Akademia równych szans dla wszystkich

2022-01-18, Akademia im. Jakuba z Paradyża

Zmiany, które zachodzą w Akademii im. Jakuba z Paradyża są bardzo dynamiczne.

Fot. Robert Borowy

W Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim od lat prowadzone są działania mające na celu zwiększenie dostępności uczelni dla osób ze szczególnymi potrzebami. Początkowo były to udogodnienia inicjowane konkretnymi przypadkami osób, które wymagały jakiegoś dostosowania. Z czasem działania te zaczęły przybierać formę regulaminów i katalogów wsparcia. Większość z tych spraw rozgrywała się na płaszczyźnie mentalnej: zmianie sposobu myślenia o niepełnosprawności, walki ze stereotypami czy wprowadzaniu rozwiązań edukacyjnych niewymagających zmiany zakresu nauczania, a jedynie formy sprawdzania wiedzy. Choć AJP w kategorii dostępności była zawsze oceniana wysoko, to nie spoczęliśmy na laurach i starania o świadczenie usług na najwyższym poziomie dla osób z różnymi potrzebami jest naszym priorytetem.

Z pomocą i nowymi pomysłami na dalsze działania przyszła nam Ustawa o zapewnieniu dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami, która usystematyzowała to wszystko, co chcieliśmy, aby zostało zrobione. Dzięki temu w uczelni został powołany koordynator ds. dostępności, czyli osoba która czuwa nad tym, aby infrastruktura oraz wszystkie podejmowane przez AJP aktywności były dostępne dla wszystkich osób na zasadach równości. Kolejnym krokiem było stworzenie zespołu ds. dostępności, którego członkowie zajmują się poszczególnymi obszarami dostępności, tj. cyfrową, architektoniczną i informacyjno-komunikacyjną. Dostępność cyfrowa dotyczy stron internetowych i aplikacji mobilnych. Ważnym elementem jest zachowanie odpowiednich czcionek oraz kontrastów prezentowanych treści. Dostępność architektoniczna jest najbardziej mierzalna i jednocześnie najdroższa w zapewnieniu. Dotyczy ona przystosowania poziomych i pionowych powierzchni budynków, m.in. podjazdów, wind, oznaczenia schodów. Zaś dostępność informacyjno-komunikacyjna zakłada, że wszystkie informacje oraz dokumenty wydawane przez instytucje będą dostępne zarówno w formie papierowej, jak i cyfrowej. Ważnym elementem zapewnienia tej dostępności jest umożliwienie komunikacji w formie preferowanej przez osobę ze szczególnymi potrzebami, np. komunikację mailową, tłumaczenie na polski język migowy czy montaż pętli indukcyjnych.

Po wprowadzeniu wielu udogodnień w procesie kształcenia osób z niepełnosprawnościami przyszedł czas, aby wejść na wyższy poziom dostępności architektonicznej. Dobrym przykładem zmian zachodzących w uczelni w tej kwestii jest budynek nr 7 znajdujący się przy ul. Fryderyka Chopina 52. Przed wejściami do budynku zostały zainstalowane pola uwagi oraz kontrastowe oznaczenia krawędzi schodów, mające na celu ostrzegać osoby z niepełnosprawnością wzroku o tym, że za chwilę napotkają na swojej drodze drzwi lub próg. Gdyby taka osoba miała jakikolwiek problem w wejściu do uczelni, może skorzystać z domofonu, który podłączony jest do portierni. W ten sposób może ona zakomunikować swoją potrzebę i uzyskać pomoc. Do budynku można wejść trzema wejściami. Osoby poruszające się na wózku mogą skorzystać z platformy i windy. Nowopowstała winda jest bardzo przestronna. W środku znajdziemy wyjmowane krzesełko spoczynkowe. Dodatkowo przyciski w windzie zostały oznaczone alfabetem Braille`a, a także mają zaznaczony przycisk odnoszący się do poziomu wyjścia z budynku. W kabinie zamontowano również lustra, pozwalające osobie siedzącej tyłem do drzwi zidentyfikować, czy te już się otworzyły. Drzwi prowadzące do przedsionka przed windą otwierają się automatycznie, co stanowi udogodnienie dla osób poruszających się na wózku. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest także oznaczenie pięter kolorystycznie. Jest to duże ułatwienie w odnajdywaniu się w budynku. Do każdego piętra przypisany jest inny kolor. Oznacza to, że wszystkie tabliczki informacyjne, fragmenty drzwi i brzegi podłóg w salach są tego samego koloru. Pozwala to na szybką identyfikację swojego położenia. Na każdym piętrze znajdziemy również informacje o poziomie, na którym się znajdujemy, zarówno przy schodach, jak i wychodząc z windy. W standardzie jest też to, że tabliczki umieszczane przy drzwiach zawierają również zapis w alfabecie Braille`a, a przy portierni (docelowo na każdym poziomie) znajduje się tyflografika z rozkładem pomieszczeń.

