2022-09-24, Zdrowie
Trwa 10. edycja Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi. - To niesłychanie ważne badania: wykonywane za darmo, nie bolą, ratują życie! - zachęca marszałek Elżbieta Anna Polak.
Liczba zachorowań na raka głowy i szyi na całym świecie ma dramatycznie wzrosnąć o ponad 200 000 przypadków do 2030 r. Poprawa świadomości na temat tych chorób ma kluczowe znaczenie. Rak głowy i szyi jest szóstym pod względem częstotliwości nowotworem złośliwym oraz ósmą pod względem liczby przyczyną zgonów z powodu nowotworów złośliwych w Europie (około 73 000 zgonów w 2020 roku). Warto skorzystać z badań w ramach 10. Tygodnia Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi (19-23 września 2022 r.).
- W Tygodniu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi chcemy powiedzieć Lubuszanom na temat profilaktyki nowotworów. W Szpitalu Klinicznym trwa już czwarta edycja tej profilaktycznej akcji. To niesłychanie ważne badania, po pierwsze są wykonywane za darmo, po drugie nie bolą, po trzecie ratują życie. Głośno i wyraźnie chcemy zachęcić do badań - mówiła podczas środowej konferencji prasowej, 21 września 2022 r. marszałek Elżbieta Anna Polak.
To niejedyny program profilaktyki raka realizowany w naszym regionie. To jedyny w ramach programów krajowych. Z Regionalnego Programu Operacyjnego nie oszczędzamy na profilaktyce, na poprawie dostępności do leczenia. W ramach tej pespektywy realizujemy z EFS kilka takich programów np. profilaktykę raka płuc „Zdrowie płuca Lubuszan". Wciąż ten program jest w trakcie realizacji i można skorzystać z bezpłatnych badań w Torzymiu. Rehabilitacja pocovidowa prowadzona jest w szpitalu w Świebodzinie, Kostrzynie nad Odrą, Centrum Medycznym w Sulęcinie, Ośrodku Integracji Społecznej w Zielonej Górze.
Profilaktyka raka piersi, szyjki macicy i raka jelita grubego to już kolejne edycje realizowane w naszych szpitalach, głównie w Szpitalu Klinicznym w Zielonej Górze. Wciąż są środki, można się zbadać w zakresie kolonoskopii. Realizujemy te projekty tam, gdzie występują tzw. białe plamy, gdzie jest najgorsza dostępność – w powiecie krośnieńskim, nowosolskim, zielonogórskim, żagańskim i żarskim.
Sztandarowy projekt realizowany przez samorząd dotyczy cytologii i mammografii, polegający na promocji badań, a finansowany w ramach narodowego programu.
Kolejny ważny projekt dotyczy rehabilitacji narządów ruchu. Ten program cieszy się dużym zainteresowaniem. – Chcemy, aby Lubuszanie mogli jak najdłużej pracować w dobrym zdrowiu. Zwiększyliśmy dofinansowanie na jednym z ostatnich posiedzeń Zarządu Województwa, do tych projektów, które są realizowane w Zielonej Górze, Gorzowie, Przełazach, Sulechowie, Słubicach, Strzelcach Kraj., Nowej Soli, Szprotawie, Skwierzynie – mówiła lubuska marszałek. Przekazała także dobre informacje. Kontrakt programowy na nową perspektywę został już podpisany przez minister funduszy Małgorzatę Jarosińską-Jedynak, przyjęty przez zarząd województwa. W ramach nowej perspektywy Lubuskie ma 63 mln zł na profilaktykę. – W dalszym ciągu będziemy mogli realizować dobre projekty w ramach EFS. Niektóre programy finansujemy ze środków własnych np. leczenie bezpłodności metodą in vitro - mówiła marszałek Elżbieta Anna Polak.
Dr hab. n. med. Paweł Golusiński, prof. UZ, kierownik Katedry Otolaryngologii i Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze przedstawił nowoczesne metody leczenia. Podkreślał, że nowotwór szyi i głowy, to szczególny nowotwór, który dotyka wiele narządy zmysłów – wzrok, słuch i równowagę, dotyk, smak i węch. Nowotwory lokalizują się w obrębie twarzy, gardła przez co utrudniają połykanie. - Głównym problemem jest późna diagnoza, wówczas możliwości terapeutyczne znacznie się ograniczają. Wczesna diagnoza daje prawie 100 proc. szans na wyleczenie. - Ważne jest nie tylko wyleczyć pacjenta, ale zagwarantować też dobrą jakość życia, aby mógł wrócić do normalnego życia i funkcjonowania społecznego, do pracy. Coraz częściej się zgłaszają pacjenci w IV stadium choroby. We wczesnym stadium choroby jako zespół specjalistów jesteśmy w stanie dostosować leczenie indywidualne do pacjenta – podkreślał prof. Golusiński.
Wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie terapii nowotworów głowy i szyi znacząco wpływa na rokowania chorych. Niski stopień zaawansowania choroby – leczenie oszczędzające – względnie dobre rokowanie, szybki powrót do zdrowia i dobrą jakość życia. Wysoki stopień zaawansowania choroby prowadzi do znacznie gorszego rokowania, obciążającego leczenia i koniecznej długotrwałej rehabilitacji.
