2022-04-07, Pod rozwagę - Augustyn Wiernicki
14 kwietnia 966 roku w Wielką Sobotę książę Mieszko I wraz ze swoim dworem przyjął chrzest pod patronatem Rzymu. Niedługo będziemy obchodzić 1056 rocznicę Chrztu Polski.
Patrząc z perspektywy tysiąca lat, trzeba stwierdzić, że od czasu chrztu księstwo Polan zaczęło się przekształcać w silną i coraz większą Polskę. Profesor Andrzej Nowak mówi, że bez chrześcijaństwa nie byłoby Polski.
W roku 966 narodziła się Polska dla kolejnych pokoleń; zasiedlali tę ziemię ludzie poczuwający się do więzi z tym krajem, budziła się świadomość narodowa oraz wspólnotowa przynależność cementowana wartościami chrystusowej religii. To co nowe i szlachetniejsze, w konfrontacji z ze starym, opartym na pogaństwie i mieczu, wcale nie rodzi się łatwo. Chrześcijaństwo dalej musi się bronić przed nieludzkimi systemami i ideologiami niosącymi śmierć i przemoc. Weźmy tu choćby wszystkie rewolucje i różne socjalizmy, które tylko w okresie XVIII do XX wieku pochłonęły ponad 170 milionów przede wszystkim chrześcijańskich ofiar (Philip Vander Elst w 2009 podał 170 mln ofiar).
Jak więc kształtowało się chrześcijaństwo w Polsce? Archeolodzy wskazują, że Chrzest Polski odbył się najprawdopodobniej w Ostrowie Lednickim. Wejście do nowej przestrzeni kulturowej, do światowej rodziny państw chrześcijańskich, do cywilizacji chrześcijańskiej i przyjęcie nowej filozofii opartej na ewangelicznej nauce Jezusa Chrystusa, zostało odpowiednio przygotowane i poprzedzone małżeństwem Mieszka z księżniczką czeską Dobrawą w roku 965. W tamtych czasach małżeństwa były sojuszami politycznymi, a w tym przypadku umacniały sojusz z Czechami. Mieszko I potrzebował sojusznika, bo ciągle zagrażały mu plemiona germańskie na zachodzie oraz słowiańscy Wieleci sprzymierzeni z Czechami. Mieszko I mógł wybrać za pośrednika chrystianizacji Polski cesarza lub któregoś z książąt niemieckich, ale uznał, że bezpieczniejszym chrystianizatorem będą Czechy. Badania wykopaliskowe wskazują, że miejscem Chrztu Polski była najpewniej wyspa na jeziorze Lednica.
Od września 1994 roku wyspa została wpisana na listę pomników historii. Za panowania Mieszka I i Bolesława Chrobrego wyspa lednicka była najważniejszym miejscem ówczesnej administracji tamtejszego plemienia Polan, a po chrzcie stała się centralnym miejscem władców - księcia Mieszka I i króla Bolesława Chrobrego. Na tej wyspie miedzy Poznaniem a Gnieznem, stosunkowo niedawno archeolodzy odkryli pozostałości zespołu pałacowo-sakralnego z basenem do chrztu i wolnostojący kościół cmentarny z grobami w nawie i aneksach, a wszystko wzniesione za czasów Mieszka I przed 966 rokiem. Świetność wczesnego okresu chrześcijaństwa w Polsce Ostrów Lednicki zachował do 1038 roku, kiedy to podczas najazdu Brzetysława I. Czeskiego zniszczono mosty i spalono gród. Od 1983 roku pracował tam zespół konserwatorsko-archeologiczny, który dokonał odkryć, że kaplica-baptysterium (rodzaj chrzcielnicy), pałac, kościół grodowy, mosty i budowle obronne powstały za czasów Mieszka I. w połowie X wieku, w okresie chrystianizacji Polski. Chrzest Mieszka I na pewno miał miejsce w 966 roku, prawdopodobnie w Wielką Sobotę, która w tym roku przypadała 14 kwietnia, a właśnie w tym dniu w Kościele katolickim tradycyjnie udziela się chrztu - i najprawdopodobniej wtedy korzystano z tego basenu chrzcielnego; taki przecież w Lednicy archeolodzy odkryli.
