Teoretycznie jest lepiej, ale w rzeczywistości gorzej

2023-08-10, Prosto z miasta

Zyski rosły, ale pokonała je inflacja. Podsumowujemy wyniki działalności gospodarczej gorzowskich firm w roku 2021 i 2022.

Fot. Maja Szanter

Na początku roku pisaliśmy o tym, że w Gorzowie w roku 2022 powstało więcej firm niż rok wcześniej oraz o tym, że jeszcze więcej w porównaniu do roku poprzedniego zakończyło działalność. W trudnym roku 2021 zarejestrowało się w Gorzowie 416 podmiotów, rok później już 516. W minionym roku najwięcej firm zarejestrowało się w branży budowlanej, bo 94. W następnej kolejności były to: transport, zarządzanie nieruchomościami, usługi związane z hodowlą zwierząt, handel w Internecie, usługi programistyczne, gastronomia, usługi rachunkowo-księgowe i doradcze, usługi fryzjerskie i kosmetyczne oraz praktyka lekarska.

Zdecydowanie większe różnice widoczne były w danych dotyczących ilości wyrejestrowanych podmiotów. W roku 2021 było to 76 firm, a w roku 2022 – 234. Zatem działalność w 2022 roku zakończyło o 158 firm więcej niż rok wcześniej.

Najwięcej wyrejestrowanych podmiotów odnotowano w usługach budowlanych oraz handlu hurtowymi materiałami budowlanymi, transporcie, handlu samochodami oraz branży gastronomicznej. Odnosząc się do ostatniej formy działalności, trzeba zaznaczyć, że z mapy Gorzowa zniknęły trzy punkty gastronomiczne.

W 2022 roku w Gorzowie spadek przedsiębiorczości odnotowano w działalności handlowej związanej ze sprzedażą samochodów, materiałów budowlanych, artykułów spożywczych, usługach związanych z udzielaniem kredytów oraz porad prawnych. W tych branżach zakończyło działalność więcej firm niż zarejestrowano nowych. Należy jednak pamiętać, że dane te nie opisywały wielkości firm ani ilości zatrudnionych w nich pracowników.

Na informację o tym, w jakiej kondycji były gorzowskie firmy, biorąc pod uwagę uwarunkowania prowadzenia działalności gospodarczej w ubiegłym roku, tj. rosnącą inflację, wzrosty cen paliwa, energii, gazu, podwyżkę minimalnego wynagrodzenia, uwolnienie stawek VAT czekaliśmy do czasu złożenia przez poszczególne podmioty zeznań podatkowych i analizę tych danych.

Analiza wyników około 4 tys. podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w Gorzowie w latach 2021-2022 wskazuje na ogólny wzrost obrotów – 10 proc., dochodów – 6 proc, inwestycji – 4 proc., zatrudnienia – 10 proc. oraz przeciętnego wynagrodzenia pracowników – 12 proc.. Uwzględniając podstawowy podział branż, mniejsze przychody w porównaniu z rokiem 2021 osiągnęła branża związana z obsługą rynku nieruchomości (zmniejszenie przychodów o 23 mln zł tj. o 18 proc.), usług administrowania (spadek obrotów o 30 mln zł tj. o 18 proc.), oraz ta związana z finansami i ubezpieczeniami (zmniejszenie przychodów o 1 mln zł, tj. o 3 proc.).

Jak mówi Krzysztof Zabiełowicz, zastępca naczelnika gorzowskiego Urzędu Skarbowego, w branży związanej z obsługą rynku nieruchomości nastąpiło globalne osłabienie sprzedaży, co w konsekwencji przełożyło się na spadek dochodów (zmniejszenie dochodów o 9 mln zł, tj. o 29 proc.). Ten w Gorzowie, zestawiając rok 2021 i 2022, najbardziej dotknął właśnie usługi w obrocie nieruchomościami, w następnej kolejności działalność finansową i ubezpieczeniową oraz kulturalną, rozrywkową i rekreacyjną. Spadek dotknął także firmy zajmujące się dostawą wody, gospodarowaniem ściekami i odpadami.

