Tu czas się nie zatrzymał. Tu nie ma go wcale

2025-07-01, Miejsca wstydu

Osiem lat po pożarze i późniejszym remoncie katedrze ciągle brakuje ważnego elementu. Czy pojawi się on jeszcze na kościelnej wieży?

Fot. Maja Szanter

Zegar na katedralnej wieży jest potrzebny z dwóch powodów. Po pierwsze sfinalizowałoby to trwający kilka lat remont świątyni, a po drugie działający odmierzacz czasu pomógłby mieszkańcom kontrolować czas. Gorzowianie przywykli już do tego, że będąc w centrum, aktualną godzinę sprawdza się na katedralnym zegarze. Ten jednak od pożaru 1 lipca 2017 roku nie działa. Mimo zakończonego remontu katedry, od ośmiu lat nie udało się władzom kościelnym dołożyć do zegara wskazówek. I radni, i gorzowianianie są ciekawi, czy jest szansa na ich montaż?

Katedra została wyremontowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz środków diecezji. Jak informuje ks. Andrzej Sapieha, notariusz i rzecznik prasowy Kurii Zielonogórsko-Gorzowskiej, ogólny koszt remontu wieży kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, to blisko dwadzieścia milionów złotych. - Na obecnym etapie prowadzone są prace konserwatorsko-remontowe organów. (...) W związku z dużymi kosztami prac, które są priorytetem dla działalności duszpasterskiej świątyni katedralnej, pozostałe prace będą prowadzone w dalszej kolejności. Oznacza to, że remont zegara, który jest szacowany na czterysta tysięcy złotych, będzie prowadzony w późniejszym czasie, po zakończeniu prac przy organach. Na chwilę obecną wykonawcy robót przy naprawie zegara zostało przekazane sto tysięcy złotych – informuje A. Sapieha.

Miasto Gorzów, jak przekazuje z kolei Wiesław Ciepiela, rzecznik magistratu, w 2018 roku dofinansowało remont wieży katedralnej kwotą 1 miliona złotych. W 2024 roku złożyło wniosek do rządowego programu ,,Odbudowa zabytków”, uzyskując dotację na prace konserwatorskie, restauratorskie i rekonstrukcyjne przy organach na kwotę 612.244 złotych, z czego wkład Miasta wyniósł 12.224 złotych. Z budżetu miejskiego na wsparcie remontu katedry wydano więc 1 milion 12 tysięcy złotych. Na remont świątyni pieniądze zbierane były także wśród gorzowian.Zarówno katedra, co oczywiste, ale też i zegar, są zabytkiem. Katedra ma ten status od roku 1954, a zegar – od września 2017 roku po decyzjach zielonogórskiego, a później lubuskich konserwatorów zabytków. Jak informuje zastępca prezydenta Jacek Szymankiewicz, zegar na świątyni jest zegarem wieżowym kwadransowym, który wraz z mechanizmem ,,echa” został wykonany w 1889 roku przez firmę Edouard Korfhage & Sohne w Buer koło Melle w Dolnej Saksonii. Jest to ,,mechanizm zegarowy wysokiej konstrukcji o unikalnym, obciążnikowym napędzie pośrednim wychwytu” – czytamy w piśmie z urzędu.

Problem renowacji zegara to jednak nie tylko kwestia samych wskazówek, a całego jego mechanizmu. Proboszcz Parafii Katedralnej przyznał, że aby dokończyć specjalistyczne i kompleksowe prace konserwatorskie przy zegarze, konieczne jest pozyskanie kwoty w wysokości około 400 tysięcy złotych. Parafia planuje w związku z tym złożyć wniosek o przyznanie w roku 2026 dofinansowania z budżetu Miasta Gorzowa na te prace. Nie podano na razie jednak kwoty, o jaką będzie się starał proboszcz z pieniędzy publicznych ani kiedy dokładnie rozpoczęcie prac przy zegarze jest możliwe.

Tekst i zdjęcia: Maja Szanter