Wiele z tych faktów historycznych w ostatnich kilkudziesięciu latach zostało potwierdzonych i wiele nowych odkrytych. Wiele jednak, m.in. ze względu na brak wiarygodnych źródeł, jak choćby to, kto był celebransem chrztu, pozostaje nadal tajemnicą. Badacze podają, że proces chrztu przebiegał długi czas, stopniowo, najpierw królewskich poddanych, a później pozostały lud Polan. Kiedy w 966 roku książę Polan przyjął chrześcijaństwo, początkowo założono tylko jedno biskupstwo – w Poznaniu. Chyba jednym z ważniejszych zadań, jakie stanęło przed młodym państwem polskim za Mieszka I, było uniezależnienie się od cesarstwa niemieckiego i stworzenie niezależnej polskiej organizacji kościelnej. Niewiele trzeba było na tę niezależność czekać. Stało się to w r. 1000 w związku z pielgrzymką cesarza niemieckiego Ottona III do grobu św. Wojciecha. W czasie ważnego spotkania z Bolesławem Chrobrym cesarz uznał niezawisłość państwa polskiego od Niemiec oraz założenie arcybiskupstwa w Gnieźnie, któremu miały podlegać biskupstwa w Krakowie, Kołobrzegu, Wrocławiu oraz poznańskie. Był to wielki sukces Polski, już chrześcijańskiej, odnotowany w licznych europejskich kronikach. Otton III do Gniezna jechał przez południową część Ziemi Lubuskiej (z kroniki Thietmara), której ludność była już ochrzczona.
Największą wiedzę z zakresu chrztu Polski wydaje się mieć prof. Andrzej M. Wyrwał, dyrektor Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, który mówi, że tak naprawdę dotychczas nie wiemy kto udzielił chrztu Mieszkowi I i jego dworowi. Niektórzy kronikarze, bez udokumentowania, twierdzą, że chrztu udzielał św. Wojciech, inni wskazują na Cyryla i Metodego, jednak wielce prawdopodobnym wydaje się, że celebransem chrztu Mieszka i jego dworu był prezbiter Jordan, który przybył na dwór książęcy w 965 roku z Czech wraz z orszakiem Dobrawy.
W 968 roku Jordan ustanowiony został pierwszym biskupem w Polsce. Chrzest Polski nie był dla Mieszka czymś łatwym. Jego poddani od pokoleń czcili bóstwa pogańskie, a chrzest zmieniał całą filozofię ich życia. Nie obyło się też bez sprzeciwów, niszczenia świątyń, mordowania duchowieństwa, a nawet powracano do pogańskich kultów. W pobliżu grodu księcia Mieszka I i później króla Bolesława Chrobrego w Międzyrzeczu w 1003 roku zginęli pierwsi męczennicy, którzy w 996 roku założyli tam pierwszy klasztor w Polsce. Tymi ewangelizującymi mnichami byli Benedykt, Jan, Mateusz, Izaak i Krystyn. W grodzie i w klasztorze przebywał też św. Wojciech, który w Międzyrzeczu przygotowywał wyprawę misyjną do Prus. Podczas tej wyprawy ewangelizacyjnej na Prusy Wschodnie biskup św. Wojciech, gdzieś w pobliżu dzisiejszego Elbląga, 23 kwietnia 997 roku zginął z rąk pogan...
(cdn...)
Augustyn Wiernicki
Robert
Borowy
W sierpniu 2021 roku pisałem w EchoGorzowa.pl, że mamy obowiązek ratować matkę ziemię, dbać o jej czystość oraz o godne warunki życia ludzi i wszelkich stworzeń.
Ciągły strach przed drożyzną wzbudza niezadowolenie
Nie przenoście nam stolicy do Brukseli – ani do Berlina
Przed moim domem rano stała już zielona nysa
Żyjemy w interesujących, ciekawych czasach
Iskrą zapalającą falę strajków była podwyżka cen
Rocznie w Gorzowie ,,przepijamy'' 150 milionów złotych!
Pamięci polskich Dzieci Wojny
To ważny sygnał dla polskich przedsiębiorców
Wyniszczano głodem oraz ciężką pracą fizyczną
