pierwsze „specjalne przedszkole miejskie”.
1960 r. (65 lat temu) – w nakładzie 5 tys. egzemplarzy ukazał się przewodnik po Gorzowie, przygotowany przez Gorzowskie Towarzystwo Przyjaciół Kultury; kolegium redakcyjne tworzyli Henryk Ankiewicz (1933-2005), Jerzy Doczyński (1925-2000), Stanisław Fertliński (1927-2003), Stanisław Gajewski (1919-1989), Kazimierz Kamiński (1923-198), Zbigniew Łącki (1917-1973), Florian Nowicki (1927-1984), Henryk Przybylski (1911-1980), Stanisław Krzysztof Szwentner (1930-1965); było to drugi po wojnie przewodnik po mieście, który zawierał pierwszy po wojnie barwny plan miasta.
1975 r. (50 lat temu) – powstało województwo gorzowskie; liczyło ono 434,1 tys. mieszkańców i 8498 km kw. pow., z czego 60,8% stanowiły ziemie dawnego woj. zielonogórskiego, 32,6% – szczecińskiego, 6,6% – poznańskiego, na obszarze tym działało 21 miast i 49 gmin wiejskich; zniesione zostały powiaty, a Sąd Powiatowy stał się Sądem Rejonowym, Prokuratura Powiatowa – Prokuraturą Rejonową, Komenda Miasta i Powiatu MO – Komendą Miejską MO; na potrzeby Urzędu Wojewódzkiego zajęto kilka budynków w mieście, m.in. kilka pięter w budynku „Stilonu” przy ul. Walczaka 25, budynek po KMiP PZPR przy ul. Moniuszki 43 (2), Wydział Spraw Wewnętrznych mieścił się przy ul. Kwiatowej 10, zaś Kuratorium Oświaty i Wychowania – przy ul. Mieszka I 33; Komitet Wojewódzki i Komitet Miejski PZPR zajęli budynek Urzędu Powiatowego przy ul. Sikorskiego 42. Województwo gorzowskie istniało do 1998 r.
1975 r. (50 lat temu) – po 5-letniej przerwie nad Wartą w Gorzowie rozegrano znowu 14. zawody wędkarskie o „Złotą Rybkę”; do zawodów stanęło ok. 600 zawodników, drużynowo wygrało koło PZW nr 3 Gorzowie, przed kołem nr 2 w Nowej Soli i kołem nr 21 w Gorzowie.
1975 r. (50 lat temu) – z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka Teatr im. Osterwy wystawił baśń Kornela Makuszyńskiego „Szewc Kopytko i kaczor Kwak” w adaptacji i inscenizacji Jana Wilkowskiego (1921-1997), sztukę tę zagrano 43 razy dla 16.167 widzów.
1980 r. (45 lat temu) – odbyły się finały V Gorzowskiej Spartakiady Młodzieży w LA; w klasyfikacji generalnej cała spartakiadę wygrała Zbiorcza Szkoła Gminna w Barlinku przed SP 3 w Dębnie i SP 11 w Gorzowie.
1985 r. (40 lat temu) – w Sali Kongresowej zakończył się finał konkursu „Miss Polonia”, tytuł ten zdobiła gorzowianka Katarzyna Zawidzka, która otrzymała czerwonego Volkswagena-Golfa.
2000 r. (25 lat temu) – Zakład Doradztwa i Organizacji Czesława Sławskiego przekształcił się w Wydawnictwo Podatkowe „Gofin”, które jest czołowym w kraju wydawcą czasopism i poradników podatkowo-finansowych.
2005 r. (20 lat temu) – Teatr im. Osterwy wystawił inscenizację powieści Kornela Makuszyńskiego „O dwóch takich, co ukradli księżyc” wg scenariusza i w reżyserii Cezarego Domagały, scenografia Jerzy Rudzki, choreografia Tomasz Tworkowski, muzyka Tomasz Bajerski; zamiast programu sprzedawano płytę CD z piosenkami z przedstawienia.
2015 r. (10 lat temu) – zamknięty został ostatecznie „Lamus” przy ul. Sikorskiego 5, dawny Klub Środowisk Twórczych, ostatnio Kamienica Artystyczna, który zgodnie z uchwałą RM z 2014 r. miała nadal funkcjonować jako placówka MOS.
1905 r. (120 lat temu) – Antoni Bekasiak, ślusarz, pionier miasta, jeden z organizatorów gorzowskiego rzemiosła, zm. w 1967 r.
2001 r. – Henryk Hajdasz (46 l.), przedsiębiorca, organizator halowej ligi piłkarskiej w Gorzowie.
2009 r. – Adam Małodobry (69 l.), kolejarz, działacz związkowy, pierwszy przewodniczący KZ „Solidarność” na Węźle PKP w Gorzowie.
2010 r. (15 lat temu) – Helena Jabłońska (73 l.), legendarna woźna w I LO.
2010 r. (15 lat temu) – inż. Henryk Gościniak (81 l.), b. pracownik naukowy „Stilonu”, wynalazca.
2016 r. – Anna Stonawska (92 l.), działaczka partyjna i Ligi Kobiet w „Stilonie”.
2018 r. – Kazimierz Giziński (85 l.), emerytowany nauczyciel fizyki w II LO (1961-1985)
2024 r. – Arkadiusz Ellas (89 l.), em. nauczyciel, b. wicedyrektor Zespołu Szkół Budowlanych, który w 1978-1982 kierował filią przy ul. Śląskiej 20, b. piłkarz „Warty” (1960-1972).
