8 września

2025-09-08, Kalendarium

1945 r. (80 lat temu) – z okazji I Dożynek Lubuskich w Gorzowie rozpoczął się ogólnopolski zjazd gwiaździsty, pierwsza motorowa impreza na Ziemi Lubuskiej; w jej następstwie w Gorzowie zawiązał się Motoklub „Unia” jako sekcja poznańskiego klubu, który istniał do 1950 r.

Zdarzyło się:

1945 r. (80 lat temu) – z okazji I Dożynek Lubuskich w Gorzowie rozpoczął się ogólnopolski zjazd gwiaździsty, pierwsza motorowa impreza na Ziemi Lubuskiej; w jej następstwie w Gorzowie zawiązał się Motoklub „Unia” jako sekcja poznańskiego klubu, który istniał do 1950 r.; organizatorami zjazdu byli Michał Nagengast (1906-1999), przedwojenny żużlowiec i kierownik Powiatowego Urzędu Samochodowego w Gorzowie, oraz inż. Jan Żukotyński (1901-1954), inspektor rolnictwa w Starostwie Powiatowym, komandorem Adam Paczkowski (1898-1988) z Poznania, komisarzem Edmund Grudziński (1903-1978); nadspodziewanie dużo przyjechało różnego rodzaju wehikułów i uzbierała się spora kawalkada pojazdów, biorących udział w korowodzie dożynkowym – wspominał Marian Dychtowicz (1917-1992).

1945 r. (80 lat temu) – Artystyczne Koło Amatorskie wystawiło na otwarcie Teatru Miejskiego sztukę Aleksandra Fredry „Ciotunia”; uroczystość zaplanowana została na godz. 19.30, w programie zaznaczono, iż z chwilą wejście do loży przedstawicieli władz orkiestra gra hymny narodowe; sztukę wyreżyserowała Janina Jaczewska (1900-1969), scenografie opracował Czesław Kordus (1923-1980), w roli tytułowej wystąpiła Barbara Hamerling (-Kozłowicz) (1924-2010), zagrali także Kazimierz Wysiński (1926-2014), Cz. Kordus i Ludwik Kasendra (1920-1991).

1945 r. (80 lat temu) — otwarto Muzeum Ziemi Lubuskiej, które po spaleniu się kamienicy Ogoleita przy ul. Sikorskiego urządzono pospiesznie w budynku dawnego folwarku Leowa przy ul. Warszawskiej 33 (później w tym miejscu stało kino „Kopernik”), pierwszym kustoszem została Walentyna Pokornowa (1901-1951); już w sierpniu placówkę odwiedziło 365 osób, we wrześniu – 220, w październiku – 250, a do poł. grudnia 1945 – 163, łącznie ok. 1000 osób.

1945 r. (80 lat temu) – z okazji pierwszych Dożynek Ziemi Lubuskiej poczta gorzowska wprowadziła pierwszy okolicznościowy datownik.

1945 r. (80 lat temu) – poświęcono kościół p.w. Narodzenia NMP, obecnie MB Różańcowej w Ciecierzycach, wg archiwalnych dokumentów miał tergo dokonać ojciec franciszkanin z Gorzowa, zapewne jeden z kapucynów albo o. Michał Kądziołka, OFMBern. († po 1950),

1975 r. (50 lat temu) – powstało Wojewódzkie Biuro Planowanie Przestrzennego; jego dyrektorem został Jerzy Kaszyca, który był jednocześnie Głównym Architektem Województwa.

1980 r. (56 lat temu) – na Górczynie, przy ul. Findera, dziś Popławskiego, otwarto drugą świetlicę dla dzieci „Bajka”; placówkę wyposażono przy pomocy TPD.

1985 r. (40 lat temu) – w Santoku odbyły się tzw. małe dożynki, zorganizowane z inicjatywy i przy współudziale gazety „Gromada – Rolnik Polski”, starostami byli Eugenia Papierowska z Gralewa i Zygmunt Wawrzyniak, główny specjalna ds. produkcji w PGR Wawrów, wystąpił m.in. zespół górali z Białego Dunajca oraz kilka zespołów z regionu, odbyły się liczne wystawy i kiermasze; gości do Santoka dowoził m.in. statek „Goplana”.

1990 r. (35 lat temu) – z okazji 35-lecia Zjednoczenia Polaków w Berlinie w auli AWF odbyło się jubileuszowe spotkanie działaczy ZPwB, zorganizowane przez ZWKF i Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.

1990 r. (35 lat temu) – w Klubie „Pod Filarami” odbył się koncert „Solo-Duo-Trio 90” z udziałem gwiazd jazzu, goszczących na Światowym Festiwalu Małych Form Jazzowych w Krakowie; wystąpili Marek Kazana solo, Anna Kierul FF i Asger Siiger – duo z Danii oraz Mario Stanchew, Herve Czak i Patrick Le Moal – trio z Paryża.

2022 r. – w północno-wschodniej części Gorzowa i okolicy nastąpiło nad ranem niezapowiedziane oberwanie chmury, ostrzeżenie RCB nadeszło w pół godziny po ustaniu nawałnicy; w ciągu kilkudziesięciu minut spadły 134 l wody na m kw., ponad 2 razy więc od dotychczasowego rekordu opadów, zalanych zostało wiele ulic i placów w mieście, a także Wawrów i Czechów, woda podmyła m.in. rondo Santockie oraz tor kolejowy pod Czechowem.

Urodzili się:

1920 r. (105 lat temu) – Marian Czerniejewski, kolejarz, pionier miasta, zm. w 2012 r.

1955 r. (70 lat temu) –Andrzej Mielczarek, b. żużlowiec, wychowanek „Stali” (1973, 1975-1976), zm. w 2013 r.

1955 r. (70 lat temu) – Halina Śmigasiewicz, farmaceutka, wł. dawnej apteki „Pod Temidą”, zm. w 2022 r.

Zmarli:

1575 r. (450 lat temu) – Valentin Karge, kupiec winny, landsberski rajca i burmistrz.

1985 r. (40 lat temu) – Eberhard Groß (66 l.), landsberski kupiec i działacz ziomkostwa landsberczan (BAG); był synem Waltera, ostatniego współwłaściciela browaru „Gebrüde Groß”

1985 r. (40 lat temu) – Leon Kaźmierczak (86 l.), restaurator i kupiec, powstaniec wielkopolski i pionier miasta, właściciel „Bydgoszczanki” , otwartej 10.08.1945 przy obecnej ul. Pocztowej 3, w miejscu późniejszej „Gorzowianki”.

2017 r. – Tadeusz Popiak (89 l.), b. nauczyciel w Zespole Szkół nr 12 im. Jana III Sobieckiego co najmniej w l. 1977 2011.