Temat dostępności architektonicznej często kojarzony jest z dostosowanymi toaletami. W naszych budynkach również się takie znajdują. Są w nich poręcze pomagające przesiadać się z wózka czy korzystać z umywalki oraz odpowiednie baterie łazienkowe. Projektując łazienki, nie zapomniano także o odpowiedniej powierzchni manewrowej, aby osoby poruszające się na wózku mogły swobodnie poruszać się w pomieszczeniu. Czymś zupełnie nowym, a jednocześnie koniecznym jest zainstalowanie w toaletach dla osób z niepełnosprawnościami systemów alarmowych na dwóch wysokościach, aby osoba, która np. spadnie z wózka, mogła wezwać pomoc. Detalem, który dla osób chodzących i o przeciętnym wzroście mógłby wydawać się zbędny, jest obniżenie blatów w portierni oraz Zespole Dziekanatów. Dzięki temu osoby niskie lub poruszające się na wózku mogą bez problemu zobaczyć osobę, która ich obsługuje oraz wygodnie podpisać i przekazać dokumenty. Wprowadzone zmiany w zakresie architektury są dowodem na to, że wystarczy w przemyślany sposób projektować budynki, aby służyły one wszystkim.

„Nie zostawiamy nikogo” to hasło przyświecające jednej z kampanii promujących ewakuacje osób ze szczególnymi potrzebami. Należy pamiętać, że w czasie wystąpienia zagrożenia trudności z opuszczeniem budynku mogą mieć nie tylko osoby na wózku czy poruszające się o kulach, ale również osoby niewidome i słabowidzące, czy takie, które w wyniku zaistniałej sytuacji wpadną w atak paniki. Dlatego w budynkach Akademii znajdują się matowe plany ewakuacyjne odpowiedniej wielkości. Powstaje procedura mająca przygotować pracowników i studentów na różne kryzysowe sytuacje. Zakupiono także krzesełka ewakuacyjne, które maja ułatwić zabranie z miejsca zagrożenia osób z trudnościami w poruszaniu się.

Zmiany, które zachodzą w Akademii im. Jakuba z Paradyża są bardzo dynamiczne. Nie mamy wątpliwości, że warto walczyć o równość w dostępie do kształcenia i że zastosowane udogodnienia ułatwiają życie wszystkim, a nie tylko osobom ze specjalnymi potrzebami. Należy jednak pamiętać, że dostępność kosztuje. Uczelnia opisane przedsięwzięcia realizuje z projektu Uczelnia Dostępna "Akademia równych szans – zwiększanie dostępności Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim dla osób z niepełnosprawnościami" oraz ze środków własnych.

mgr Agata Zawadzka

Akademickie Centrum Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami
Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie

Akademia im. Jakuba z Paradyża

Robert
Borowy

Zostań i działaj. Zaproszenie na zawody

Wydział Nauk o Zdrowiu Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie, realizując zadania związane z działalnością Uczelni na rzecz środowiska lokalnego, zaprasza na zawody w udzielaniu pierwszej pomocy.