2025-01-22, Prosto z miasta
Niedawno minęło 115 lat od przyjścia na świat Wilhelma Pluty, późniejszego biskupa gorzowskiego i administratora apostolskiego w naszym mieście. Dzisiaj zaś, 22 stycznia mija 39. rocznica tragicznej śmierci biskupa.
4 lipca 1958 roku ks. dr Wilhelm Pluta został mianowany przez papieża Piusa XII administratorem apostolskim i wikariuszem kapitulnym ordynariatu gorzowskiego oraz biskupem tytularnym Leptis Magna.
Święcenia biskupie przyjął 7 września 1958 roku w katedrze gorzowskiej z rąk prymasa Stefana Wyszyńskiego. W liście nominującym księdza dra biskupa Wilhelma Plutę na biskupa Administracji Gorzowskiej, Papież Pius XII nakreślił zadanie: „ …abyś w swym działaniu kapłańskim przyczyniał się do umacniania upragnionej jedności narodu…”
Ksiądz prymas kardynał Stefan Wyszyński wręczając nominację na biskupa powiedział: „Niech ksiądz zaniesie ludowi na rozległej ziemi gorzowskiej dużo siły – a raczej dużo miłości, bo tej im więcej jeszcze potrzeba”.
W pierwszym swoim Liście Pasterskim stwierdził: „Jedność wszystkich, skądkolwiek tu przybyli i ziemie te zamieszkali. Oto zadanie moje, jakie mam spełnić, oto nastrój serca mego…”. Dla godła biskupiego wybrał słowa Chrystusa: „Niechaj wszyscy będą jednością”.
Do momentu objęcia przez bpa Wilhelma Plutę rządów ordynariatem gorzowskim, praca w nim ukierunkowana była głównie na organizowanie struktur niezbędnych dla właściwego funkcjonowania Kościoła na ziemiach odzyskanych. W 1972 w następstwie uznania zachodniej granicy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przez Republikę Federalną Niemiec w układzie PRL-RFN (1970) papież Paweł VI utworzył stałą administrację kościelną dla tzw. Ziem Odzyskanych. Wilhelm Pluta został biskupem diecezjalnym nowo ustanowionej diecezji gorzowskiej.
Jako rządca ordynariatu gorzowskiego, a od 22 maja 1967 roku administrator apostolski z pełnymi prawami biskupa rezydencjalnego w Administracji Apostolskiej Gorzowskiej "ad nutum Sanctae Sedis" i wreszcie pełnoprawny biskup diecezjalny nowo erygowanej 28 czerwca 1972 roku diecezji gorzowskiej - był moderatorem życia wewnętrznego wiernych Kościoła gorzowskiego i inicjatorem poczynań duszpasterskich. W październiku 1966 roku z okazji Millenium chrztu Polski był gospodarzem wielkich i historycznych uroczystości religijno-patriotycznych w Gorzowie Wlkp. z udziałem prymasa Stefana Wyszyńskiego, abpa Karola Wojtyły, 50 innych biskupów oraz kilkudziesięciu tysięcy mieszkańców diecezji. 25 maja 1967 r. Stolica Apostolska podniosła Ordynariat w Gorzowie do rangi administracji apostolskiej podległej bezpośrednio Stolicy Świętej. Ordynariuszem Diecezji Gorzowskiej został bp Wilhelm Pluta. Uroczysty ingres, z udziałem wielu tysięcy ludzi, do gorzowskiej katedry odbył się 3 września 1972 roku.
W czasie posługi duszpasterskiej w Gorzowie ks. bp Pluta istotnie wpłynął na integrację narodową mieszkańców Gorzowa Wielkopolskiego, Ziemi Lubuskiej i Pomorza Zachodniego. Na szczególne podkreślenie zasługiwał jego patriotyzm, działania na rzecz obrony godności człowieka i ubogich, troska o małżeństwo i rodzinę, dzieci i młodzież. Szedł razem z ludźmi drogą trudności lat 60. i 70., wspierał prześladowanych podczas stanu wojennego lat 80. i pomagał tym, którzy przeżywali ból i cierpienie prześladowania czy uwięzienia. W swych działaniach wznosił się ponad podziałami politycznymi i wyznaniowymi.