Do leczenia wykorzystywane są nowoczesne narzędzia. Chirurgia robotowa jest niezmiernie obiecująca. Wykorzystywana jest do leczenia stosunkowo niewielkich zmian umiejscowionych w trudno dostępnych lokalizacjach, daje bardzo wysoką jakość i powiększenie obrazu endoskopowego, pozwala na większą precyzję ruchów.
Dr n. med. Róża Poźniak-Balicka, kierownik Klinicznego Oddziału Radioterapii Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze uczulała na profilaktykę i prewencję. - Walczmy z nałogiem palenia papierosów i z nadużywaniem alkoholu. Na 10 pacjentów z rakiem krtani 8 to nałogowi palacze i alkoholicy. Nie warto wchodzić w te nałogi. Na każdym etapie swojego życia można walczyć z nałogiem, są na to metody. Im więcej będziemy o tym mówić, tym więcej osób zastanowi się kupując kolejną paczkę papierosów – mówiła dr n. med. Róża Poźniak-Balicka.
W konferencji wzięła także udział pacjentka oddziału otolaryngologii Izabela Duszeńko-Stuła, która dwukrotnie toczyła walkę z nowotworem głowy i szyi. Przypadek pani Izy pokazuje, że nie jest to choroba tylko osób w wieku średnim i starszym, które palą i nadużywają alkoholu. To choroba, która stanowi coraz większy problem i może dotknąć każdego. – Pierwszy nowotwór zdiagnozowano u mnie w 2013 r., miałam wówczas 21 lat. Było to zdiagnozowane bardzo późno, gdyż w IV stadium. Przeszłam ciężką chemioradioterapię. Początkowe objawy były typowo grypowe - zatkany nos i uszy, ból gardła. Chodziłam do wielu specjalistów, leczono mnie na bardzo wiele schorzeń, których nie miałam. Na szczęście z tego wyszłam. W 2021 r. zdiagnozowano u mnie drugi nowotwór - tym razem jamy nosowej. Profesor przeprowadził bardzo trudną operację, która się powiodła. Przeszłam chemioterapię, po której dostałam udaru i napadów padaczkowych. Leczenie skończyło się radioterapią. Bardzo długą drogę pokonałam, aby być tu z państwem. Mam zasadę 14 dni – jeśli coś trwa dłużej niż 14 dni należy to skontrolować i pójść do lekarza. Zachęcam pacjentów, jeśli coś ich niepokoi, należy to sprawdzić. Rak szybko rozpoznany daje 100 proc. wyleczenie – przekonywała pani Izabela.
Edukacja społeczeństwa i pracowników ochrony zdrowia w zakresie objawów nowotworów głowy i szyi jest nieodłącznym elementem kampanii, która zachęca do wcześniejszego zgłaszania się i diagnozowania choroby, aby wcześnie rozpocząć leczenie. Jeśli terapia rozpoczęta jest we wczesnym stadium choroby, 80-90 proc. chorych przeżyje, co pokazuje, że szybka diagnoza może zmniejszyć śmiertelność i pozytywnie wpłynąć na wyniki leczenia.
Chociaż uważany jest za chorobę, której można zapobiec, około 60 proc. wszystkich nowotworów głowy i szyi jest diagnozowanych u chorych w późnym stadium zaawansowania klinicznego. W tej grupie dwie trzecie chorych nie przeżywa 5 lat. Dla tych, którzy przeżyją, trwałe skutki mogą być wyniszczające. Badanie z 2021 roku zainicjowane przez Europejskie Towarzystwo Nowotworów Głowy i Szyi oraz Europejską Koalicję Pacjentów Onkologicznych wykazało, że osoby, które przeżyły nowotwór złośliwy głowy i szyi, zmagają się z szeregiem fizycznych, społecznych i zawodowych konsekwencji wywołanych chorobą.
Kampania Make Sense w 2013 roku stworzyła regułę "1 przez 3", aby przyczynić się do szybkiego rozpoznania choroby. Osoba, która zauważyła u siebie jeden lub więcej spośród sześciu niecharakterystycznych objawów nowotworów głowy i szyi i u której dolegliwości trwają co najmniej trzy tygodnie, powinna niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Są to następujące objawy:
Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi w 2022 roku promuje nowe hasło "Make It Make Sense: Poznaj ratującą życie regułę 1 przez 3".
Bezpłatne badania przysługują wszystkim pacjentom z grupy ryzyka 40-65 lat, którzy się zgłoszą. Na badania powinny zgłosić się zwłaszcza osoby, które zauważyły u siebie 1 z niepokojących objawów przez co najmniej 3 tygodnie.
Rejestracja na badania odbywa się telefonicznie pod numerem 68 32 96 621 od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-15:00. Badania odbywają się w poradni laryngologicznej Szpitala Uniwersyteckiego im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze Sp. z o.o.
Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi trwa od 19 do 23 września 2022 r., natomiast realizowane przez szpital bezpłatne badania dostępne będą do 30.06.2023 r.
(umwl)
Cały czas można zgłaszać się do gorzowskiego szpitala na badania profilaktyczne w ramach programu wykrywania raka płuc.