2025-07-01, Kalendarium
1910 r. (115 lat temu) – ukazał się pierwszy numer socjaldemokratycznej gazety „Landsberger Volksblatt”, która pod nazwą Neumärkische Volksblatt” wychodziła tu do 1933.
1260 r. (765 lat temu) – na zjeździe w Poznaniu uzgodniono warunki wydania zanoteckiej części kasztelanii santockiej Brandenburczykom jako wiano księżniczki Konstancji; księciu Bolesławowi Pobożnemu towarzyszyli kasztelan międzyrzecki Świętomir i santocki Gosław; niebawem w Santoku odbył się ślub Konstancji z margrabicem Konradem.
1905 r. (120 lat temu) – spłonął drewniany most na Warcie, zbudowany w l. 1865-66; pożar wybuchł ok. 10.30, w ciągu godziny z mostu pozostały tylko zwęglone filary; o godz. 12.30 udostępniono pieszym na kilka godzin most kolejowy, do dyspozycji mieszkańców postawiono prom i parowiec „Morstein”, później dołączył parowiec „Kronprinz”, wieczorem do miasta przybyło 50 saperów, którzy w ciągu 3 dni zbudowali most pontonowy który połączył oba brzegi w ciągu obecnej ul. Cichońskiego do błoni na Wale.
1910 r. (115 lat temu) – ukazał się pierwszy numer socjaldemokratycznej gazety „Landsberger Volksblatt”, która pod nazwą Neumärkische Volksblatt” wychodziła tu do 1933.
1930 r. (95 lat temu) – z połączenia 3 podmiejskich XVIII-wiecznych kolonii powstała wieś Lubczyno.
1945 r. (80 lat temu) – utworzona została Wojskowa Komenda Miasta Gorzowa, której przyporządkowano 2 kompanię strzelców 17 pp; pierwszym komendantem miasta mianowany został płk Jan Chocha, Ukrainiec w mundurze WP, który opuścił Gorzów 27.08.1945 i wrócił do ZSRR.
1945 r. (80 lat temu) – Czołówka Przyfrontowa PCK została przekształcona w Oddział PCK w Gorzowie; pełnomocnikiem PCK na oddział został Jerzy Nałęcz-Głowacki (1913-1981), sekretarzem był Adam Karasiński (1899-1952).
1945 r. (80 lat temu) – Antoni Dubicki (1898-1985) otworzył zakład fotograficzny przy ul. Sikorskiego 23; był to prawdop. pierwszy polski zakład fotograficzny w mieście.
1945 r. (80 lat temu) – Tadeusz Benbenek (1920-1975) otworzył jadłodajnię „Pod karasiem” przy ul. Wodnej 9; już w 1863 r. była tu gospoda „Grüner Baum” [= zielone drzewo], od lat 60. – bar „Mostowy”, obecnie pub
1975 r. (50 lat temu) – w Gorzowie powołano pełnomocnika Izby Rzemieślniczej w Zielonej Górze; został nim Feliks Witkowski (1938-2022), od 1984 r. – dyrektor oddziału Izby Rzemieślniczej, powstałej 20 lat temu, 1.07.1984, a od 1989 r. – prezes gorzowskiej Izby Rzemieślniczej
1975 r. (50 lat temu) – serią zarządzeń wojewody gorzowskiego powstało szereg przedsiębiorstw wojewódzkich i instytucji: na bazie Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych powstała Wojewódzka Dyrekcja Rozbudowy Miast i Osiedli Wiejskich zorganizowana przez Włodzimierza Kiernożyckiego; Zjednoczenie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, którego dyrektorem był Czesław Czekan (1936-1992), na bazie Zakładów Zbożowo Młynarskich „PZZ” w Gorzowie powstało Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego „PZZ”, którym przez 17 lat kierował Romuald Mikołajczak (* 1934); powołana została Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, a jej dyrektorem i pierwszym wojewódzkim inspektorem sanitarnym została dr Danuta Laskowska (1938-2021), dot. zastępczyni dyrektora i kierowniczka oddziału nadzoru sanitarno-epidemiologicznego Powiatowej i Miejskiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gorzowie; powstała też Wojewódzka Kolumna Transportu Sanitarnego, której dyrektorem był Tomasz Jaźwiński (1933-2004), oraz Wojewódzki Szpital Zespolony, którym kierował dr Andrzej Kozłowski; na bazie Powiatowego Zakłady Weterynarii w Gorzowie powstał Wojewódzki Zakład Weterynarii (WZW), pierwszym wojewódzkim lekarzem weterynarii i dyrektorem WZW został dr Zbisław Nowak (1928-2014).
1975 r. (50 lat temu) – w miejsce WPTO powstało Przedsiębiorstwo Handlu Odzieżą „Otex”; podlegało ono Centrali Państwowego Handlu Wewnętrznego (Zarząd Obrotu Ubiorami „Otex”), 30.06.1976 jego placówki zostały przejęte przez WPHW.
1975 r. (50 lat temu) – gorzowski oddział NBP został przekształcony w Oddział Wojewódzki Narodowego Banku Polskiego, któremu podporządkowano oddziały z terenu woj. gorzowskiego; pierwszym dyrektorem OW został Aleksander Pietrzykowski (1919-1999), zastępcami Piotr Mackiewicz (1937-2021) i Jan Ruthe.
1975 r. (50 lat temu) – Obwodowy Urząd Pocztowo Telekomunikacyjny (OUPT) w Gorzowie został przekształcony w Wojewódzki Urząd Poczty, którego dyrektorem pozostał Stanisław Adamus (1939-2011), a Rejonowy Urząd Telekomunikacji (RUT) – w Wojewódzki Urząd Telekomunikacji, którym nadal kierował Edward Weber (1922-1983).