Mimo ogólnego wzrostu dochodów przeciętna zyskowność w poszczególnych branżach była zróżnicowana. Porównanie mediany rentowności w 16 branżach podstawowych w Gorzowie pokazuje, że aż w dziewięciu branżach nastąpił jej spadek. Mniej rentowne okazały się: handel, działalność naukowa i techniczna, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe, nieruchomości, finanse i ubezpieczenia, działalność kulturalna, rozrywkowa i rekreacyjna, rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo oraz działalność związana z dostawą wody i ściekami.

- Analizując wskaźnik mediany rentowności w poszczególnych branżach możemy ocenić, jak radzi siebie w niej przecięty przedsiębiorca. Spadek widzimy w wielu obszarach. W jednych jest on mniej istotny, np. w profesjonalnej działalności naukowej i technicznej spadek mediany rentowności z 53 proc. na 51 proc., w innych bardziej, np. dostawach wody oraz gospodarowaniu ściekami i odpadami spadek mediany rentowności z 25 proc. na 12 proc. Część podmiotów, zwłaszcza tych większych, dobrze sobie radziło na rynku w 2022 roku, ale przeciętny przedsiębiorca w niektórych branżach już miał trochę gorzej – ocenia K. Zabiełowicz.

Podobnie jak w przypadku mediany rentowności, także w inwestycjach spadek zanotowało dziewięć branż. Znacznie mniej inwestowano w handlu, przetwórstwie przemysłowym, transporcie, informacji i komunikacji, administrowaniu, edukacji, opiece zdrowotnej i pomocy społecznej, rolnictwie oraz firmach zajmujących się ściekami i odpadami.

- Wskaźnik inwestycji jest kluczem do oceny, czy w niedalekiej przyszłości dana branża będzie się rozwijała czy nie – mówi wiceszef gorzowskiej skarbówki.

O rozwoju świadczy także stan zatrudnienia w poszczególnych branżach – czy firmy zwiększały zatrudnienie, ponieważ się rozwijały, czy musiały zatrudniać nowych pracowników, bo miały trudną sytuację kadrową. Dane pokazują, że spadek zatrudnienia nastąpił w działalności usługowej oraz rolnictwie, największy przyrost zatrudnienia nastąpił zaś w handlu, transporcie, budownictwie oraz działalności związanej z zakwaterowaniem i gastronomią.

O tym, czy poprawiała się sytuacja finansowa pracowników świadczy natomiast mediana wynagrodzenia. Tutaj spadek dotknął tylko jedną branżę, tj. rolnictwo, natomiast biorąc pod uwagę poziom inflacji na poziomie 14-15 proc. trzeba podkreślić, że teoretycznie pracownicy nominalnie zarabiali więcej, natomiast realnie ich sytuacja finansowa nie była lepsza. Mediana wynagrodzenia wyniosła w 2022 roku 3.042 zł brutto, rok wcześniej była to kwota 2.717 zł brutto.

- To samo dotyczy też inwestycji, bo jeśli w roku 2021 jakaś maszyna kosztowała 100 tysięcy złotych, a w 2022 już 120 tysięcy, to nie możemy tu mówić o wzroście inwestycji, tylko o tym, że podrożał sprzęt, który musiała kupić firma – mówi K. Zabiełowicz.

Dodaje, że realnie przedsiębiorcy w roku 2022 mieli mniej pieniędzy na rozwój niż w roku poprzednim mimo osiągnięcia nominalnego wzrostu dochodów. Ich dynamika na poziomie 6 proc. przy dużo wyższej inflacji świadczy o tym, że w Gorzowie można mówić raczej o ogólnej niewielkiej stagnacji inwestycyjnej w biznesie niż jego dynamicznym rozwoju – podsumowuje K. Zabiełowicz. Na szczęście przedsiębiorcy myślą o przyszłości i dostrzegają potencjał w swoich firmach. W 2022 roku, mimo niewielkiej dynamiki zysków, wydatkowali na inwestycje 18 proc. osiągniętych dochodów brutto, czyli więcej niż wynosił wskaźnik inflacji.

Maja Szanter

Fot. Maja Szanter