Przykład życia pełnego poświęcenia i miłości księdza biskupa Wilhelma Pluty to wielki skarb naszego miasta. Potrzeba, aby go nie ukrywać, lecz ukazywać. Biskup Pluta uczył, że religia powinna inspirować do pokoju między ludźmi, do tolerancji i zgody. Mówił, że w jedności się buduje dobro wspólne. Bp Wilhelm Pluta nauczał w duchu pokoju, jedności, zgody i troski o człowieka.
W czasie obchodów setnej rocznicy urodzin biskupa Wilhelma Pluty, 9 stycznia 2010 roku, wybrzmiało wielkie przesłanie jego życia: „Niech wszyscy będą jednością”.
Tej jedności potrzeba nam szczególnie teraz, kiedy my Polacy znaleźliśmy się we wspólnej Europie, kiedy i Gorzów Wlkp. powinien odgrywać rolę ważnego miasta w środku zjednoczonej Europy. Zasługi bpa Wilhelma Pluty wspomniał 2 czerwca 1997 roku w Gorzowie Ojciec Święty Jan Paweł II: „On budował niejako fundamenty Kościoła gorzowskiego w czasach bardzo trudnych dla naszego kraju. Długie lata zarządzał Kościołem Gorzowskim najpierw, jako administrator, a później, jako jego biskup. (…) Biskupie Wilhelmie, dziękuję Ci za to, co uczyniłeś dla Kościoła na naszej ziemi. Za twój trud, odwagę i mądrość (…)”.
Bp Wilhelm Pluta urodził się 9 stycznia, 1910 roku w Kochłowicach na Śląsku. Po ukończeniu Gimnazjum w Katowicach wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie i jako alumn studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1934 roku w Katowicach. Pełnił posługę w różnych parafiach, studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i uzyskał tytuł doktora nauk teologicznych.
Bp Wilhelm Pluta zginął w wypadku samochodowym 22 stycznia 1986 roku jadąc na spotkanie w Gubinie. Jego pogrzeb – z udziałem prymasa Polski kardynała Józefa Glempa, kardynałów, arcybiskupów, biskupów – zgromadził wielotysięczne tłumy ludzi z diecezji i całej Polski. Bp Wilhelm Pluta jest pochowany w katedrze gorzowskiej. Papież Jan Paweł II modlił się nad grobem Biskupa Gorzowskiego oraz dziękował mu za to, czego dokonał. Sługa Boży bp Wilhelm Pluta w historii Gorzowa i Polski, zapisał się, jako biskup jedności, zgody, troski o rodzinę i ubogich.
Bp Wilhelm Pluta mieszkał w Gorzowie, w katedrze został pochowany, z nim związanych jest wiele wydarzeń historycznych i miejsc, które już są i dalej będą miejscem odwiedzin mieszkańców, turystów i przyszłych pielgrzymek. Dlatego jest doskonałym i akceptowanym społecznie, ustanowionym przez Radę Miasta, patronem Gorzowa Wlkp.
Poprzez ustanowienie Sługi Bożego bpa Wilhelma Pluty patronem miasta Gorzów wszedł w tradycję wielu miast Europy i znalazł się w gronie miast polskich i europejskich posiadających patronów.
,,Kościół w Polsce miał w historii wielu wybitnych biskupów. Biskup Wilhelm Pluta należy do najwybitniejszych. Mogę spokojnie powiedzieć, że niewielu takich pasterzy miała w naszych czasach Europa. Jego programy duszpasterskie, jego analizy i przemyślenia wybiegają w przyszłość, promieniują intuicją wiary i długo jeszcze będzie z nich się można uczyć duszpasterstwa nowoczesnego i skutecznego"
abp Józef Michalik, Gorzów Wlkp. 22 stycznia 2001
Augustyn Wiernicki
Zakończyła się realizacja drugiej edycji kampanii społecznej ,,Powstrzymać pijanego kierowcę" na rzecz niesprzedawania alkoholu osobom nietrzeźwym, zwłaszcza kierowcom na terenie Gorzowa.