1975 r. (50 lat temu) – dot. „Gazeta Zielonogórska” ukazała się z nową winietą tytułową „Gazeta Lubuska”.
1975 r. (50 lat temu) – posesja z kościołem św. Stanisława otrzymała nowy adres: pl. Staromiejski 1, założona została książka meldunkowa „Dom Zakonny Ojców Kapucynów w Gorzowie Wlkp., Plac Staromiejskiej 1”, jako pierwsi wpisani zostali zakrystian br. Sykstus i traktorzysta br. Henryk Grajko.
1980 r. (45 lat temu) – z okazji Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości w siedzibie WZSR przy ul. Nadbrzeżnej 17 odbyła się uroczystość, w czasie której Wojewódzkiemu Związkowi Spółdzielni Rolniczych „Samopomoc Chłopska” wręczono sztandar, ufundowany przez samorządy wszystkich podległych GS w regionie; nowy sztandar udekorowano odznaka honorową „Za zasługi dla woj. gorzowskiego”.
1985 r. (40 lat temu) – na dworcu PKP zniesiono obowiązek posiadania ważnego biletu lub biletu peronowego, tzw. peronówki.
1985 r. (40 lat temu) – przy wszystkich sądach rejowych gorzowskiego okręgu sądowego: w Gorzowie, Choszcznie, Międzyrzeczu, Myśliborzu i Słubicach utworzono Sądy Pracy.
1990 r. (35 lat temu) – w miejsce Oddziału Wojewódzkiego KPKS powstało Przedsiębiorstwo Państwowej Komunikacji Samochodowej w Gorzowie (PPKS), w 1994-1999 funkcjonowało ono pod jednoosobowym zarządem Krzysztofa Częstochowskiego, w 2000 jego majątek przejęła spółka pracownicza PKS Gorzów sp. z o.o.
1990 r. (35 lat temu) – na przebudowanym torze motokrosowym nad Wartą odbyły się 1. eliminacje motokrosowych MP w strefie zachodniej; w przebudowie toru i organizacji zawodów pomogły obie gorzowskie jednostki wojskowe (1649 i 2870) oraz Składnica Kwatermistrzowska.
1990 r. (35 lat temu) – w gmachu Muzeum Okręgowego otwarto pierwszą wystawę sztuki zdobniczej ze zbiorów własnych, która przygotowana została przez Janusza Michalskiego (scenariusz) i Bogusława Jagiełłę (aranżacja); na ekspozycję złożyły się prace rękodzielnicze ze srebra, porcelany i szkła, wykonane od XVII do XX wieku, w tym okazały zdobiony talarami kufel, waza dekorowana scenami z polowania, a także kolekcja zrebrnych monet z mennic środkowoeuropejskich.
1990 r. (35 lat temu) – w hotelu „Mieszko” otwarty został pierwszy w mieście sex-shop, którego właścicielką była Jolanta Rybka (1954-2012).
1995 r. (30 lat temu) – 12 Kołobrzeski Pułk Zmechanizowany w Gorzowie przeformowany został w 4. Brygadę Zmechanizowaną; trzy lata później jednostka została rozformowana
2005 r. (20 lat temu) – rozpoczął działalność Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie; prezesem WSA został sędzia Jan Grzęda
2005 r. (20 lat temu) – z połączenia Domu Dziecka i Domu Małego Dziecka powstał Ośrodek Wsparcia Rodziny.
2010 r. (15 lat temu) – Izba Wytrzeźwień została przekształcona w Ambulatorium Kontrolowanego Trzeźwienia i wydzierżawiona stowarzyszeniu „Przełom”.
2017 r. – w następstwie zwarcia elektrycznego na wieży kościoła katedralnego wybuchł pożar, który strawił najwyższą kondygnację budowli; pożar powstał w sobotę podczas wieczornej mszy w kościele, straż pożarna przyjęła zgłoszenie o pożarze o godz. 18.28, akcja gaśnicza z udziałem 329 strażaków trwała 14 godzin, poprzez transmisje w TV i internecie śledziła ja cała Polska; z powodu pożaru przerwano obchody 760-lecia miasta, a katedra była zamknięta do 1.02.2021 r.
1945 r. (80 lat temu) – Adam Jaworski, kolejarz, działacz „Solidarności” i PPD (1981), zm. w 2020 r.
1970 r. (55 lat temu) –Helena Szalewiczowa (72 l.), pionierka miasta, jedna z pierwszych nauczycielek I LO, gdzie uczyła j. angielskiego do 1964 r.
2008 r. – Stanisław Mikołajko (77 l.), b. dyrektor Zasadniczej Szkoły Zawodowej przy ZM „Gorzów” (1962-1971), organizator i pierwszy przewodniczący (1958-1962) koła SIMP przy ZM „Gorzów”,
2022 r. – Grzegorz Koslinger (66 l.), wychowanek i b. żużlowiec „Stali” (1978), którego krótką karierę sportową przerwała poważna kontuzja nogi, zdążył jednak wywalczyć złoty medal DMP.
78. – Halina Kowalska z d. Oniśkiewicz, absolwentka WSWF w Poznaniu (1970), rehabilitantka, b. trenerka-koordynatorka, członek zarządu i wiceprezeska (1982-1986) klubu „Start”, b. wiceprezeska SI „Sizel” ds. handlu i rehabilitacji (1986-1994).
