2025-08-01, Kalendarium
1920 r. (105 lat temu) – 12. pułk piechoty 6. Dywizji, którego tradycje kontynuowała jednostka gorzowskiego garnizonu, stoczył zwycięski bój z bolszewikami pod Leszniowem.
1920 r. (105 lat temu) – 12. pułk piechoty 6. Dywizji, którego tradycje kontynuowała jednostka gorzowskiego garnizonu, stoczył zwycięski bój z bolszewikami pod Leszniowem.
1945 r. (80 lat temu) – akademią w rocznicę powstania warszawskiego zainaugurował działalność Robotniczy Dom Kultury, obecnie MCK „Zawarcie”, urządzony w dawnym lokalu „Eldorado” przy ul. Wawrzyniaka 64; jak pisała „Ziemia Gorzowska”, wielką salę Domu Kultury udekorowaną sztandarami, wielkim Orłem Białym i planszami przedstawiającymi walki powstańców warszawskich na barykadach, wypełniło obywatelstwo gorzowskie. Obecni byli przedstawiciele władz państwowych, liczna grupa żołnierzy Wojska Polskiego i delegat Wojennej Komendy. Na program akademii złożyły się: odczyt i referat obrazujący przebieg walk i historię powstania oraz podkreślające jego znaczenie, deklamacja, literacko-muzyczna ilustracja życia Warszawy z okresy powstania, solo na skrzypcach i śpiew solowy oraz w wykonaniu orkiestry. Akademia [...] zakończona została odśpiewaniem Roty. Podczas akademii przeprowadzono zbiórkę na pomoc Warszawie, zebrano 2.207 zł. Pierwszym kierownikiem RDK był Władysław Stobierski.
1945 r. (80 lat temu) – sowiecka komendantura wojenna przekazała gazownię miejską Zjednoczeniu Energetycznemu Okręgu Poznańskiego, protokół odbioru podpisał Ryszard Zaporowski (* 1917), kierownik grupy operacyjnej KERM; dyrektorem zakładu został Stanisław Prudel (1899-1954), pierwszymi pracownikami byli także: ślusarz-mechanik Mieczysław Rodziewicz (1917-1997) – kierownik warsztatu, Andrzej Nowak – ślusarz, Bronisław Kusztyb (1919-1989) – pomocnik ślusarza, Aleksander Mikucki – pomocnik ślusarza, Feliks Zawadko (1907-1996) – magazynier, Józef Milczarek – robotnik, Jan Lukowiak vel Łukowiak (1911-1981) – robotnik; grupa ta przystąpiła do organizacji warsztatu mechanicznego oraz zabezpieczenie materiału, już 1.10.1945 ZEOP przekazało gazownię miastu.
1945 r. (80 lat temu) – w Gorzowie rozpoczęła działalność handlową Spółdzielnia Spożywców „Pionier” z odp. udz.; pierwsza polska spółdzielnia w mieście zaczynała od 2 dużych sklepów przy Chrobrego 8, w następnych miesiącach przejęła piekarnię, wytwórnię octu i musztardy, olejarnię, fabrykę serów i kwaszarnię kapusty.
1945 r. (80 lat temu) – Józef Kordecki (1899-1959) i Cyryl Józefiak (1908-1985) otworzyli skład maszyn biurowych i do szycia przy ul. Hawelańskiej 7, w 1960 firmę przejął zięć Kordeckiego Zdzisław Jusis (1932-2012) i prowadził przez kilkadziesiąt lat.
1945 r. (80 lat temu) – Gerhard Konopa (1910-1988) otworzył restaurację przy ul. Chrobrego 22; była to restauracja „Świtezianka”, którą w 1948 prowadziła Bolesława Konopa (1912-1962), żona Gerharda,
1945 r. (80 lat temu) – Edward Ćwik (1911-1986) uruchomił piekarnię przy ul. Tkackiej 51 [= 11 Listopada], wypiekając zrazu chleb dla pracowników gazowni.
1945 r. (80 lat temu) – Józef Razmus (1899-1965) został wicestarostą gorzowskim, zastępując na tym stanowisku Franciszka Stodolnego, na stanowisku tym do 30.09.1947.
1945 r. (80 lat temu) – uruchomiono kolejne placówki pocztowe w powiecie: w Deszcznie pod kierownictwem Mariana Sobczyka (1905-1979), w Różankach [Stolec] pod kierownictwem Stanisława Wrzesińskiego i w Bogdańcu pod kierownictwem Franciszka Taranta.
1945 r. (80 lat temu) – służbę w Gorzowie objął Samodzielny Pluton Ochrony Lasów Państwowych.
1945 r. (80 lat temu) – w mieście było 11.086 mieszkańców, w tym już 6.603 Polaków, 4.161 Niemców i 322 osoby innych narodowości.
1950 r. (75 lat temu) – rozpoczęło działalność Powiatowe Archiwum Państwowe w Gorzowie, było to pierwsze po wojnie archiwum na Ziemi Lubuskiej, które dało początek obecnemu Archiwum Państwowemu w Gorzowie; placówka najpierw mieściła się przy ul. Mieszka I 64a, następnie przy Obotryckiej 14, w latach 1975-1986 – w budynku szkoły podstawowej w Lubczynie (gm. Bogdaniec), następnie przy ul. Husarskiej, od 1991 r. przy ul. Grottgera 24/25, od 2013 w nowoczesnym budynku przy ul. Mościckiego 7; organizatorem i pierwszym kierownikiem PAP był Kazimierz Bielecki (1920-1985).
1970 r. (55 lat temu) – w miejsce Działu Elektronicznego Przetwarzania Danych w „Stilonie” powołano Ośrodek Przetwarzania Danych, późniejsze ZETO, zakład wyposażono w szwedzkie maszyny ADDO do zapisu informacji na papierowej taśmie perforowanej, dopiero w 1974 ZETO otrzymało pierwszy komputer „Odra 1304”, w następnym roku trafiły tu komputery „Mera”.
1970 r. (55 lat temu) – Zbigniew Łącki (1917-1973) otrzymał dyplom Międzynarodowej Federacji Fotograficznej za wybitne zasługi w pracy organizatorskiej i popularyzację sztuki fotograficznej.
1980 r. (45 lat temu) – cenami komercyjnymi objęto także konserwy mięsne; dwudziestu pracowników drugiej zmiany Wydziału Mechanicznego w ZM „Gorzów” usiłowało namówić pozostałych 15 kolegów do przerwania pracy i nieprzyjmowania proponowanych przez dyrekcję podwyżek, które oceniano jako zbyt niskie; pod naciskiem Komitetu Wojewódzkiego PZPR dyrekcja oświadczyła pracownikom, że jeśli nie podejmą pracy, to zostaną zwolnieni; takie jednoznaczne postawienie sprawy spowodowało, że o 20.30 protest zakończono i powrócono do pracy – informowało KW PZPR w meldunku do KC.
1980 r. (45 lat temu) – z placu Grunwaldzkiego wyruszyła wyprawa Klubu Płetwonurków PTTK im. Jerzego Szajnowicza-Iwanowa do Jugosławii; na czele 9 osobowej wyprawy stał szef klubu, Ryszard Zborowski.
1980 r. (45 lat temu) – w amfiteatrze odbyło się spotkanie organizacyjne nowego teatru amatorskiego dla dzieci i młodzieży „Pryzmat, zorganizowanego przez aktorkę Ludwinę Nowicką (1929-2005) przy pomocy swej matki, Weroniki Nowickiej (1908-1999).
1985 r. (40 lat temu) – w nowo zbudowany 10-pietrowym wieżowcu przy ul. Manifestu Lipcowego 9 [= Piłsudskiego] utworzony został Internat Międzyszkolny jako samodzielna jednostka budżetowa; tzw. „Bursa” liczyła 560 miejsc i przeznaczona była dla młodzieży szkół średnich i pomaturalnych, zakończyła działalność w czerwcu 2002, przez całe 17 lat kierowała nią Janina Sałatka, od 2008 jest to akademik AJP „DeSant”.
1990 r. (35 lat temu) – rozporządzeniem szefa URM na terenie woj. gorzowskiego powołanych zostało 6 urzędów rejonowych: w Choszcznie, Gorzowie, Myśliborzu, Międzyrzeczu, Międzychodzie i Słubicach, które podjęły działalność 27 sierpnia.
1990 r. (35 lat temu) – zostało zlikwidowane targowisko przy ul. Hawelańskiej; cały handel został przeniesiony nad Wartę.
1990 r. (35 lat temu) – zgromadzenie ogólne członków KS SHR Wojcieszyce podjęło – z przyczyn finansowych – decyzję o wycofaniu drużyny piłkarskiej z rozgrywek poznańskiej makroligi (III liga); SHR nadal występowało w lidze okręgowej.
1990 r. (35 lat temu) – sierż. Marek Surmacz został naczelnikiem Wydziału Ruchu Drogowego KRP w Gorzowie, na stanowisku tym do marca 1993.
1995 r. (30 lat temu) – Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe przekazane zostało w zarząd jej dyrektorowi Janowi Pasierbowiczowi i zmieniło nazwę na Zakłady Mięsne WPRP; zarząd jednoosobowy funkcjonował do 1999 r., a w 2000 r. ogłoszono upadłość przedsiębiorstwa.
1995 r. (50 lat temu) – uruchomiono targowisko przy ul. Jerzego.
2018 r. – w mieście odnotowano 35 st. ciepła, fala upałów trwała do 7 sierpnia, kiedy padł rekord 35,9 st.
2022 r. – po zakończeniu modernizacji ul. Mieszka I przywrócono ruch tramwajów na liniach nr 2 i 3, tym samym komunikacja miejska wróciła do stanu przed 4 lat i 10 miesięcy.
1890 r. (135 lat temu) – Marcin Kalman, powstaniec wielkopolski i kombatant wojny polsko-bolszewickiej, zm. w 1967 r. w Gorzowie.
1950 r. (75 lat temu) – Andrzej Thel, architekt gorzowski, zm. w 2023 r.
1960 r. (65 lat temu) – ks. dr Augustyn Godziek CM (54 l.), wicedyrektor Wyższego Seminarium Duchownego w Gorzowie.
2005 r. (20 lat temu) – Jerzy Kaczmarek (68 l.), b. piłkarz, wychowanek i napastnik „Unii” Gorzów, w jej barwach strzelił ok. 30 bramek, w tym 4 w II lidze, w 1860-1961 rozegrał też 3 mecze w ekstraklasie w barwach „Lecha” Poznań.
2019 r. – Maria Murawska (78 l.), długoletnia garderobiana w gorzowskim teatrze (1988-2017).
2024 r. – Stanisław Mieszczański (87 l.), b. piłkarz, w Gorzowie od 1956 r., grał w „Unii”, „Sokole” i ponownie „Unii”, z którą w 1959 awansował do II ligi, z piłką nożną rozstał się w 1960, rozegrawszy tylko 1 mecz w II lidze.
84. – Jan Lochert, muzyk i konserwator instrumentów, b. członek orkiestry dętej OSP Siedlice i „Stilonu”, b. działacz Radia „Solidarność” (1984-1989).
76. – Augustyn Wiernicki, przedsiębiorca, działacz charytatywny i b. radny (2006-2010).
